टुकुचा खोलामाथिको जग्गाको लगत कट्टा गर्न मन्त्रालयलाई बालेनकाे पत्र

२५ वैशाख,काठमाडौं । काठमाडौं महानगरपालिकाले टुकुचा खोलामाथिको जग्गाको लगत कट्टा गर्न भूमि व्यवस्था, सहकारी तथा गरिबी निवारण र मन्त्रालयलाई पत्र काटेको छ । टु्कुचा खोलामाथि रहेको व्यक्तिको जग्गाको लगत कट्टा गर्न भन्दै सोमबार पत्र काटेको हो । 

उच्च अदालत पाटनले टुकुचा ढल नभई प्राकृतिक खोला नै भएको आदेश दिएपछि खोलामाथिको जग्गाको लगत मेटाई खोलालाई संरक्षित रुपमा कायम रहन दिने योजनामा महानगर लागेको हो । 

आदेशले खोलामाथिको जग्गा र घर समेत बनेर व्यक्तिगत सम्पत्ति कायम भएको र त्यसलाई छलफल र समन्वयबाट टुंगोमा पुर्याउनुपर्ने भनेको छ । महानगरका मेयर बाल ेन साहले लेखेको पत्रमा ‘टुकुचा खोला तथा सोको क्षेत्राधिकार भित्रको जग्गा व्यक्ति विशेषको नाममा दर्ता कायम रहन नसक्ने प्रष्ट देखिन्छ । टुकुचा खोलाको क्षेत्राधिकारभित्र पर्ने जग्गामा निजी तवरमा निर्मित भौतिक संरचना समेत स्वतः अवैध हुन जाने देखिन्छ’ उल्लेख छ । 

पत्रमा भनिएको छ, ‘हात्तिसार क्षेत्रमा टुकुचा खोला र खोलाको बहाव क्षेत्र भित्रको जग्गा त्रुटिवश व्यक्ति विशेषको नाममा दर्ता कायम रहन गएको देखिएको हुँदा यथाशिघ्र व्यक्ति विशेषको नाममा दर्ता रहेको उक्त लगत कट्टा गर्ने र सार्वजनिक प्रयोजनमा रहने गरी प्रबन्ध सम्बन्धमा आवश्यक कारवाहीको लागि मालपोत ऐन, २०३४ को दफा २४ को प्रयोजनार्थ अनुरोध गरिन्छ ।’

मालपोत ऐन, २०३४ को दफा २ ले नदी, खोलानाला तथा सोको क्षेत्राधिकारको जग्गालाई सरकारी र सार्वजनिक जग्गा मानेको छ । सोही ऐनको दफा २४९२० ले सरकारी सार्वजनिक जग्गा व्यक्ति विशेषको नाममा दर्ता हुन गएको रहेछ भने त्यस्तो दर्ता स्वतः बदर हुने र सम्बन्धित मालपोत कार्यालय वा नेपाल सरकारले तोकेको अधिकारीले सोको लगत कट्टा गर्नुपर्ने व्यवस्था गरेको छ । 

महानगरले खोलालाई खुला र प्राकृतिक रुपमै कायम रहन दिने भन्दै केही महिनाअघि खोलामाथिको जग्गामा बनेका घर र टहरा डोजर लगाएर हटाउन अभियान नै सुरु गरेको थियो । तर स्थानीयले व्यक्तिगत सम्पत्तिमाथि हस्तक्षेप गरेको भन्दै रोक लगाउन अन्तरिम आदेशको माग गर्दै उच्चमा रिट दायर गराएका थिए । सोको फैसलामा महानगरलाई आफ्नो अभियानलाई निरन्तर दिन मिल्ने गरी बाटो खुलेको हो । आफ्नो पक्षमा फैसला आएको जनाउँदै महानगरले आफ्नो अभियानलाई पुनः सुरु गर्ने भएको हो ।

महानगरले आजैबाट महानगरभित्रका सडक र पोलमा गुजुल्टिएका दूरसंचार र इन्टरनेटका तारहरु हटाउन सुरु गरेको छ ।