बन्दाबन्दी भएपछि मस्जिदमा गुञ्जन छाडे अजानको धुन

◊ कमल रायमाझी

८ जेठ, भैरहवा । रुपन्देहीकोे ओमसतिया गाउँपालिका वडा नं ४ बस्ने ताहिर अली अहिले घरभित्रै नमाज पढ्न बाध्य भएका छन् । घर नजीकको असर्फी जामे मस्जिदमा दिनको पाँच पटकसम्म नमाज पढ्ने अलीको परिवारले अहिले घरमा नै नमाज पढ्ने गरेको छ । बाह्र वर्षका उमेरदेखि सधैँ मस्जिदमा गएर नमाज पढ्ने उनी अहिले ५८ वर्षको भए ।

अली मात्र नभएर उनका छिमेकी अलिजान मुसलवानको परिवारले पनि बन्दाबन्दीका कारण मस्जिद जान छाडेर घरमा नमाज पढ्ने गरेको छ । इस्लाम धर्मावलम्बी दिनको पाँच पटक मस्जिदमा पुगेर सामूहिक रुपमा नमाज पढ्ने गर्छन् । बिहान ४ः३० बजे, अपराह्न १ः३० बजे र ५ः०० बजे, सूर्यास्तपछि र सूर्यास्तको दुई घण्टापछि नमाज पढ्ने प्रचलन भएको अलिजान बताउछन ।

गत वैशाख १३ गते देखि शुरु भएको रमजानमा रोजा बसेर मस्जिदमा गएर नमाज पढ्दा बढी पुण्य पाइने धार्मिक विश्वास भए पनि बन्दाबन्दीले मस्जिद जान रोकिएको मुसलमान समुदायका अगुवा बताउँछन् । इस्लाम धर्मग्रन्थ कुरआनका अनुसार रमजानका बेलामा घरमा नमाज पढ्दा एक प्रतिशत पुण्य पाइन्छ भने मस्जिदमा पुगेर नमाज पढ्दा ७० गुणा बढी पुण्य पाइन्छ भन्ने चलन रहेको अलीले बताए।

अरु समयभन्दा पनि रमजानका समयमा मस्जिदमा पुगेर नमाज पढ्नेहरुको सङ्ख्या धेरै हुने गरे पनि अहिले यो बन्द भएको छ । बन्दाबन्दी भएपछि जिल्लामा रहेका १८० भन्दा बढी मस्जिदमा नमाज पढ्न सूचना दिने अजानको धुनसमेत बज्न छाडेको छ । मस्जिदमा बज्ने अजानको धुन बस्तीबस्तीमा पुगेपछि नमाज पढ्ने प्रचलन भए पनि अहिले आफै समय हेरेर नमाज पढ्ने गरिएको मुसलमान धर्मावलम्बी बताउँछन् ।

मुसलमान समुदायमा पुरुषले मस्जिदमा गएर नमाज पढ्ने चलन छ भने महिला घरमा नै नमाज पढ्ने गर्छन् । मस्जिदमा पुगेर नमाज पढ्न नसक्ने र नभ्याउने पुरुषले अजानको धुन बजेपछि आफू जुन स्थानमा रहेका छन् त्यहीँ नमाज पढ्नुपर्ने चलन रहेको उनीहरु बताउँछन् ।

दिनमा पाँच पटकसम्म अजानको धुन बज्ने मस्जिदहरु अहिले सुनसान रहेको बताउँदै सिद्धार्थनगर नगरपालिका वडा नं १२ बस्ने कुमार गुरुङ भन्छन, ‘नमाज पढ्ने बेलामा मस्जिदमा भिड गर्ने मुस्लिम समुदाय समेत अहिले देखिन छाडेका छन् ।’ वर्षौँदेखि मुसलमानको आवाज गुञ्जिने रुपन्देहीमा प्रायः मुसलमान बसोबास हुने बस्तीका मस्जिदमा अहिले सुनसान भएका छन् ।

जिल्ला प्रशासन कार्यालय रुपन्देहीका प्रमुख जिल्ला अधिकारी महादेव पन्थले पनि कोराना भाइरस सङ्क्रमण रोकथाम तथा नियन्त्रणका लागि मुसलमान समुदायलाई बढीमा दुई जना मात्र मस्जिदमा गएर नमाज पढ्न र अरुलाई घरमा नै पढ्नका लागि निर्देशन दिइएको जानकारी दिए । सो निर्देशन उक्त समुदायले पालना गरेको बताउँदै प्रजिअ पन्थले यहाँका मस्जिदमा अनुगमन पनि भइरहेको जानकारी दिए ।

मुसलमान अगुवाले स्थानीय प्रशासनको सहयोगमा मस्जिद तथा मुसलमान बस्तीमा पुगेर कोरोना भाइरसको सङ्क्रमण रोकथामका लागि अपनाउनुपर्ने सजगता र सचेतनामूलक कार्यक्रम गरिरहेको देखिन्छ । जिल्लामा रहेका मुसलमानले अध्ययन गर्ने मदरसा र लगभग १७१ मस्जिद बन्द गरिएको मुसलमान अगुवा बताउँछन् ।

जिल्लामा एकजना भारतबाट आएर क्वारेन्टाइनमा बसेका युवकलाई कोरोना भाइरस संक्रमण देखिए पनि अरुमा यसको संक्रमण नदेखिएकाले अझ केही समय सामाजिक दूरी कायम राख्नका लागि सबै समुदायलाई सचेत गराइएको जिल्ला प्रशासन कार्यालय रुपन्देहीले जनाएको छ । जिल्लाका प्रायः सबै बस्तीमा मुसलसमान समुदायको बसोबास रहेको भए पनि वुटबल, भैरहवा, मर्चवार, लुम्बिनी, देवदह, रोहिणीहवा र ओमसतिया क्षेत्रमा बढी मात्रामा मुसलमान जनसङ्ख्या छ ।

लुम्बिनी र मर्चवार क्षेत्रमा भने मुसलमानका घनाबस्ती छन् । पूर्वमा नवलपरासी, पश्चिममा कपिलवस्तु र दक्षिणमा भारतीय सीमासँग जोडिएका रुपन्देही मुसलमान समुदायको घना बस्ती रहेका क्षेत्र हुन् । व्यवसायी तथा कृषि र रोजगारमा व्यस्त रहेका यहाँका मुसमालन शैक्षिक क्षेत्रमा समेत अब्बल मानिन्छन् । मदरसा शिक्षापछि छोराछोरी दुवै बराबरीको मान्यतानुसार नै रुपन्देहीमा छोराछोरी दुवै विद्यालयदेखि कलेजसम्म अध्ययन गरेको देखिन्छ ।

मदरसा र मस्जिदमा बसोबास गर्नेहरुको स्वास्थ्य जाँचसमेत गरिसकिएको छ । शङ्का भएकाहरुलाई पनि जाँच तथा पिसिआर पद्धतिबाट जाँच गर्दा नेगेटिभ आएको जिल्ला जनस्वास्थ्य कार्यालय रुपन्देहीले जनाएको छ । जिल्लामा विसं २०६८ को जनगणनानुसार ७२ हजार ४२८ मुसलमान छन् जुन कुल जनसंख्याको ८।२ प्रतिशत हो । तिनमा महिला ३६ हजार ५४३ र पुरुष ३८ हजार ९२५ छन् । रासस