लकडाउनबीच धानको उन्नत जातको बिउका लागि पसल चहार्दै किसान

◊ धीरुभाइ

७ जेठ सप्तरी । कोरोना भाइरसविरुद्ध जारी लकडाउनमा उन्नत जात धानबालीको लागि बिउ खरिद गर्न किसानहरुमा चटारो लागेको छ । स्थानीय बजारका बिउजिनका पसलहरु चहार्न थालेको छ । पटक–पटकको वर्षाले जग्गा सिंचित रहेको हुँदा धानको ब्याड तयार गर्ने चटारोमा किसानहरु रहेका छन ।

धानको बिउ राख्न खेतलाई तयार गरेर किसानहरु उन्नतजातका बिउ खरिद गर्न लागेका छन । असारमा धान रोपाइँका लागि अहिले नै बिउ राखेपछि त्यसबेला रोपाइँका लागि उपयुक्त हुने हुँदा धान बिउ खरिद गर्न थालेका छन । अधिकाँशले आधुनिक भन्दा परम्परागत खेती प्रणाली नै अपनाएका कारण स्थानीय बजारमा पाइरहेको उन्नत जातको विभिन्न धानको बिउ खरिदमा किसानहरु जुटेका हुन ।

किसानहरुले कान्छी, सोना, मंसुली, राधा, कतरनी, चनमचुर जस्ता जातका धानका बिउ खरिद गरिहेका स्थानीय सोनाइ बीच भण्डारका प्रोपाइटर सोनाइ दासले जानकारी दिए । कम समयमा छिटो र अधिक उत्पादन हुने जातका धान बिउ बढी मात्रामा बिक्री भइरहेको उनले बताए ।

धान ब्याडका लागि खेत तयार भइसकेको भन्दै सप्तरीको रुपनी गाउँपालिका–२ का किसान लोकेन्द्र यादवले भने, अब हामी धानको राम्रो बिउ खोज्दैछु । खरिद गरेर धुलामय बिउ राखिने छौ । धान बिउ राख्न खेतलाई राम्ररी खनजोत गर्नुपर्ने हुँदा खेतमा सिंचित रहेका तथा बिउ राख्न उपयुक्त रहेको हुँदा तयार गर्न कुनै समस्या नरहेकोले बिउ खरिदमा लागेको उनले बताए । धुलामय बिउका लागि खेत तयार भइसकेको र चाडै बिउ नराखिएमा पानी परेपछि सबै बर्बाद हुने उनको भनाई छ ।

सिंचित अवस्थाका सुख्खा खेतमा हलो जोत्न तथा ट्रयाक्टरले खेत तयार गरी धुलामय ब्याडमा धानको बिऊ राख्ने तरिका उत्तम रहेको अर्का किसान भोला यादवले भने, यस्तो बिऊ राख्ने सिजन जेठ महिना नै अतिउत्तम हो । प्रत्येक वर्ष असार १५ गते दही चिउरा तथा राष्ट्रिय धान रोपाइँ दिवस मनाउँदै आएकोमा त्यो समयसम्ममा धानको बिउ रोपाइँका लागि तयार भइसक्नु पर्ने भन्दै उनले त्यसपछि रोपाइँले तीब्रता लिने बताए ।

जिल्लामा कुल ७० हजार हेक्टर क्षेत्रफल जग्गामा धान उत्पादन हुने गरेको जानकारी दिदै कृषि ज्ञान केन्द्रका सूचना अधिकारी दिनेशप्रसाद यादवले सुख्खा पनि नहुने र पर्याप्त पानी पनि नहुँदा किसानहरु राम्ररी धानको ब्याड तयार गर्न नसकिने हुँदा अहिले बिउ राख्ने उपयुक्त समय रहेको बताए । अहिले राखिएको बिउ धान रोपाइँ बेला तयार भइसक्ने बताए ।

यता बजारमा खुला रुपमा पाइने उन्नतजात भनिएका बिउहरु परिक्षण, जाँच तथा अनुगमन गर्ने संयन्त्र नहुँदा किसानहरु ठगिन सकिने प्रबल संभावना रहेको किसानको कथन छ । उन्नत जातका बिउहरु स्थानीय तहले उपलब्ध नगराउँदा बिउका लागि किसानहरु विभिन्न बजारमा भौतारिहरेका छन ।