सपना बाँड्न खप्पिस ओली सरकारको हावादारी नीति तथा कार्यक्रम
इन्द्र रिजाल
बैशाख २२, २०७६ आइतबार १८:५३:८
काठमाडौं । २०७४ फागुन महिना नेपालका लागि नयाँ इतिहास रच्ने समय थियो । पहिलोपटक नेपालमा कम्युनिष्टको प्रचण्डमतका साथ सरकार बन्यो । कसैले नसोचेको परिघटना नेपालमा मञ्चन भयो ।
के पी शर्मा ओली तत्कालिन एमाले अध्यक्ष थिए । माओवादी केन्द्रसँग कार्यगत एकता गरी चुनावमा होमिएका उनी अप्रत्यासित रुपमा वहुमत प्राप्त गर्न सफल भए । नभन्दै ओली नेतृत्वमा कम्युनिष्ट सरकार बन्यो । मानिसमा ठूलो परिवर्तनको आशा जगायो । कम्युनिष्टका चर्का नारा अब व्यवहारमा रुपान्तरण हुने धेरैले अपेक्षा गरे ।
तर गएको डेढ वर्ष ओलीले फगत् गँजेडी गफमै विताइदिएपछि आमजनता रुष्ट मात्र होइन , आक्रोशको चरम शिखरमा पुगेको अवस्था छ । त्यसैको निरन्तरता गएको शुक्रबार राष्ट्रपति विद्यादेवी भण्डारीलाई संसद्मा पढाइएको सरकारको नीति तथा कार्यक्रममा समेत उल्लेख भएको छ ।
छिमेकी भारत र चीनले समेत दोहोरो अंकको आर्थिक बृद्धिदर हासिल गर्न नसकिरहेका बेला ओली सरकारले यस्तो सपना देख्नुलाई के मान्ने ? ओलीकै पार्टीका केही शीर्ष नेताले यसलाई ओलीको गँजेडी गफ मानेका छन् । गत वर्षको बजेट कार्यान्वयनमा कमजोर पुँजीगत खर्चको अवस्थाले डबल डिजिटको आर्थिक बृद्धि प्राप्त गर्ने कुरा कसरी पत्याउने ?
कम्युनिष्ट नेतृत्वको दुई तिहाई मतको सरकारको कार्यशैली र मनपरितन्त्रले सर्वत्र निराशा बढाएको छ । यो अवधिमा नागरिकको जनजीवनमा सामान्य परिवर्तन भइदिएको भएपनि जनमानसले थोरै चित्त बुझाउने अवस्था बन्ने थियो । साथै ओली सरकारको जयजयकार गर्ने परिस्थिति निर्माण हुने थियो । दुर्भाग्य , ओली स्वयं मीठा सपना बाँड्ने तर माखो नमार्ने प्रवृत्तिका मिथक बन्न पुगे । सारालाई खोक्रो आश्वासन र नारामा भुलाएर स्वार्थसिद्ध गर्ने कम्युनिष्ट शैली र परम्परालाई ओलीले राम्रैसँग धानेका छन् । गएको वर्ष हेर्ने हो भने ओलीले बाँडेको सपनाको फेहरिस्त लामै छ । पाइपलाइनबाट खाना पकाउने ग्याँस, मेलम्चीबाट खानेपानी वितरण, रेलमार्ग , पानीजहाज चलाउने जस्ता सपना अलपत्र छन् । सस्तो लोकप्रियता र चर्चा बटुल्ने लोभमा ओली सरकार यस्ता सपना बाँड्न खप्पिस छ ।
राष्ट्रपतिले संसद्मा पढेको नीति कार्यक्रम पनि अर्काे हावादारी पुलिन्दा हो भने स्वयं सत्तापक्षीय नेताहरु भन्दैछन् । नीति कार्यक्रमले कुनै स्पष्ट दिशाबोध गर्न सकेको छैन । गएको वर्ष घोषणा गरिएका कार्यक्रमको कुनै समीक्षा गरिएको छैन । कति सफल भए वा कुन अवस्थामा छन् भन्ने कुरा अहिले खुलाइएको छैन । आउने वर्ष इतिहासमै तीब्र आर्थिक बृद्धि हासिल हुने प्रक्षेपण गरिएको नीति तथा कार्यक्रमलाई हावादारी दस्ताबेज भन्न थालिएको छ ।
विडम्बनाको विषय के बनेको छ भने यसबारे सत्ता पक्षीय सांसद्हरुले आलोचना गर्न नपाउने ह्वीप जारी गरेको छ ओली नेतृत्वको पार्टीले । चित्त नबुझेको विषयमा फरक मत राख्न वा आलोचना गर्न नपाउने निर्णयलाई लोकतान्त्रिक गणतन्त्रले कुन रुपमा व्याख्या गर्ने हो त्यो सत्ता पक्षीय नेताहरुले नै बुझ्ने कुरा भयो ।
आगामी चार वर्षभित्र डबल डिजिटको आर्थिक बृद्धि हासिल गर्ने भनेर त्यही नीति तथा कार्यक्रममा उल्लेख गरिएको छ । छिमेकी भारत र चीनले समेत दोहोरो अंकको आर्थिक बृद्धिदर हासिल गर्न नसकिरहेका बेला ओली सरकारले यस्तो सपना देख्नुलाई के मान्ने ? ओलीकै पार्टीका केही शीर्ष नेताले यसलाई ओलीको गँजेडी गफ मानेका छन् । गत वर्षको बजेट कार्यान्वयनमा कमजोर पुँजीगत खर्चको अवस्थाले डबल डिजिटको आर्थिक बृद्धि प्राप्त गर्ने कुरा कसरी पत्याउने ?
