सत्ताधारीको कमाउने भाँडो बन्दै कोरोना कोष

२२ जेठ, काठमाडौं । कोरोना संक्रमण फैलिएपछि देश लकडाउनमा छ । केपी ओली नेतृत्वको सरकार कोरोना संक्रमण घटाउन पूर्णतः बिफल भएको छ । दिनहुँ सयौंको संख्यामा संक्रमित थपिंदैछन् । कोरोना संक्रमणलाई परास्त गर्न सरकारले ठूलो धनराशी खर्च गरेको छ । तर यसबाट न त संक्रमण नियन्त्रित भएको छ, न संक्रमितलाई राम्रो व्यवस्थापन नै गरिएको छ ।

हिजो मात्रै सरकारले कोरोना रोकथामका लागि झण्डै १० अर्ब रुपैयाँ खर्च भएको सार्वजनिक गरेको छ । सरकारले खर्च सार्वजनिक गर्दा नागरिक तहमा भने पत्यारलाग्दो टिप्पणी कहींकतै सुनिएको छैन । उच्चस्तरीय समन्वय समितिको हिजोको बैठकमा कोरोना नियन्त्रणमा सरकारले ९ अर्ब ८७ करोड खर्चको विवरण सुनाइयो । संक्रमितको उपचार, क्वारेण्टाइन निर्माण र राहत वितरणका लागि उक्त रकम खर्च गरिएको बताइरहँदा बैठकमा सहभागी मन्त्रीहरु नै जिल्ल परे ।

महामारीको आडमा सत्ताधारीहरुले चरम भ्रष्टाचार गरेको उदाहरण हो यो– डा. केसी भन्छन् । यत्तिका पैसा केमा र कस्तो प्रयोजनका लागि खर्चियो त ? उनी प्रश्न गर्छन् । खर्च गरे अनुसार संक्रमितले सेवा सुविधा पाएको भए प्रश्न उठाउन मिल्दैनथ्यो, तर क्वारेन्टाइनका नाममा भेडाबाख्रा जस्तो खाँदेर राखिएको छ भन्दै उनले यति धेरै खर्च गर्दासमेत परीक्षणको दायरा भने विस्तार नगरिएकोमा रोष प्रकट गरे ।

यतिको रकम खर्च गर्दा पनि कुनै कार्यविधि नबनाइएकोमा केही मन्त्रीले बैठकमा जिज्ञाशा राखेको स्रोतको भनाई छ । तर उनीहरुको जिज्ञाशा मेटाउने गरी कसैले जवाफ फर्काएन । बिना आधार हचुवाका भरमा आफूखुशी पैसा खर्च गर्ने प्रवृत्ति मौलाएको छ– राजनीतिक विश्लेषक डा. सुरेन्द्र केसी भन्छन् । सरकार भनेको अभिभावक हो, राज्यको ढुकुटी कसरी सञ्चालन गर्ने भन्ने जिम्मेवारी उसको हो तर उल्फाको धन फुपुको श्राद्ध गर्ने प्रवृत्ति ठीक होइन– उनी भन्छन् ।

कोरोना संक्रमण फैलिएको त एक साता मात्रै भएको छ । तर १० अर्ब रुपैयाँ खर्च भइसक्यो भन्दा अबको भयावह अवस्था कस्तो होला ? कल्पना गर्नै मुश्किल छ– अर्का राजनीतिक विश्लेषक पुरञ्जन आचार्यको भनाई छ । “सत्ता र भत्ताको भरपर्दाे स्रोत बनाइयो कोरोना संक्रमण” आचार्य भन्छन्– खर्चमा कुनै पारदर्शिता छैन, न त यसको यकिन हिसाव नै छ , यो भन्दा ठूलो लुट के हुन सक्छ ?

