कांग्रेसकाे समर्थन जसलाई हुन्छ, उसैकाे सरकार बन्ने देखियाे

१२ फागुन, काठमाडौं । नेपाली कांग्रेस (बीपी) का युवा नेता तथा कार्यालय सचिव सुशिलराज वाग्लेले सामाजिक संजाल फेसबुकमा अबको सत्ताखेलको अंकगणित के हुन सक्छ भन्ने बारे लेखेका छन् ।

हिजो अदालतले गत पुष ५ गते सरकारको सिफारिसमा राष्ट्रपतिबाट विघटन गरिएको प्रतिनिधिसभा कायमै रहेको फैसला गरेपछि अब प्रतिनिधिसभामा सरकार बनाउने खेलको सुरुवात भएको छ ।

वर्तमान प्रधानमन्त्रीले तत्काल राजीनामा नदिने र अविश्वासको प्रस्ताव सामना गर्ने बताएका छन् । अविश्वासको प्रस्ताव संविधानको धारा १०० को उपधारा ४ अनुसार एक चौथाई अर्थात ६९ जना सांसदहरूले दर्ता गर्न सक्छन् तर अविश्वासको दर्ता गर्दा संविधानको धारा १०० को उपधारा ५ अनुसार भावी प्रधानमन्त्रीको पनि नाम उल्लेख गर्नु पर्नेछ ।

यसरी दर्ता भएको प्रस्ताव पास हुन संविधानको धारा १०० को उपधारा ६ अनुसार बहुमत अर्थात १३८ जना सांसदहरूको समर्थन आवश्यक पर्छ । यसरी अविश्वासको प्रस्ताव पास हुन तलको गणितीय हेरौं ।

यस अवस्थामा नेपाली कांग्रेसको प्रमुख भुमिका रहन्छ । आफै प्रधानमन्त्री लिएर सरकारमा जाने वा दुई नेकपा मध्य एकलाई समर्थन गर्ने । यस्तो हुनका लागि नेकपा बैधानिकरुपमा विभाजन नभएकोले पहिला नेकपा विभाजन हुन आवश्यक हुन्छ र ७६ (२) अनुसार सरकार बन्न सक्छ ।

तर ने.का. मौन बसेमा अविश्वासको प्रस्ताव पनि पास हुँदैन । त्यस अवस्थामा १००(४) अनुसार एकपटक अविश्वासको प्रस्ताव फेल भएमा १ वर्ष अविश्वासको प्रस्ताव ल्याउन पाइदैन । राष्ट्रपति र उप-राष्ट्रपति माथि पनि महाअभियोग संविधानको धारा १०१ को उपधारा १ अनुसार प्रतिनिधि सभाका एक चौथाई सदस्य ६९ जना सांसदहरूले पेस गर्न सक्ने छन् । तर महाअभियोग पास हुन संविधानको धारा १०१ को उपधारा १ अनुसार प्रतिनिधिसभा र राष्ट्रियसभा दुवै सदनबाट कम्तीमा दुई तिहाइ सदस्यबाट पास हुनुपर्ने छ ।

प्रतिनिधिसभा २७५ र राष्ट्रियसभा ५९ सदस्यीय रहेको छ । जसले गर्दा सांसद किनबेच र नेपाली कांग्रेसलाई साथमा लिग्न ठुलो धनराशी तथा प्रधानमन्त्री मन्त्री एवं राष्ट्रपति, उपराष्ट्रपतिसम्मका अफर आउने र २०५२ सालको पुनरावृत्ति हुनेछ ।