देउवाको सत्ता बार्गेनिङ : कांग्रेस ध्वस्त पार्ने खेल

११ माघ, काठमाडौं । हत्या आरोपी अग्निप्रसाद सापकोटालाई सभामुख पदमा आसिन गराउन सफल भएका खड्गप्रसाद ओली र पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’ अब नयाँ रणनीति बनाउन जुटेका छन् । संक्रमणकालिन न्यायको नाममा नेपाली कांग्रेसका सभापति शेरबहादुर देउवालाई फकाउन सफल भएको ओली–प्रचण्ड जोडी अहिले बालुवाटारमा वार्तालाप गर्दै छन् ।

खासगरी नेपाली कांग्रेसलाई नामेट पार्न देउवाको अभिष्ट पूरा गरिदिनु पर्छ भन्ने राम्रो हेक्का यी दुई काम्रेडलाई छ । त्यसैले उनीहरुको जालझेल निकै डरमर्दाे देखिन्छ । देउवालाई सत्ताको भागबण्डामा फसाउन सजिलो रहेको बुझाई दुई काम्रेडलाई भलिभाँती थाहा छ । सत्ता र पदलोलुप देउवा चरित्र र संस्कार खूबै राम्रोसँग बुझेका छन् उनीहरुले ।

त्यसैले देउवालाई एक्ला–एक्लै बालुवाटार बोलाएर कुकुरलाई हड्डी फ्ँयाक्ने जस्तो अभ्यास निरन्तर भइरहेको छ । गत साता ओलीको सरकारी निवास बालुवाटार बोलाएर सत्य निरुपण तथा बेपत्ता आयोगमा भागबण्डा दिए देउवालाई ।

त्यसबाट हौसिएका देउवाले व्यक्ति हत्याको आरोपमा सर्वाेच्च अदालतमा मुद्धा विचाराधिन रहेका सापकोटा विरुद्ध चूँसम्म गरेनन् । बरु सभामुखमा उम्मेदवारी नै नदिने निर्णय गरिदिए देउवाले । सर्वाेच्च अदालतमा परेको अर्काे रिटको सुनवाई समेत रोकिएपछि आज सापकोटालाई सभामुख हुनबाट कसैले रोक्ने अवस्था रहेन ।

लोकतन्त्रका हिमायतीहरुले एक स्वरले सापकोटाको विरोध गर्दा समेत प्रजातन्त्रको ठेकेदार ठान्ने नेपाली कांग्रेसको शीर्ष नेतृत्व निशब्द छ । सभामुखमा देउवाले उम्मेदवारी नदिनुको कारण उपसभामुख पदको बार्गेनिङ हो भन्ने बुझाई धेरैको रहेको छ । हुन पनि देउवा हिजो मात्रै ओली निवास पुगेर उपसभामुख र रिक्त विश्वविद्यालय पदाधिकारीका लागि बार्गेनिङ गरेको खबर सार्वजनिक भएको छ ।

कम्युनिष्टसँग भिड्न तयार युवा जमात देउवाको कार्यशैलीले गर्दा प्रतिरक्षात्मक अवस्थामा पुगेका छन् । इतिहास साक्षी छ, कम्युनिष्टले यो देशमा सधैं कांग्रेसलाई उपयोग मात्र गरेको छ । त्यसको पछिल्लो उदाहरण देउवालाई नै गत स्थानीय निर्वाचनमा प्रचण्डले दिएको धोका पर्याप्त छ । छोरी रेणु दाहाललाई जिताउन देउवाले गरेको जोडबल सबैका सामु छर्लङ्ग छ ।

कम्युनिटसँग उपसभामुख पदको भिख माग्नु पर्ने अवस्थामा रहेका देउवालाई सत्ताको ललिपप देखाएर जे पनि गर्न सकिन्छ भन्ने ओली देउवाको बुझाई नभन्दै सत्य सावित हुँदैछ । प्रजातन्त्र र प्रजातान्त्रिक प्रकृयाका लागि नेपाली कांग्रेसले आफूलाई पटक-पटक उत्सर्ग गरेको छ । बीपी, सुवर्ण सम्शेर, गणेशमान र कृष्णप्रसाद भट्टराई जस्ता नेताले निर्माण गरेको नेपाली कांग्रेस आज मगन्ते बनेको छ ।

पद र सत्तालाई सधैं गौण ठान्ने ती महान नेताका अनुयायीको सोच र चरित्र हेर्दा विरक्त लाग्ने अवस्था छ । देउवाको हातमा पार्टी पुगेपछि उच्च आदर्श, नैतिकता र सदाचार भन्ने शव्दावली नै विलुप्त भएको छ । सभामुख पदमा कांग्रेसले उम्मेदवारी नदिनुको गतिलो तर्क दिन देउवा चुकेका छन् । संसद्मा बहुमत छैन र सभामुखलाई विवादित पद नबनाऊँ भनेर कांग्रेसले उम्मेदवारी नदिएको रुञ्चे तर्कको कुनै अर्थ छैन ।

त्यसो भए भर्खरै सम्पन्न राष्ट्रियसभाको रिक्त १८ सदस्यका लागि भएको निर्वाचनमा कांग्रेसले किन उम्मेदवार उठाएको ? सबैलाई थाहा थियो कांग्रेसले चुनाव जित्दैन । तैपनि उम्मेदवार उठाइयो । किनभने त्यो प्रजातान्त्रिक प्रकृया थियो । कांग्रेसले लोकतन्त्रलाई बलियो बनाउन उम्मेदवारी दिएको थियो । त्यसैले एकै प्रकृतिको मुद्धामा दोहरो मापदण्ड कुनै पनि हालतमा स्वीकार्य हुन सक्दैन ।