प्रधानमन्त्री ओली र उनको संयन्त्र नै कोरोनाको भय देखाएर सत्ता लम्ब्याउन चाहन्छ– डा. केसी भन्छन् । यी लुटाहालाई अब जनताले बालुवाटारबाटै थुतेर कारबाही गर्न सक्नुपर्छ भन्दै उनले विधिको शासन नमान्नेलाई मुड्केबलकै प्रयोग गर्नुपर्ने धारणा राखे ।

केपी ओली सरकारले महामारीलाई कमाउने मौकाका रुपमा दुरुपयोग गरेको आरोप लगाउँदै विल्शेषक आचार्यले हरेक नेपालीको गाँस काटेर जम्मा भएको पैसाको खर्च बिवरण सार्वजनिक गरिनैपर्छ । यद्यपि सरकारले भने महामारी कोष, सरकारबाट विनियोजित रकम र प्रदेश तथा स्थानीय सरकारले गरी उक्त रकम खर्च गरेको जानकारी दिएको छ । उच्चस्तरीय समितिका सचिब नारायणप्रसाद विडारीका अनुसार, हालसम्म कोरोना कोष र संघीय सरकारबाट ६ अर्ब ३ करोड, प्रदेशहरुबाट १ अर्ब ८ करोड र स्थानीय तहहरुबाट २ अर्ब ७६ करोड रुपियाँ खर्च भएको छ ।

स्थानीय तहबाट भएको खर्चको विवरण अझै प्राप्त हुन नसकेको उनले बताए । यसबाहेक स्थानीय तहबाट गरिएको राहत वितरणसमेत जोड्दा कोरोनाका लागि सरकारी कोषबाट झण्डै ११ अर्ब रुपैयाँ खर्च भएको देखिन्छ । महामारीको आडमा सत्ताधारीहरुले चरम भ्रष्टाचार गरेको उदाहरण हो यो– डा. केसी भन्छन् । यत्तिका पैसा केमा र कस्तो प्रयोजनका लागि खर्चियो त ? उनी प्रश्न गर्छन् । खर्च गरे अनुसार संक्रमितले सेवा सुविधा पाएको भए प्रश्न उठाउन मिल्दैनथ्यो, तर क्वारेन्टाइनका नाममा भेडाबाख्रा जस्तो खाँदेर राखिएको छ भन्दै उनले यति धेरै खर्च गर्दासमेत परीक्षणको दायरा भने विस्तार नगरिएकोमा रोष प्रकट गरे ।

प्रधानमन्त्री ओली र उनको संयन्त्र नै कोरोनाको भय देखाएर सत्ता लम्ब्याउन चाहन्छ– डा. केसी भन्छन् । यी लुटाहालाई अब जनताले बालुवाटारबाटै थुतेर कारबाही गर्न सक्नुपर्छ भन्दै उनले विधिको शासन नमान्नेलाई मुड्केबलकै प्रयोग गर्नुपर्ने धारणा राखे । लकडाउन लम्ब्याएर अर्थतन्त्र लगायत मानव जीवन नै अस्तव्यस्त बनाउन उद्यत् ओली सरकारले अब शासन गर्ने नैतिक धरातल नै गुमाइसकेको उनको आरोप छ ।

जनता भोकभोकै सडकमा छटपटाइरहेको छ, तर ओली भने एकोहोरो लकडाउन लम्ब्याउँदैछन्, यसैबाट पनि उनको मगजको अवस्था बुझ्न सकिन्छ– केसीले भने । १० अर्बको हिसाव खुलस्त नपार्दा पनि अख्तियार दुरुपयोग अनुसन्धान आयोग निर्लज्ज भएर बसेकोमा उनले आपत्ति जनाए । ए बाबा ! जनतालाई देखाउनै मात्र भएपनि अख्तियार भन्ने संस्थाले थोरै चल्बलाउनुपथ्र्याे नि भन्दै उनले ओलीको पाल्तु भएर संस्थाको साख नगिराउन आग्रह गरे ।