उन्नत प्रविधि नअँगाल्दा लिची उत्पादनमा ह्रास, कृषक चिन्तामा
नेपालबहस संवाददाता
असार १, २०७७ सोमबार १९:३३:२२
१ असार, रामपुर । रम्भा गाउँपालिका १ हुँगीका कृषक स्वतन्त्रदेव पन्त लिची बिक्री गरेर गत वर्ष रु चार लाख आम्दानी गर्न सफल भए । लिची व्यवसायबाटै आफ्नो पहिचान बनाएका पन्त यस वर्ष भने उत्पादन घटेपछि चिन्तामा छन । उनका सानाठूला गरी करीब दुई सय बोट लिची छन् । गत वर्ष छ हजार किलो लिची बिक्री गरेका पन्तले यस वर्ष मुश्किलले दुई हजार किलोसम्म उत्पादन भएको बताए।
व्यावसायिक रुपमा दश वर्षअघिदेखि खेती गरेका पन्त उत्पादनमा ठूलो अनुपातले कमी आएको अनुभव अहिले पहिलो पटक मात्र भोगेको बताउछन । यस वर्ष करीब रु एक लाख पनि कमाइ लिन नसक्ने अवस्था रहेको उनको भनाइ छ । सोही ठाउँकै अर्का व्यवसायी युवराज पन्तले ठूला १५ र अन्य साना गरी करीब २५ बोट लिची लगाए । वर्षेनी रु ६० हजार देखि ८० हजारसम्म आम्दानी गर्ने उनी यस वर्ष अघिल्लो वर्षको तुलनामा आधाभन्दा कम फलेकाले लिचीबाट आयस्रोत नै घटेको बताउछन ।
लिची पकेट क्षेत्र हुँगीमा गत वर्ष करीब ६० टन उत्पादन भई बजारमा खपत भएको थियो । यस वर्ष करीब १५÷२० टन मात्र उत्पादन हुने व्यवसायीको अनुमान छ । हुँगी क्षेत्रमा मात्र झण्डै चार सय घरपरिवारले लिची लगाएका छन् । यहाँका सबैका बारीमा कम्तीमा एक बोट भए पनि लिची छन् । रामपुर नगरपालिका क्षेत्रका कृषक भने लिची समयमा नै बजारमा बिक्री गर्न नपाउँदा समयामा परेका छन् । लिची बोटमा पाकेर भुइँमा झर्न थाले पनि बिक्री गर्न नपाउँदा रामपुर गेझाका कृषक पीताम्बर ओेस्ती चिन्तामा छन ।
गत वर्ष प्रतिकिलो रु ६५ देखि ८० सम्ममा लिची बिक्री गरेका कृषक यस वर्ष भने रु ५०-५५ मा बिक्री गर्न बाध्य छन् । कृषि ज्ञानकेन्द्र पाल्पाका वागवानी विकास अधिकृत सन्तोष पाठक गत वर्षको तुलनामा करीब ७० प्रतिशतले उत्पादन घटेको बताउछन । कृषकले पुराना बगैँचाको व्यवस्थापन नगर्नु, उन्नत प्रविधिका कृषि क्रियाकलापको अभाव, सुलसुले कीराको बिगबिगी, रासायनिक तथा प्राङ्गारिक मलखाद व्यवस्थापनमा कमी भएकाले उत्पादन घटेको उनले जानकारी दिए ।
जिल्लाका रामपुर र तानसेन नगरपालिका तथा रम्भा र तिनाउ गाउँपालिकाका केही क्षेत्र लिची उत्पादनका पकेट क्षेत्र मानिन्छ । जिल्लामा २९२ हेक्टर क्षेत्रफलमध्ये उत्पादनशील १५१ हेक्टर क्षेत्रफलमा लिची खेती गरिन्छ । मलजल र सिंचाइको मात्रा मिलेमा एक बोटमा पाँच सय किलोसम्म उत्पादन लिन सकिन्छ ।
साविक जिल्ला कृषि विकास कार्यालयले अनुदानमा लिचीको बिरुवा वितरण गरेपछि व्यावसायिक रुपमा लिची खेती गर्ने कृषकको जिल्लामा आकर्षण बढ्दो छ । जिल्लास्थित विभिन्न स्थानीय तहले पनि खाली रहेका जमीनबाट आयस्रोत लिने गरी अनुदानमा लिचीका बिरुवा उपलब्ध गराएपछि बिरुवा खरीद गर्न कृषकलाई सजिलो भएको छ ।
नेपालबहस संवाददाता
नेपालबहस डटकमको अंग्रेजी संस्करणका साथै अनलाइन टीभी पनि सञ्चालित छ । फेसबुक र ट्वीटरमार्फत पनि हामीसँग जोडिन सकिनेछ । नेपालबहसमा प्रकाशित कुनै सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई [email protected] मा पठाउनु होला । धन्यवाद ।
लेखकबाट थपव्यवसायीलाई जरिवाना बढी भयोः वरिष्ठ उपाध्यक्ष श्रेष्ठ
माघ १५, २०८० सोमबार
तेस्रो मुलुकका लागि निर्यातको शुभारम्भ
माघ १२, २०८० शुक्रबार
महानगरविरूद्ध सडक व्यापारीले आन्दोलन गर्ने
माघ १२, २०८० शुक्रबार
आईजीपी परिर्वतनको तयारीमा गृहमन्त्री लामिछाने, पुग्ला त चलाउनेको भविष्यवाणी ?
चैत १५, २०८० बिहिबार
किन भेटिरहेका छन् देउवाले प्रधानमन्त्री प्रचण्ड ?
चैत १५, २०८० बिहिबार
हिमालमा पर्यटकलाई हेलिकोप्टरको सहारा
चैत १५, २०८० बिहिबार
एसईई परीक्षामा निरीक्षक बसेका १० जना निष्काशित
चैत १५, २०८० बिहिबार
नयाँ वर्षमा बन्दीपुरमा सडक खाना महोत्सव हुने
चैत १५, २०८० बिहिबार
परम्परागत होली पछ्याउँदै राना थारू समुदाय
चैत १५, २०८० बिहिबार
एसीसी प्रिमियर कप खेल्ने नेपाली राष्ट्रिय क्रिकेट टिमको बिदाइ
चैत १५, २०८० बिहिबार