लकडाउनको अवज्ञा गर्ने तयारी

सम्पादकीय

कोरोना भाइरस संक्रमणले तहसनहस बनेको संंसार विस्तारै सामान्यतर्फ उन्मुख हुँदैछ । महामारी सकिएर हैन, बरु यथाअवस्थामा अगाडि बढ्नुको विकल्प नभएर जनजीवन खुकुलो बन्दैछ । भाइरसविरुद्ध लड्ने ओखतीमूलो पत्ता नलाग्दा लकडाउन नै सर्बाेत्तम उपाय मानियो । संसार भरि नै यो विधि अपनाइयो ।

लकडाउनका बेला धेरै देशले कोरोनाविरुद्ध लड्ने बिकल्प तयार गरे । चाहे औषधि होस् वा पीपीई सबै चीजको जोहो यसै अवधिमा धेरै भयो । संक्रमण नफैलियोस् भनेर बढी भन्दा बढी परीक्षण गरियो । त्यसैले छिमेकी भारतमा संक्रमितको संख्यामा बढोत्तरी भएको छ । तर, नेपालमा भने त्यो कुनै काम भएन । केवल लकडाउनको विकल्पमा केपी ओली नेतृत्वको सरकारले लकडाउन मात्रै देख्यो । सबैले जनजीवन सामान्य बनाई सके । तर ओली भने लकडाउन अझै कडा बनाउने ध्याउन्नमा छन् । फलतः आजबाट फेरि जेठ ३२ गतेसम्मका लागि थपिएको छ लकडाउन ।

भारतबाट दिनहुँ नेपाल भित्रनेको संख्या बढिरहेको छ । यसरी आएका अधिकांशमा कोरोना संक्रमण पत्ता लागेको छ । तिनलाई व्यवस्थित रुपमा राख्न नसक्दा क्वारेण्टाइनमा बस्ने सबै संक्रमित हुने अवस्था छ । भेडाबाख्रा जस्तो गरी गोठमा बस्न बाध्य बनाइएका छन् नागरिक । तर राज्यको चरम दोहन गर्न लाइसेन्स प्राप्त ओली सरकारका आसेपासे भने यही मौका हो भन्दै चरम अनियमितता गर्न उद्यत् छन् । राष्ट्रपति विद्यादेवी भण्डारीलाई यही महामारीका बेला करोडौं पर्ने गलैंचा फेर्नुपरेको छ । सत्ताको डाडुपुन्यु हात पारेका मन्त्रीहरुलाई पनि अहिले नै आधुनिक जीमखाना चाहिएकोछ ।

विना तयारी लकडाउन थपिइरहँदा मानिसमा निराशा र विद्रोही भावको विकास भएको छ । आजबाट लकडाउनको अवज्ञा गर्ने भन्दै धेरै उधाेगी व्यावसायी आन्दोलित भएका छन् । ओली सरकारलाई कसैको समस्यासँग कुनै मतलब रहेन । बरु लकडाउनकै बीच उद्योगी व्यावसायीलाई कर चाहियो भनेर करकर–करकर गर्न थालेका छन् । उनीहरुलाई कर बुझाउन चेतावनी दिइरहेको छ । जेठ २५ भित्र कर दाखिला गर्न उर्दी जारी भएको छ । एकातिर लकडाउन अर्कातिर कर दाखिलाको फर्मान, आफैंमा दोहरो चरित्र हो । व्यावसाय गर्न प्रतिबन्ध लगाएर कर माग्नु भनेको एककिसिमको महाअपराध नै हो ।

लकडाउनले गर्दा निम्न वर्गका मजदूर र ज्यालादारी गरी खानेको के हालत भयो ? यसबारे सोच्ने फूर्सद ओलीलाई छैन । लकडाउन सुरु हुने वित्तिकै सरकारी कोषको दुरुपयोग गरी अरिंगाल पोस्ने गरी वितरित राहतको कुनै औचित्य देखिएन । यसबापत एक अर्ब रुपैयाँ स्वाहा पारिएछ । वास्तविक पीडितले त्यतिखेर पनि राहत पाएनन् । तीन महिनासम्म बिना काम कसरी ती मजदुरको भान्सा चलेको होला ? खास राहत वितरण गर्नुपर्ने बेला चाहिं अहिले हो । खान नपाएर भोकभोकै सडकमा मृत भेटिएका भरियाका आँसुले पोल्दैन ओलीका अरिंगाललाई । बरु यही बहानामा सत्ता लम्ब्याउने घृणित खेल भने भइरहेको छ । विना उद्येश्य लकडाउन थपिने क्रम जारी रहेपछि नागरिकले ओलीको सत्ता राजनीतिसँग जोडेर हेर्न थालेका छन् ।

