सिद्धार्थ बैंकको उल्टो यात्रा, अधिकांश सूचक खस्किँदा वितरणयोग्य मुनाफा अत्यन्त कम ! खराब कर्जा दोब्बरले वृद्धि

२७ श्रावण, काठमाडौं । मारवाडी बैंकको रुपमा परिचित सिद्धार्थ बैंकका पछिल्ला वित्तीय परिसुचकहरु खस्कँदो क्रममा लागेको देखिदैछ । बैंक आफैले सार्वजनिक गरेको वित्तीय विवरण अनुसार खुद मुनाफामा आएको गिरावटदेखि वितरणयोग्य मुनाफा निकै थोरै हुनुले लगानीकर्ताले खासै राम्रो लाभांश पाउन मुस्किल-मुस्किल अवस्था देखिएको छ । मुख्य आम्दानीको श्रोतमा आएको वृद्धि भन्दा पनि तलव भत्ता शीर्षकमा बैंकले धेरै खर्च वृद्धि गरेकाे देखिएको छ ।

बैंकमा हाल केडिया समुहका मनोजकुमार केडिया अध्यक्ष रहेका छन् भने संचालक सदस्यहरुमा नरेन्द्रकुमार अग्रवाल, वीरेन्द्रकुमार साह, दिनेशशंकर पालिखे र राजेशकुमार केडिया छन् । त्यस्तै हसना शर्मा स्वतन्त्र संचालक रहेकी छन् । यसैगरी बैंकको उच्च व्यवस्थापनमा शम्भुनाथ गौतम सीईओको रुपमा कार्यरत छन् ।

सिद्धार्थ बैंकको आर्थिक वर्ष ०७६/७७ को चैाथो त्रैमास र आर्थिक वर्ष ०७५/७६ को चौथो त्रैमासलाई दाँजेर हेर्दा :

✍ खुद मुनाफामा गिरावट :
बैंकको खुद मुनाफामा गिरावट आएको छ । आर्थिक वर्ष ०७६/७७ को चौथो त्रैमाससम्म बैंकले २ अर्ब ९ करोड खुद मुनाफा गरेको छ भने आर्थिक वर्ष ०७५/७६को चौथो त्रैमाससम्म बैंकले २ अर्ब २५ करोड खुद मुनाफा गर्न सफल भएको थियो । यसरी खुद मुनाफामा ७ प्रतिशतको गिरावट आएको छ।

✍ प्रमुख आम्दनीको श्रोतमा २० प्रतिशतको वृद्धि हुँदा पनि किन घट्यो मुनाफा ?
बैंकको प्रमुख आम्दानीको श्रोतमा रहेको खुद व्याज आम्दानीमा २० प्रतिशतको वृद्धि देखिएको छ तर कम्पनीको जोखिम बापत ७२ करोड ७८ लाख व्यवस्थापन गर्नुपरेको छ । आर्थिक वर्ष ०७५/७६ को चौथो त्रैमासमा बैंकले १८ करोड ८१ लाख मात्र जोखिम बापत व्यास्थापन गर्नु परेको थियो । त्यस्तै कर्मचारी खर्च शीर्षकमा पनि ३२ प्रतिशतको वृद्धि देखिएको छ । १ अर्ब ६८ करोडबाट कर्मचारी खर्च वृद्धि भएर २ अर्ब २३ करोड पुगेको छ । यसरी प्रमुख आम्दानीको श्रोत खुद व्याज आम्दानीमा बैंकले २० प्रतिशतको वृद्धि देखाए पनि यी दुई कारणले गर्दा बैंकको मुनाफामा गिरावट आएको हो ।

✍ प्रतिशेयर आम्दानी घट्यो
कम्पनीको हाल चुक्ता पुँजी ९ अर्ब ७८ करोड रहेको छ । चुक्ता पुँजीमा १० प्रतिशतको वृद्धि देखिएको र खुद मुनाफामा ७ प्रतिशतको गिरावट आएको कारणले गर्दा कम्पनीको प्रतिशेयर आम्दानी १६ प्रतिशतले कम हुँदै २१ रुपैयाँ ३८ पैसामा झरेकाे छ ।

