चिनियाँ राजदूतको सक्रियतामा लुकेको नेकपा

सम्पादकीय

आन्तरिक राजनीतिमा भारतीय हस्तक्षेपबाट आजित नेपाली नागरिकमा फेरि चिनियाँ दादागिरीको पूर्वाभ्यास हुन थालेको छन् । विगतमा राजनीतिक दल र नेताहरुलाई प्रभावित पारी सत्तामा दरिलो उपस्थिति जनाउँदै आएको भारत अहिले थोरै पछाडि हटेको प्रतीत हुन्छ । तर त्यसको स्थानमा चीनको उपस्थिति दरिलो बन्ने खतरा पनि उत्तिकै देखिएको छ ।

खासगरी सत्तारुढ नेकपा भित्रको अन्तद्र्वन्द्वमा चिनियाँ राजदूतको बढ्दो चासोलाई धेरैले हस्तक्षेपको नयाँ श्रृखला भनेर टिप्पणी गर्न थालेका छन् । नेकपा भित्रको सत्ता संघर्ष उत्कर्षमा पुगेका बेला नेपालका लागि चिनियाँ राजदूत होउ यान्छीले नेताहरुको घरदैलो गर्न थालेकी छन् । हिजो उनले प्रधानमन्त्री ओलीसँग असन्तुष्ट नेता माधवकुमार नेपालसँग कोटेश्वरमै पुगेर लामै गफ गरिन् । आज बिहानै अर्का असन्तुष्ट वरिष्ठ नेता झलनाथ खनालसँग डल्लुमा पुगेर बात मारिन् । यी दुबै भेट नेकपा भित्रको आन्तरिक झगडालाई मिलाउने उदेश्यले गरिएका हुन् ।

भारतीय राजदूतले यसरी भेट गर्दा भारतीय हस्तक्षेप बढेको टिप्पणी गर्ने नेपाली समाज अहिले मौन छैन । विगतमा चीनले नेपाली राजनीतिमा कुनै हस्तक्षेप नगर्ने नीति लिएको थियो । तर पूर्व माओवादी पक्षसँगको एकीकरणपछि भने चीन नीति फेरिएको छ । हरेक पक्षमा चासो र हस्तक्षेप गर्ने । यसले हिजो भारतले अपनाएकै पदचिन्हमा चीन अगाडि बढेको मान्नुपर्ने अवस्था छ ।

यद्यपि चिनियाँ पक्षले यो भेटघाटलाई सामान्य शिष्टाचार मात्रै भएकाे दावी गरेको छ । तर यसबारे माधव नेपाल र झलनाथले भने कुनै टिप्पणी गरिसकेका छैनन् । दुई महिना अगाडि पनि राजदूत यान्छीको सक्रियता यस्तै बढेको थियो । त्यसताका पनि सत्तारुढ दल भित्रको लफडा उत्कर्षमा पुगेको थियो । बिगतमा यान्छीको भेटघाटले सबै विवाद मत्थर भएको टिप्पणी गरिएको हो । विवाद साम्य पार्न यान्छीले राष्ट्रपति विद्यादेवी भण्डारीलाई समेत भेटेकी थिइन् । अहिले पनि पार्टी भित्रको विवाद चर्किएकै बेला यान्छीको दौडधूप बढेको छ ।

दक्षिण वा उत्तर कतैबाट पनि यस्तो हस्तक्षेपकारी भूमिका भयो भने नेपालको स्वतन्त्रता र सार्वभौमिकता संकटमा पर्न सक्ने भनाई जानकारको रहेको छ । तर नेकपा नेताहरु भने उत्तरी हस्तक्षेपलाई सामान्य रुपमा लिइरहेका छन् । ०७२ सालको भूइँचालोपछि भारतले नेपालमा अघोषित नाकाबन्दी गरेको बेला चीनसँगको हिमचिम अलि बढाइएको थियो । त्यसलाई विशेष परिस्थितिको उपजका रुपमा नलिई नेकपा नेताहरुले नयाँ ठूल्दाईका रुपमा स्वीकार गरेको देखियो । जसले गर्दा चीनले नजानिंदो पाराले नेपालमा पञ्जा फैलाइरहेकाे छ ।

नेकपा नेताहरुको सत्ता संघर्षका बेला संकटमोचन गरिदिएको निहुँमा चीनलाई नेपाली राजनीतिमा डो¥याउने हो भने भोलि भयानक संकटको सामना गर्नुपर्ने हुन सक्छ । आज भारतको जुन अवस्था छ नेपालमा भोलि त्यही अवस्थामा कतै चीन प्रस्तुत हुने त हैन ? बिचारणीय पक्ष हो । यो प्रवृत्ति नेपालका लागि कतै प्रत्युत्पादक हुने त होइन ? आज पार्टीको आन्तरिक मामलामा हस्तक्षेप गर्ने शक्तिले भोलि देशकै मामलामा हस्तक्षेप नगर्ला भन्न सकिन्न । बूढी मरी भन्दा पनि काल पल्केला भन्ने चिन्ता मात्रै हो । कतै भारतको रीसले चीनलाई आमन्त्रण गरेको त होइन? भन्ने आशंकासमेत उब्जिएको छ । यसले सौताको रिसले पोइको काख बिगार्ने जस्तो नहोला भन्न सकिन्न ।