थाहा पाउनुस है तातो पानीमा नुहाउँदा फाईदा !

१७ पुष, काठमाडौं । हामी सबैलाई थाहा भएको कुरा हो व्यायाम हाम्रो स्वास्थ्यका लागि निकै फाइदाजनक विषय हो । तर व्यायाम नगरिकन पनि शरीरलाई पूर्ण रुपमा स्वस्थ्य रहन सक्छौ । के यो सम्भव छ त रु हो व्यायामका बारेमा चौतर्फी सुझाव बढिरहेका बेला बिना व्यायाम पनि स्वस्थ रहनुको अतिरिक्त शरिरको निश्चित रोगलाई नियन्त्रण गर्न सकिन्छ ।

व्यायामपछि तातो पानीले नुहाउदा शरिरको जोनीमा अपूर्व आनन्द मिल्छ । तर व्यायाम नगरी तातो पानीमा मात्र डुबुल्की मार्दा यसले व्यायामको काम गर्ला की नगर्ला ? लगबोरोग युनिर्भसिटी डा स्टेभ फल्कनरले तातो पानीमा नुहाउदा ब्लड सुगर लेभल घट्ने र व्यायमले भन्दा बढी काम गर्ने विषय सुन्दा मलाई निकै उत्सुक लागेको थियो । अध्ययनरत स्वंयमसेबकहरुको एउटा समूहमा पनि पनि आबद्ध भए । अध्ययमा आफै सहभागी हुदै मैले भाग्यमानी महशुस गरे । सहभागी सबैमा मोनिटर फिट गरिएको थियो, जसले निरन्तर ब्लड सुगरको तहलाई रेकर्ड गर्दथ्यो ।

मेटाबोलिक फिटनेसका लागि ब्लड सुगरको तहलाई सामान्य रेन्जमा राख्नु महत्वपूर्ण विषय हो । हामीले कति धेरै क्यालोरी बर्न गर्न सक्छौ भन्ने मापन गर्न हामीमा औजार जडान गरिएको थियो । जब नुहाउन म बसे ‘४० डिग्री सेन्टीग्रेड’, स्टेभले मेरो भित्री तापक्रमलाई नजिकबाट अनुगन गरे । नुहाएको केही घन्टापछि मैले हल्का खानेकुरा खाए । तातो पानीमा नुहाउनुलाई व्यायायमसँग तुलना गर्ने भएकोले हामीले बारम्बार प्रयोग गर्यौ ।

अनि नतिजा के भयो त रु हामीले हेर्न चाहेको पहिलो कुरा नुहाउदा कति उर्जा फाल्न सकिन्छ भन्ने हो । एक घन्टा नुहाउँदा उर्जा खपत ‘उपयोग’ मा ८० प्रतिशतले बृद्धि हुन्छ । ’ स्टेभले भने । यो एक घन्टा साइकलिङ गरे जस्तो त नहोला ‘एक घन्टा साइकलिङमा ६३० क्यालोरी वर्न हुन्छ’ । तर तातो पानीमा नुहाउद हामीले १४० क्यालोरी बर्न गर्छौं । यो ३० मिनेट फटाफट हिडेजस्तै हो ।

तर हाम्रो व्लड सुगरको तह के त रु भर्खरै खाना खाएको बेला ग्लुकोजको मात्रा बढी हुन्छ । खानेकुरा यो टाईप २ डायबिटिज र अन्य मेटाबोलिक रोगका लागि खतरनाक छ । हामीले के पत्ता लगायौ भने नुहाएपछि ग्लुकोजको तह वास्तवमै न्यून देखियो । ‘व्यायायमको तुलनामा तातो पानीमा नुहाउदा कल्पना गरे भन्दा पनि न्यून तहमा झरेको थियो ग्लुकोज । ’ स्टेभले भने । वास्तवमा हामी स्वंयसेबकहरुको खानापछिको ग्लुकोजको तह औषतमा नुहाएपछि १० प्रतिशत न्यून थियो ।

कसरी यस्तो भयो ?

स्टेभेनको विचारमा तातोपानीले नुहाउँदा हिट सक प्रोटिन शरीरबाट आशिंक रुपमा निस्काशन भएको हुनुपर्छ । यस्तो निस्काशन संक्रमण, व्यायाम , तनाव इत्यदिले पनि बाहिर निकालिदिन्छ । हिट सक प्रोटिन तपाईको रक्षा प्रणालीको एउट अंश पनि हो ।

त्यसले तपाईको शरीरलाई हानीहुनबाट बचाउँछ । तर जनावरहरुमा गरिएको अध्ययनमा यसले रक्तनलीबाट मांशपेशीमा सुगर जान डार्भट गर्छ । ब्लड सुगरलाई तल झार्नु महत्वपूर्ण हो । किनकी निरन्तरको हाई ब्लड सुगरले रक्तनली र नशाहरुलाई नै असर गर्छ ।

स्टेभेनले व्यायामलाई तातो पानीले नुहाउने प्रक्रियाले विस्थापित गर्नुपर्छ नै भनेका छैनन । तर ब्लड सुगर लेभल नियन्त्रण गर्न निकै गा¥हो अनुभव गरेका मानिसलाई एक पटक यो अभ्यास गर्न सुझाव दिन्छन । त्यस्तै उनी सातामा कम्तिमा १५० मिनेट फटाफट हिँड्न पनि आग्रह गर्छन् । तसर्थ शरिरलाई तातो बनाउनुका पनि अनौठा फाइदा रहेको कुरा प्रयोगात्मक रुपमा नै पुष्टि यस प्रयोगले गरेको छ । बीबीसीको एक प्रयोगात्मक रिर्पोट