हरेक वर्ष वैशाखबाट असारसम्म विकासे आयोजना दौडाउने प्रवृत्तिले पुँजीगत खर्चको सुस्तता स्पष्ट गरेको छ । बढ्दो व्यापार घाटा , कमजोर शोधनान्तर स्थितिले मुलुकको अर्थतन्त्रको वास्तविक तस्वीर देखाएको छ । यस्तो यर्थाथ बुझ्दाबुझ्दै ओलीले के आधारमा दोहरो अंकको आर्थिक बृद्धि हासिल गर्ने सपना बाँडेका हुन् ? बुझ्न कठिन छ ।
खाडी मुलुकमा काम गर्ने युवाको रगत पसिनाको भरथेगले घस्रिएको अर्थतन्त्रलाई नयाँ उँचाईमा पु¥याउन ओली सरकारको हावादारी कार्यक्रमले सक्नेवाला छैन । राजधानीमा रहेको एक मात्र अन्तर्राष्ट्रिय हवाई मैदानलाई राम्रोसँग सञ्चालन गर्न नसक्ने सरकारले अब राजमार्गमा आपत्कालिन हवाई अवतरण गर्न मिल्ने हवाईमैदान तयार गर्ने घोषणा चोटिलो चुड्किला मात्र हो । साथै आगामी वर्ष पाँचलाख नेपालीका लागि रोजगारी सिर्जना गर्ने कुरा नीति तथा कार्यक्रममा आएको छ । त्यसको आधार के हा ? कतै खुलाइएको छैन । रोजगारीको अभावमा दैनिक १५ सय युवा खाडी मुलुक भास्सिरहेका बेला यस्ता हास्यस्पद तथ्याङ्क बटुलेर जनता बेवकुफ बनाउने काम ओली सरकारले गरिरहेको छ ।
यो सरकारले गएको अवधिमा कसैको पनि साथ र विश्वास लिने प्रयास गरेको पाइँदैन । किसानलाई सहुलियत दरमा कृषि ऋण दिने घोषणा केवल बजेटमा गरियो । यसबाट कुनैपनि किसानले लाभ उठाउन पाएनन् । निजी क्षेत्रसँग विश्वासको वातावरण बन्न सकेको छैन । लोकतन्त्रमा निजी क्षेत्रको साथ र विश्वासले ठूलो काम गर्ने हो । तर ओली सरकार त्यसको कुनै औचित्य देख्दैन ।
त्यसैले निजी क्षेत्रको भरोसा पनि गुमेको छ । अब आफ्ना लोकप्रिय लाग्ने कागजी पुलिन्दालाई पूरा गर्न नयाँ बजेटमा फेरि कनिका छर्ने खालका कार्यक्रम ल्याइने अनुमान गर्न सकिन्छ । तर त्यो पनि विगत झैं कार्यान्वयन भने हुन नसक्ने अवस्थामा रहने छन् । नेपाली जनताले नक्कली कम्युनिष्टको चरित्र विस्तारै ठम्याउन थालेका छन् । पछिल्लो नीति तथा कार्यक्रमले पनि त्यही अभियानलाई बल पु¥याएको छ ।
इन्द्र रिजाल
इन्द्र रिजाल नेपालबहस डटकमका प्रधान सम्पादक हुन् । अर्थ राजनीतिक धारमा कलम चलाउने वरिष्ठ पत्रकार रिजालले आर्थिक, राजनीतिक तथा सामाजिक परिवेशका विषयवस्तुको यर्थाथमुखी चित्रण गर्छन् ।
लेखकबाट थपअर्थतन्त्र मिश्रित अवस्थामा छ : गभर्नर अधिकारी
बैशाख १४, २०८१ शुक्रबार
लगानी सम्मेलनमा एक सय ५१ परियोजना प्रस्तुत गरिँदै
बैशाख १४, २०८१ शुक्रबार
निजी क्षेत्रको मनोबल उकास्न सरकारले महत्वपूर्ण निर्णय गर्छ : अर्थमन्त्री पुन
बैशाख १३, २०८१ बिहिबार
गृहमन्त्रीको आलोचना गर्ने युवकमाथि प्रहरीको चरम यातना
नेपालबहस संवाददाता
बैशाख १३, २०८१ बिहिबार
इलाम उपनिर्वाचनमा कांग्रेस
यज्ञप्रसाद भट्टराई
बैशाख १२, २०८१ बुधबार
आफूलाई चोख्याउने गरी गृहमन्त्री रविको ठाडो प्रस्तावमा प्रधानमन्त्री र मुख्यसचिव किन भए चुप ?
बैशाख १४, २०८१ शुक्रबार
तीनदिने अनुसन्धनात्मक लेखन कार्यशाला तथा तालिम सुरु
बैशाख १४, २०८१ शुक्रबार
अमेरिकी रिपोर्टः नेपालमा सबै प्रकारका यौन तस्करीमा छुट, घुस बिना चल्दैनन् नेपालका अदालत
बैशाख १४, २०८१ शुक्रबार
भारतको सहयोगमा चितवनमा उच्च प्रभाव सामुदायिक विकास परियोजनाको निर्माण
बैशाख १५, २०८१ शनिबार
आइपिएलमा आज दुई खेल हुँदै
बैशाख १५, २०८१ शनिबार
आइपिएलमा कोलकोतामाथि पञ्जाबको कीर्तिमानी जित
बैशाख १५, २०८१ शनिबार
इलाम-२ र बझाङमा मतदान शुरु
बैशाख १५, २०८१ शनिबार
आजको मौसम : हावाहुरी र चट्याङसहित वर्षाको सम्भावना
बैशाख १५, २०८१ शनिबार
दैनिक भिन्डीको पानी पिउदा अचम्मका फाइदाहरु
बैशाख १५, २०८१ शनिबार