✍ मूल्य आम्दानी अनुपात १४ गुणा :
कम्पनीको दोश्रो बजारमा श्रावण २६ गतेको बजार मूल्य ३०० लाई आधार मान्दा मूल्य आम्दानी अनुपात १४ दशमलव ०३ गुणा रहेको छ ।

✍ संचित मुनाफा घट्यो :
बैंकको संचित मुनाफा घटेको छ । बैंकको संचित मुनाफा ४८ प्रतिशतले घटेर ९४ करोड ४६ लाख पुगेको छ भने जगेडा कोष २४ प्रतिशतले वृद्धि हुँदै ५ अर्ब २४ करोड पुगेको छ । शेयर प्रिमियम शिर्षकमा कुनै रकम नै छैन ।

✍ निक्षेप संकलन र कर्जा प्रवाह राम्रै :
निक्षेप संकलन २१ प्रतिशतले वृद्धि हुँदै १ खर्ब ३९ अर्ब पुगेको छ भने कर्जा प्रवाह १८ प्रतिशतले वृद्धि हुँदै १ खर्ब २३ अर्ब पुगेको छ ।

✍ खराब कर्जा दोब्बरले वृद्धि :
खराब कर्जा १०८ प्रतिशतले वृद्धि हुँदै १ दशमलव ५६ प्रतिशत पुगेको छ । आर्थिक वर्ष ०७५/७६को चौथो त्रैमासमा खराब कर्जा शुन्य दशमलव ७५ प्रतिशत मात्र थियो ।

✍ स्प्रेडदर घटाउन सफल :
नेपाल रास्ट्र बैंकले व्याजदर अन्तर अर्थात स्प्रेडदरमा आउने असार मसान्तसम्म ४ दशमलव ४० प्रतिशत कायम गर्नुपर्ने सीमा कायम गरेपछि बैंकको स्प्रेडदर घटेर ४ दशमलव ३३ प्रतिशत पुगेको देखिन्छ ।

✍ किताबी मूल्य घट्यो :
कम्पनीको किताबी मूल्य वा प्रतिशेयर नेट्वर्थमा गिरावट आएको छ । प्रतिशेयर नेट्वर्थ १६९ रुपैयाँबाट घटेर १६३ रुपैयाँमा झरेकाे छ ।

✍ वितरण योग्य मुनाफा निकै कम :
कम्पनीले २ अर्ब ९ करोड खुद मुनाफा गरेपनि बैंकले विभिन्न जगेडामा रकम व्यवस्थापन, कर्मचारीलाई तालिम खर्च, रेगुलेटरी रिजर्व र सामाजिक उत्तरदायित्यवको लागि रकम राखेर जम्मा ८६ करोड ६४ लाख बाँकी रहन्छ । यही वितरण योग्य मुनाफालाई आधार मान्दा बैंकको लाभांश दिने क्षमता जम्मा ८ दशमलव ८५ प्रतिशत रहेको छ ।

✍ कम्पनीको सीसीडी अनुपात भने ७२ दशमलव ८५ प्रतिशत रहेको छ । बैंकले आधार व्याजदर भने कम गराउन सफल भएको छ । आधार व्याजदर थोरै घटेर ९ दशमलव ०३ प्रतिशत पुगेको छ ।

निस्कर्ष:
जोखिम बापत धेरै रकम व्यवस्थापन गर्नु परेको र कर्मचारी खर्चमा आएको वृद्धिको कारणले गर्दा कम्पनीको मुनाफा घट्न पुगेको हो । त्यस्तै कम्पनीको वितरणयोग्य मुनाफा एकदमै कम छ, जस्ले गर्दा लगानीकर्ताले आकर्षक लाभांश पाउने सम्भावना पनि कम छ। खराब कर्जा दोब्बरले वृद्धि भएको छ भने किताबी मूल्यमा गिरावट आउनुलाई बैंकको आधारभूत रुपमा पनि कमजोर हुँदै गएको देखिन्छ।