एमाओवादीले सरकारलाई दिएको समर्थन फिर्ता लिए के हुन्छ ?
नेपालबहस संवाददाता
चैत १०, २०७७ मंगलबार १६:२७:१०
१० चैत, काठमाडौं । संसद पुर्नस्थापान भएको एक महिना वितिसक्दा पनि संसदमा प्रधानमन्त्री केपी ओलीविरुद्ध अविश्वासको प्रस्ताव दर्ता हुन सकेको छैन । नेपालको संविधान–२०७२ को धारा ७६ (१) अनुसार गठित बहुमतको ओली सरकार एमाले र माओवादी केन्द्र ब्युँतिएसँगै अल्पमतमा परेको छ । अब यस धारा अनुसार गठित सरकारको औचित्य समाप्त भएको अवस्थामा संसदमा प्रमुख प्रतिपक्षी दल र अन्य राजनीतिक दलहरुले ओली सरकारविरुद्ध अविश्वासको प्रस्ताव ल्याउन सकेका छैनन ।
एमाओवादी केन्द्रको आज स्थायी कमिटी बैठक बसेर सरकारलाई दिएको समर्थन फिर्ता लिने तयारी गरेपनि अविश्वासको प्रस्ताव लाने कि नलाने भन्ने बारेमा अझै द्धिविधामा रहेको छ । अल्पमतको सरकारले धारा ७६ (२) अनुसार कुनै पनि पार्टीको बहुमत नपुग्ने भएकाले गठबन्धनको सरकार बनाएर बहुमतसिद्ध गर्नुपर्ने हुन्छ । यदि कुनै पनि पार्टीहरूबीच गठबन्धनको सरकार बन्न सकेन भने फेरि संविधानले अर्को विकल्पमा जानुपर्ने व्यवस्था गरेको छ । तर ओली अहिले पनि आफू बहुमतकै सरकारमा रहेको जनाउ दिइरहेका छन् ।
धारा ७६ (३) अनुसार संसद्को सबैभन्दा ठूलो पार्टीले एकल सरकार बनाई एक महिनाभित्र विश्वास प्रस्ताव लिनुपर्ने हुन्छ । यो विकल्प अनुसार पनि प्रधानमन्त्री चयन नभएमा धारा ७६(५) अनुसार बहुमत पु¥याउने दाबीसहित संसद्को कुनै पनि सदस्यले प्रधानमन्त्रीको दाबी पेस गर्न पाउँछ ।
यसरी बनेको प्रधानमन्त्रीले पनि एक महिनाभित्र संसद्बाट विश्वासको मत लिनुपर्ने हुन्छ । यदि प्रधानमन्त्रीले विश्वासको मत लिन नसकेमा मात्र संसद् विघटन गरेर चुनावमा जान सकिने विकल्प संविधानले दिएको छ । त्यही भएर यदि राजनीतिक दलहरूले ७६ (२), ७६ (३) र ७६ (५) अनुसार सरकार बनाउन सकेनन् भने त्यसपछिको विकल्प भनेको मध्यावधि चुनाव नै हो। अहिलेको अवस्थामा कांग्रेसभित्र चुनावमा जानुपर्छ भन्ने पक्षमा मत बलियो बन्दै गएको छ ।
ओली पनि सत्ता गठबन्धन सहज भएन भने आफ्नै नेतृत्वमा चुनाव गराउने दाउमा छन् । यतिबेला प्रधानमन्त्री ओलीले आफू विरुद्ध अविश्वासको प्रस्ताव आए फ्लोर क्रस हुने संकेत पाएपछि माधव समूहलाई स्पष्टिकरण सोध्ने र धम्क्याउने काम गरिरहेका छन् । तर माधव नेपाल समूहलाई एमालेमै टिक्नुका विकल्प छैन ।
संवैधानिक व्यवस्था अनुसार संसद् र पार्टीको केन्द्रीय कमिटीमा ४० प्रतिशत सांसद संख्या नपु¥याइकन पार्टी फुटाउन मिल्दैन । त्यसभन्दा कम संख्याले पार्टी फुटाएमा सांसद पदसमेत जाने भएकाले माधव समूहले त्यस्तो आत्मघाती कदम चाल्ने कुनै सम्भावना छैन । यही कारणले ओली पक्षले आफ्नो उपस्थितिलाई बलियो बनाउदै लगेको छ ।