कम्युनिष्टको बहुमत छ भन्दैमा प्रतिस्पर्धा नै नगर्ने काम नेपाली कांग्रेसले गर्नु भनेको ‘हरुवा गोरुको छेरुवा दाउ’ भन्नु पर्ने हुन्छ । प्रजातन्त्रमा जय पराजय स्वभाविक प्रकृया हो । पाँच वर्ष नेपाली कांग्रेसलाई प्रतिपक्षमा बस्ने जनाधिकार प्राप्त छ । प्रजातन्त्रमा जनताको अभिमत नै सर्वाेपरि हो । त्यही भावनालाई पार्टीले स्वीकार्नु पर्छ, जुन आदेश जनमतबाट प्राप्त भएको छ ।

अहिले कांग्रेसले लाभको पद प्राप्त गर्ने जनादेश छैन । त्यसको सम्मान गर्ने काम नेपाली कांग्रेसका नेताहरुले गर्नैपर्छ । आयोग, समिति वा उपसभामुखमा आफ्नो भागवण्डा खोज्नु नै गम्भिर विषय हो । यो प्रवृत्तिलाई भोलि जनताले कसरी लेलान् ?

देउवाको सत्तालिप्साले आम कार्यकर्ताको मनोबल खस्केको छ । कम्युनिष्टसँग भिड्न तयार युवा जमात देउवाको कार्यशैलीले गर्दा प्रतिरक्षात्मक अवस्थामा पुगेका छन् । इतिहास साक्षी छ, कम्युनिष्टले यो देशमा सधैं कांग्रेसलाई उपयोग मात्र गरेको छ । त्यसको पछिल्लो उदाहरण देउवालाई नै गत स्थानीय निर्वाचनमा प्रचण्डले दिएको धोका पर्याप्त छ । छोरी रेणु दाहाललाई जिताउन देउवाले गरेको जोडबल सबैका सामु छर्लङ्ग छ ।

केहीअघि मात्रै गिरिजाप्रसाद कोइरालालाई प्रचण्डले त्यसैगरी उपयोग गरे । राष्ट्रपति बनाउने भनी प्रचण्डले कोइरालालाई समेत बेबकुफ बनाए । अब देउवा कुन चाहिं महान व्यक्ति भए र प्रचण्डका लागि । त्यसैले ढुक्क भए हुन्छ–ओली प्रचण्डले देउवालाई उपसभामुख दिनेवाला छैनन् । बेकारको राँडो रुवाई गरेर कार्यकर्तालाई भुत्ते बनाउने काम देउवा गरिरहेका छन् ।

सरकारका गल्ती कमजोरीको धज्जी उडाएर अर्काे पटक सत्तामा पुग्ने आधार खडा गर्नु पर्ने हो । तर त्यति सामान्य ज्ञानसमेत देउवा मण्डलीमा रहेन । पदका लागि कम्युनिष्टको पुच्छर बन्ने कामा देउवाले गरिरहेका छन् । जनताले त्यो पक्कै मन पराएको छैन ।

भीख माग्ने प्रवृत्ति कांग्रेसको पछिल्लो नेतृत्वको संस्कार नै बनिसकेको लाग्छ । गत साता असन्तुष्ट भनिएका नेता रामचन्द्र पौडेल पनि प्रचण्ड निवास खुमलटार पुगेर उपसभामुख पद मागे । ओलीसँग कुरा गर्न सुझाए प्रचण्डले । लगत्तै देउवाले त्यही प्रस्ताव ओली प्रचण्डसँग गरेका छन् । यसको सन्देश कस्तो जाला ? कांग्रेस नेतृत्वले ख्याल गरेको लाग्दैन ।

कुनै पनि पद मागेर पाउने हैन कांग्रेसका लागि । जनताको अभिमत लिएर पाउने हो । प्रजातन्त्रमा जनमत नै मुख्य आधार हो । जब जनमत नै प्रतिपक्षमा बसेर सरकारको खबरदारी गर्ने रहेको छ भने किन भागबण्डा माग्ने ?

बरु सरकारका गल्ती कमजोरीको धज्जी उडाएर अर्काे पटक सत्तामा पुग्ने आधार खडा गर्नु पर्ने हो । तर त्यति सामान्य ज्ञानसमेत देउवा मण्डलीमा रहेन । पदका लागि कम्युनिष्टको पुच्छर बन्ने कामा देउवाले गरिरहेका छन् । जनताले त्यो पक्कै मन पराएको छैन ।

प्रतिपक्षको नेता बारम्बार प्रधानमन्त्रीलाई भेट्न सरकारी निवास जाने उपक्रम बढेको छ । प्रतिपक्ष भन्ने बित्तिकै सत्तापक्षको सातोपुत्लो जाने अवस्था नेपाली जनताले चाहेको हो । ओली सरकारले गरेका गलत कामको सडक र संसदबाट डटेर विरोध गर्नु नेपाली कांग्रेसको धर्म र कर्तव्य हो ।

त्यसो गरेन भने आउने निर्वाचनमा अहिलेको भन्दा गए गुज्रेको अवस्था हुने छ कांग्रेसको । त्यति नबुझेका नेता त पक्कै छैनन् होला नेपाली कांग्रेसमा । खासगरी दोस्रो र तेस्रो पुस्ताका नेता भनि आफूूलाई दावी गर्नेहरुले त ध्यान दिउन् ।