ओलीको नयाँ कदमको पर्खाइमा प्रचण्ड र नेपाल

१९ कार्तिक, काठमाडौं । वितेको साताबाट फेरि चर्किएको सत्ताधारी नेपाल कम्युनिष्ट पार्टी (नेकपा) भित्रको रडाको यतिबेला आँधी आउनुअघिको सन्नाटा झैं देखिएको छ । तीन गुटमा विभाजित नेकपा भित्रको शक्ति संघर्षमा प्रधानमन्त्रीसमेत रहेका पार्टी अध्यक्ष केपी शर्मा ओली सबैको तारो भएका छन् । उनी पार्टी संगठनभित्र हरेक मोर्चामा अल्पमतमा रहेपनि सबैभन्दा क्रान्तिकारी भूमिका उनकै रहेको छ ।

गएको शनिबार ओलीले अर्का अध्यक्ष पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’लाई बलजफ्ती बोलाएर राम्रै पाठ पढाए । उनले प्रचण्डलाई प्रष्ट शब्दमा भने – अब भेडा र बाख्रा एकै थलाेमा बस्न मिल्दैन । सल्लाहमै अलग अलग बाटो लागौं । ओलीले पार्टी निर्णय नमान्ने भन्दै जस्तो परिस्थिति आएपनि सामना गर्ने धम्की दिएका छन् । ओलीको यस्तो मनस्थितिले अब नेकपा एक भएर रहने अवस्था नरहेको धेरैले अनुमान गरेका छन् ।

ओलीको अभिव्यक्तिपछि पार्टीका तीनवटै समूह आ–आफ्नै तयारीमा जुटेका छन् । अहिले कोही पनि मुख खोल्ने पक्षमा देखिएका छैनन् ।यद्यपि ओली भने नेताहरुको नाडी छाम्ने काममा व्यस्त छन् । त्यसैले कहिले नेता माधवकुमार नेपालसँग सहकार्यको प्रस्ताव राख्दैछन् भने सँगै प्रचण्डसँगको छलफललाई पनि निरन्तरता दिने पक्षमा देखिएका छन् । नेता नेपाल र प्रचण्डले आफू निकट नेताहरुसँग यसबारे गहन छलफल गरेपनि ओलीलाई थप चिढ्याउने गरी कुनै अभिव्यक्ति दिएका छैनन् । ओलीपनि अब कसरी जाने भन्नेमा निकट नेताहरुसँग चरणबद्ध रुपमा छलफल गरिरहेका छन् ।

ओलीको अभिव्यक्तिलाई पूर्व माओवादी पक्षले गम्भिरतापूर्वक लिएको छ भने नेपाल पक्षले भने केवल तर्साउने खेल मात्र भनेको छ । स्वयं माधव नेपालले यो सबै अरुलाई तर्साउने नियतबाट आएकाे कुरा मात्र भनेका छन् । निकट नेताहरुसँगको छलफलमा उनले ओली हतास भएकाले यस्तो बर्बराहट आएको बताएका थिए । हिजो साँझ नेता प्रदीप नेपालसँगको भेटमा समेत उनले ओलीलाई कुनैपनि हालतमा विश्वास गर्न नसकिने भन्दै सच्चिने अन्तिम अवसर मात्र दिन सकिने बताएका थिए । तर अहिले नै कुनै कदम भने चाल्ने पक्षमा उनी नरहेको स्पष्ट संकेत गरेको पनि नेता नेपाल निकट स्रोतले बताएको छ ।

ओलीले आफूलाई मात्र उपयोग गरेको हो भने कुनैपनि बेला युद्धअपराधीका रुपमा अन्तर्राष्ट्रिय अदालतमा पुु¥याउने पो हुन् की भन्ने पिरलो पनि उत्तिकै छ । त्यसैले  उनी अहिले मौन रहेको देखिन्छन् । तीनवटै समूहले पहिला कस्ले अर्काे कदम चाल्ने हो त्यसैका आधारमा प्रतिक्रिया जनाउने तयारी गरेका छन् ।