ओली नेतृत्वको एमालेसँग हाल १ सय २० सांसद भएकाले जसपासँग सहकार्य गरे मात्रै पनि सरकार बनाउन बहुमत पुग्छ । जसपाको सिंगो समूह आफू नेतृत्वको सरकारमा आउन तयार भएन भने विभाजन गराएर भए पनि एउटा खेमासँग मिलेर गठबन्धन सरकार बनाउने मनस्थिति ओलीको छ । त्यसैका लागि जसपा नेतासँग ओलीले छलफल चलाएका छन् ।
जसपामा अहिले ३२ सांसद छन । ‘हामीलाई सरकार बनाउन चाहिने संख्या भनेको १८ मात्रै हो, जसपाका सबै आउनु पनि पर्दैन,’ ओलीनिकट एक नेताले भने । एमालेको ओली खेमाले जसपाको एउटा समूहसँग अलग–अलग संवाद चलाइरहेका बेला सरकारलाई दिएको समर्थन तत्काल फिर्ता नलिने मनस्थितिमा पुगेको माओवादी केन्द्र पनि गठबन्धन सरकारका लागि दौडधुपमा रहेपनि एमाओवादी केन्द्रको नेतृतवमा सरकार बन्ने संभावना निकै कम छ ।
कांग्रेस र जसपाको सहकार्यमा सत्ता गठबन्धनका लागि पहल गर्ने आज बस्ने स्थायी कमिटी बैठकले निर्णय गर्ने र सरकारलाई दिएको समर्थन फिर्ता लिने निर्णय गर्ने संभावना रहेको एमाओवादी केन्द्रका एक स्थायी कमिटी सदस्यले भने । उनका अनुसार एमाओवादी आफैले सरकारको पहल कद्मी गर्न नसक्ने भएकाले पनि पर्ख र हेरको अवस्थामा पुग्नु परेको हो ।
एमाओवादी केन्द्रका अध्यक्ष पुष्पकमल दाहालको मतियार बनेको आरोप लगाउँदै नेकपा एमालेले वरिष्ठ नेता माधवकुमार नेपालसहितका चार नेतालाई स्पष्टीकरण सोधेपछि नेपाल खेमासँग अझ सम्बन्ध चिसिदै गएको अवस्थामा ओली सरकारलाई असहजता उत्पन्न हुँदै गएको छ ।
नेपालबहस संवाददाता
नेपालबहस डटकमको अंग्रेजी संस्करणका साथै अनलाइन टिभी पनि सञ्चालित छ । फेसबुक र ट्वीटरमार्फत पनि हामीसँग जोडिन सकिनेछ । नेपालबहसमा प्रकाशित कुनै सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई [email protected] मा पठाउनु होला । धन्यवाद ।
लेखकबाट थपस्काउटको जग्गा कब्जामा गृहमन्त्रीको चासो, मन्त्रालयमा आयुक्तसँग छलफल
चैत १५, २०८० बिहिबार
आईजीपी परिर्वतनको तयारीमा गृहमन्त्री लामिछाने, पुग्ला त चलाउनेको भविष्यवाणी ?
चैत १५, २०८० बिहिबार
८ सय ७७ प्रहरी काजबाट फिर्ता
चैत १५, २०८० बिहिबार
आईजीपी परिर्वतनको तयारीमा गृहमन्त्री लामिछाने, पुग्ला त चलाउनेको भविष्यवाणी ?
चैत १५, २०८० बिहिबार
सरकारले तोक्यो चैते धानको समर्थन मूल्य
चैत १५, २०८० बिहिबार
‘बिराट गोल्ड कप फुटबल’ काे मुख्य प्रायोजनमा एनआईसी एशिया बैंक
चैत १५, २०८० बिहिबार
स्काउटको जग्गा कब्जामा गृहमन्त्रीको चासो, मन्त्रालयमा आयुक्तसँग छलफल
चैत १५, २०८० बिहिबार
कोशी प्रदेशले आगलागी पीडित सन्थाल समुदायका लागि स्थायी घर निर्माणमा पहल गर्ने
चैत १५, २०८० बिहिबार
सादा पोशाकमा प्रहरी परिचालन नगर्न हेडक्वार्टरको पत्र
चैत १५, २०८० बिहिबार