प्रधानमन्त्री ओलीकाे ‘रअ’ का प्रमुखसँग भेट कूटनीतिक मुल्य र आचारसंहिताविपरीत : नेकपाका प्रवक्ता श्रेष्ठ

९ कार्तिक, काठमाडौं । नेपाल कम्युनिस्ट पार्टी (नेकपा) का प्रवक्ता नारायणकाजी श्रेष्ठले भारतीय गुप्चर संस्था ‘रअ’ सामन्त गोयलसँग पार्टी अध्यक्ष तथा प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीको भेटलाई कूटनीतिक मुल्य र आचारसंहिताविपरीत भएको बताएका छन् । प्रधानमन्त्री ओलीले बुधबार राति भारतको खुफिया एजेन्सी रिर्सच एन्ड एनालाइसिस विङ ‘रअ’ का प्रमुख गोयललाई भेटेकोमा श्रेष्ठले प्रश्न उठाएका छन्।

आइतबार सामाजिक सञ्जाल फेसबुकमा स्टाटस लेख्दै श्रेष्ठले प्रधानमन्त्री ओलीले गोयल आउनुभन्दा अघि र आइसकेपछि पनि पार्टीलाई यसबारे कुनै जानकारी नदिएको बताएका छन्। गोरखा र चितवनको भ्रमणबाट काठमाडौं फर्किएपछि आफूले प्रधानमन्त्री ओली र गोयलबीचको भेटबारे जानकारी पाएको उनको भनाइ छ।

उनले भनेका छन्, केही दिन गोरखा र चितवनको भ्रमण गरी काठमाडौं फर्किएको छु । यसबिचमा भारतको गुप्तचर सँस्था ‘र ‘प्रमुख सामन्त गोएल बिमान नै चार्टर गरी आफ्नो टोली सहित नेपाल आएर हाम्रा प्रधानमन्त्री सँग “वार्ता “गरेर फिर्ता भएछन् ।प्रधानमन्त्री ओलीले परराष्ट्र मन्त्रालयको सँस्थागत जानाकारी र उपस्थिति बिना उनलाई भेट्नुभएछ। हाम्रो पार्टीलाई यसबारेमा कुनै पुर्व जानाकारी थिएन र पछि पनि पार्टीमा यसबारेमा कुनै सँस्थागत एवं औपचारिक छलफल भएको छैन । त्यसैले यस सम्बन्धमा यहाँ ब्यक्त बिचार मेरो निजी बिचार हो ।मेरो बिचारमा नेपालको राजनीतिक एवं कुटनीतिक ईतिहाँसमा यस प्रकृतिको यो पहिलो घटना हो ,देशको प्रधानमन्त्रीले बिना कुनै निर्धारित कार्यसुचि बिदेशी गुप्तचर संस्थाको अधिकारीसँग कुटनीतिक मर्यादा बिपरीत समकक्षी झैं औपचारिक वार्ता गरेको ।नेपालको राष्ट्रिय अनुसन्धान बिभागको प्रमुखले आफ्नो समकक्षीलाई निश्चित बिषयमा छलफल गर्न भ्रमणको लागि निमन्त्रणा गरेको हो भने कुटनीतिक मर्यादा अनुरुप शिष्टाचार भेट हुन सक्दथ्यो । त्यो होइन भन्ने स्पष्ट भइसकेको छ । बिदेशी सरकार प्रमुखले औपचारिक रुपमा आफ्नो बिशेष दुतका रुपमा अख्तियार प्रदान गरी पठाएको हो भने पनि सन्देश सुन्ने र प्रत्युत्तर सन्देश पठाउने गरी कुरा हुन सक्दथ्यो ।तर त्यस्तो पनि देखिएन । त्यसैले गम्भीर प्रश्न उठ्छ,बिदेशी गुप्तचर अधिकारी सँग प्रमको भेट र कुटनीतिक मुल्य र आचारसँहिता बिपरीतको यस्तो भेट किन ?यसप्रकारको कर्यबाट राष्ट्रिय स्वाभिमान ,प्रतिष्ठा र कुटनीतिक ओझ गिर्ने मात्र होइन ,अन्तत: राष्ट्रिय सार्वभौमिकता र राष्ट्रिय हितलाई कमजोर पार्ने काम हुन सक्दछ ।

‘यसबिचमा भारतको गुप्तचर सँस्था’ ? प्रमुख सामन्त गोयल विमान नै चार्टर गरी आफ्नो टोलीसहित नेपाल आएर हाम्रा प्रधानमन्त्रीसँग ‘वार्ता’ गरेर फिर्ता भएछन्, श्रेष्ठले भनेका छन्, ‘प्रधानमन्त्री ओलीले परराष्ट्र मन्त्रालयको संस्थागत जानकारी र उपस्थितिबिना उनलाई भेट्नुभएछ। हाम्रो पार्टीलाई यसबारेमा कुनै पूर्वजानकारी थिएन र पछि पनि पार्टीमा यसबारेमा कुनै संस्थागत एवं औपचारिक छलफल भएको छैन।’

‘मेरो विचारमा नेपालको राजनीतिक एवं कूटनीतिक इतिहासमा यस प्रकृतिको यो पहिलो घटना हो, देशको प्रधानमन्त्रीले बिना कुनै निर्धारित कार्यसूची विदेशी गुप्तचर संस्थाको अधिकारीसँग कूटनीतिक मर्यादा विपरीत समकक्षीझैं औपचारिक वार्ता गरेको,’ उनले लेखेका छन्, ‘नेपालको राष्ट्रिय अनुसन्धान विभागको प्रमुखले आफ्नो समकक्षीलाई निश्चित विषयमा छलफल गर्न भ्रमणको लागि निमन्त्रणा गरेको हो भने कूटनीतिक मर्यादाअनुरूप शिष्टाचार भेट हुन सक्दथ्यो। त्यो होइन भन्ने स्पष्ट भइसकेको छ।’

विदेशी सरकार प्रमुखले औपचारिक रूपमा आफ्नो विशेष दूतका रूपमा अख्तियार प्रदान गरी पठाएको हो भने पनि सन्देश सुन्ने र प्रत्युत्तर सन्देश पठाउने गरी कुरा हुन सक्दथ्यो। तर त्यस्तो पनि नदेखिएको श्रेष्ठले उल्लेख गरेका छन्। पछिल्लो समयमा नेकपामा देखिएको विवादलाई गोयलले चासोपूर्वक लिएर कुराकानी गरेको भारतीय दूतावास स्रोतले जनाएको छ । नेकपाका अध्यक्षद्वय ओली र प्रचण्डबीच पार्टी विवाद उत्कर्षमा पुगेको छ । यो विवादलाई भारत र चीनले नजिकबाट नियाली रहेको छ ।

भारतका सेना प्रमुख पनि नेपाल भ्रमणमा आउन लागेका छन् । कतिपयले त्यसको तयारीमा आएको दाबी गरिरहेका छन् । यद्यपि, प्रधानमन्त्री ओली कै निमन्त्रणामा गोयल नेपाल आएर फर्केको स्रोत बताउँछ । ‘रअ’ प्रमुख गोयलले नेकपाका अन्य नेताहरु भेटेका छैनन् । अन्य नेताहरुसँग भेट्ने उनको कार्यसूची थिएन । उनले प्रतिपक्षी दल शेरबहादुर देउवालाई भने भेटेको स्रोतले जनाएको छ ।