निषेधाज्ञाले अर्थतन्त्र पुनः प्रभावित भयो,आर्थिक गतिविधिहरु पनि चलयामान बनाउः राष्ट्र बैंक

६ जेठ, काठमाडौं । कोभिड–१९ महामारीको दोस्रो लहरसँगै अधिकांश जिल्लाहरुमा २०७८ बैशाख १६ गतेदेखि निषेधाज्ञा जारी रहेकोले  सुधार हुन लागेको अर्थतन्त्र पुनः नराम्रोसँग प्रभावित हुन पुगेको नेपाल राष्ट्र बैंकको एक अध्ययनले देखाएको छ ।

कोभिड–१९ ले अर्थतन्त्रमा पारेको प्रभावसम्बन्धी ‘दोस्रो पुनरावृत्ति सर्वेक्षण प्रतिवेदन’ सार्वजनिक गर्दै राष्ट्र बैंकले कोभिड १९ को संक्रमण रोक्दै यथासम्भव रुपमा आर्थिक गतिविधिहरु पनि चलयामान बनाउनु पर्ने सुझाव दिएको छ ।

राष्ट्र बैंक सार्वजनिक गरेको पुनरावृर्ति प्रतिवेदन अनुसार विशेषगरी  महामारीले सम्पूर्ण आर्थिक, व्यावसायिक एवं औद्योगिक क्षेत्रले संकट खेपिरहँदा उद्योगतर्फ घरेलु, लघु तथा मझौता उद्योग बढी मारमा परेको देखाएको छ ।

बैंकले वैशाख ५ देखि १४ गतेसम्म विभिन्न माध्यमबाट नमूना लिएर उद्योग क्षेत्रमा कोभिडले पारको असरको सर्वेक्षण गरेको थियो, जसअनुसार सो अवधिमा ९०.५ प्रतिशत ठूला उद्योगहरू पूर्णरूपमा सञ्चालन हुँदा घरेलु र मझौला (१५–५० करोडसम्म स्थिर पूँजी भएका) उद्योग भने क्रमशः ७४.४ र ७४ प्रतिशत मात्र पूर्ण क्षमतामा सञ्चालन भएको पाइएको छ ।

यस्तै ७९.२ प्रतिशत लघु उद्यम/खुद्रा पसल पूर्णरूपमा सञ्चालन भएको प्रतिवेदनमा उल्लेख छ । सवेक्षण अवधिमा पूर्ण क्षमतामा सञ्चालन हुनेमा ठूला उद्योगपछि साना (१५ करोडसम्म स्थिर पूँजी भएका) उद्योग रहेका छन्, जुन ८१.७ प्रतिशतले पूर्ण क्षमतामा उत्पादन गर्न सकेका छन् । यही अवधिमा ६.८ प्रतिशत लघु उद्योग सञ्चालन नै हुन सकेका छैनन् । यस्तै ६ प्रतिशत मझौला उद्योग ५.६ घरेलु उद्योग समेत सञ्चालनमा आउन सकेका छैनन् ।

समग्रमा सञ्चालन हुन नसकेका उद्योग भने ४.२ प्रतिशत रहेको छ । सञ्चालनमा आउन नसकेका अधिकांश उद्योगी-व्यवसायीले कोभिड–१९ का कारण बजार माग घटेर चालु खर्च धान्न समस्या रहेको कारण उद्योग÷व्यवसाय सञ्चालनमा ल्याउन नसकेको बताएको प्रतिवेदनमा उल्लेख छ ।