उता, प्रधानमन्त्री ओली भने अब सकेसम्म पूर्व एमालेहरुकै समर्थनमा प्रचण्डलाई पन्छाएर एकलौटी गर्ने दाउमा छन् । त्यसका लागि उनी नेता नेपाललाई आगामी महाधिवेशनमा अध्यक्ष पद जिम्मा लगाउन तयार भएको सन्देश दिन थालिसकेका छन् । तर नेता नेपाल भने ओलीको बोलीमा कुनै विश्वास नभएको ठान्छन् ।

ओली निकट एक स्थायी कमिटी सदस्यका अनुसार, प्रचण्डलाई पत्रु बनाएर फाल्ने योजना अनुसार नै पार्टी एकताको प्रस्ताव गरिएको थियो । दुुई तिहाईको सरकार चलाउने उनको आकांक्षा पूरा भइसकेकाले अब त्यो अवसर अरु कम्युनिष्ट नेतालाई दिने पक्षमा ओली छैनन् । यही अवस्थामा प्रचण्डलाई पार्टीबाट बिदा गर्न पाए सधैंका लागि प्रचण्डकाे राजनीति रसातलमा पुग्ने ओली पक्षको बुझाई रहेको छ ।

त्यसैले प्रचण्ड अहिले के गर्ने भन्ने द्विविधामा रहेका छन् । ओलीसँगको सम्बन्ध मात्र नभई पार्टी नै ध्वस्त हुने खतरा उनले देखेका छन् । ओलीले आफूलाई मात्र उपयोग गरेको हो भने कुनैपनि बेला युद्धअपराधीका रुपमा अन्तर्राष्ट्रिय अदालतमा पुु¥याउने पो हुन् की भन्ने पिरलो पनि उत्तिकै छ । त्यसैले  उनी अहिले मौन रहेको देखिन्छन् । तीनवटै समूहले पहिला कस्ले अर्काे कदम चाल्ने हो त्यसैका आधारमा प्रतिक्रिया जनाउने तयारी गरेका छन् । ओलीले नै समस्याको उठान गरेकाले उनले नै नयाँ कदम चाल्नुपर्ने बुझाई प्रचण्ड र नेपालको रहेको छ ।

ओली भने आउने हप्ता मात्रै यसबारे थप कदम चाल्ने पक्षमा देखिएका छन् । आज भातरीय स्थल सेना प्रमुख मनोजमुकुन्द नरवाणे नेपालको तीन दिने भ्रमणमा आउँदैछन् । नेपाली सेनाको समेत मानार्थ महारथीको दर्ज्यानी ग्रहण गर्न उनी आज नेपाल आउन लागेका हुन् । रुपमा यस्तो देखिएपनि सारमा भने भारतीय सुरक्षा निकायको महत्वपूर्ण अजेण्डामा छलफल गर्न उनी आउन लागेको बुझिएको छ ।

नेपालले भारतले कब्जा गरेको कालापानी, लिपुुलेक लगायत भूमी समेटेर नयाँ नक्शा जारी गरेपछि विकसित चिसो सम्बन्ध कायम रहेकै बेला नरबाणे दर्ज्यानी चिन्ह थाप्न पक्कै आएका होइनन् । गएको साता भारतीय सरकारको दूतका रुपमा रअ प्रमुख सावन्तकुमार गोयल नेपाल आएका थिए । उनले प्रधानमन्त्री ओलीसँग मध्यरातमा वान टू वान वार्ता गरेका थिए । ओलीले गोयललाई भेटनुअघि बालुवाटारमै राष्ट्रिय सुरक्षा परिषदको बैठक राखेका थिए । सो वैठकले गरेको निर्णय अहिलेसम्म सार्वजनिक भएको छैन ।

त्यसैले नरबाणेसँगको छलफलपछि मात्रै ओली पक्षले थप कदम चाल्ने बुझिएको छ । सेनाध्यक्ष नरवाणे तीन दिनको भ्रमणका लागि आउन लागेका हुन् । यसको अर्थ यो साताभरि नै ओलीले कुनै कदम चाल्ने सम्भावना देखिएन । त्यतिञ्जेल भने नेकपा भित्रको रडाको भूसको आगो झैं सल्किरहने देखिएको छ ।