भारतबाट दिनहुँ नेपाल भित्रनेको संख्या बढिरहेको छ । यसरी आएका अधिकांशमा कोरोना संक्रमण पत्ता लागेको छ । तिनलाई व्यवस्थित रुपमा राख्न नसक्दा क्वारेण्टाइनमा बस्ने सबै संक्रमित हुने अवस्था छ । भेडाबाख्रा जस्तो गरी गोठमा बस्न बाध्य बनाइएका छन् नागरिक । तर राज्यको चरम दोहन गर्न लाइसेन्स प्राप्त ओली सरकारका आसेपासे भने यही मौका हो भन्दै चरम अनियमितता गर्न उद्यत् छन् । राष्ट्रपति विद्यादेवी भण्डारीलाई यही महामारीका बेला करोडौं पर्ने गलैंचा फेर्नु परेको छ । सत्ताको डाडुपुन्यु हात पारेका मन्त्रीहरुलाई पनि अहिले नै आधुनिक जीमखाना चाहिएको छ । मानी लिउँ, यो लकडाउनमा उनीहरु सिक्स प्याक बनाउने गरी जीमखानामा व्यायाम गर्न चाहन्छन् ।

नेपाली जनताले राम्रैसँग बुझिसके की ओली सरकार आफ्नो राजनीतिक अभिष्ट पूरा गर्न मात्रै लकडाउनको अस्त्रको दुरुपयोग गर्दैछ । न्यून आय भएकाहरुलाई घरमा थुनेर आफू चाहिं सत्ताको राजनीति गर्ने भन्ने आक्रोश धेरैका पैदा भइसकेको छ । त्यसैले पनि अब ओली सरकारले लकडाउन खुकुलो नपारी सुखै छैन । हिजै मात्र कोरोनाभाइरस नियन्त्रण गर्न बनेको उच्चस्तरीय समितिले निजी क्षेत्रसँग यसबारे छलफल गरेकोछ । सहभागी सबैले लकडाउनको विकल्प नदिने हो भने अब अवज्ञा हुने चेतावनी दिइसकेका छन् ।

यतिले नपुगेर कर्णाली प्रदेशका सभामुखलाई कोरोना संक्रमणकै मौकामा पौने दुई करोडको गाडी चढ्ने शौख पलाएको छ । गाडी ल्याइसकेका छन् । तर नागरिकलाई भने भैंसी गोठमा क्वारेण्टाइन गर्न हच्किएका छैनन् । सत्तामा पुगेकालाई सबै छुट छ । नागरिकप्रतिको जिम्मेवारी उनीहरुले वहन गर्ने होइन । ओलीका विश्वासप्राप्त सबैलाई यसखाले छुट प्राप्त छ । नागरिकलाई थुनेर मौनमौजी गर्ने लाइसेन्स जो पाएका छन् ओलीका अरिंगालले । कोरोना संक्रमण नभएकाहरु पनि संक्रमितसँग लसपस हुनुपरेको छ क्वारेण्टाइनमा । सबैको पीसीआर गर्न सके संक्रमित चाहिं आइसोलेसनमा पठाउन सजिलो हुन्थ्यो । तर ओली सरकार त्यो गर्न तयार छैन । परीक्षणको दायरा बढाउनुपर्छ भन्ने आवाज उठ्दा ओली सरकार कानमा तेल हालेर बसेको छ । जसले गर्दा सबै भेडाबख्रा जस्तो एउटै गोठमा बस्दा स्वभाविक रुपमा संक्रमण फैलिएको छ ।

अब नेपाली जनताले राम्रैसँग बुझिसके की ओली सरकार आफ्नो राजनीतिक अभिष्ट पूरा गर्न मात्रै लकडाउन अस्त्रको दुरुपयोग गर्दैछ । न्यून आय भएकाहरुलाई घरमा थुनेर आफू चाहिं सत्ताको राजनीति गर्ने भन्ने आक्रोश धेरैका मनमा पैदा भइसकेको छ । त्यसैले पनि अब ओली सरकारले लकडाउन खुकुलो नपारी सुखै छैन । हिजै मात्र कोरोनाभाइरस नियन्त्रण गर्न बनेको उच्चस्तरीय समितिले निजी क्षेत्रसँग यसबारे छलफल गरेको छ । सहभागी सबैले लकडाउनको विकल्प नदिने हो भने अब अवज्ञा हुने चेतावनी दिइसकेका छन् । यही रुपमा लकडाउन लामो जान नसक्ने सबैको राय थियो ।

त्यसैले ओली सरकारमाथि बिकल्प दिन दरो दवाव परेको छ । तर सत्ता राजनीतिले नयाँ कोर्ष नलिएसम्म ओली मनस्थिति फेरिनेवाला देखिएको छैन । यसका लागि केही दिन मात्रै कुर्दा अब भने निष्कर्ष दिनैपर्ने बाध्यता आइपरेकोछ । जनभावना विपरीत अझै हिंड्ने हो भने केही दिन भित्रै राजधानीलगायत देशका धेरै ठाउँमा नारा जुलुस हुनेछ ।