यस बर्ष कम रोपाइँ

काठमाडौं । समयमै पर्याप्त वर्षा हुन नसक्दा गत वर्षको तुलनामा यसपटक रोपाइँमा कमी आएको छ । गत वर्षको तुलनामा यसपटक ३.६२ प्रतिशतले रोपाइँ घटेको हो ।

गत वर्ष साउन १८ गतेसम्म ८९.६२ प्रतिशत रोपाइँ सम्पन्न भएको थियो । यस वर्षको सोही अवधिमा ८६ प्रतिशतमात्र रोपाइँ सम्पन्न भएको बाली विकास तथा कृषि जैविक विविधता संरक्षण केन्द्रले जनाएको छ ।

गत वर्ष सोही अवधिमा १२ लाख २९ हजार ३३५ हेक्टरमा रोपाइँ भए पनि यस वर्ष ११ लाख ७९ हजार ६८८ हेक्टरमा मात्र रोपाइँ भएको छ । नेपालको कूल १३ लाख ७१ हजार ७०६ हेक्टरमा बर्खे धान रोप्न सकिन्छ ।

गत वर्षको तुलनामा कर्णालीबाहेकका सबै प्रदेशमा रोपाइँको दर घटेको छ । सो अवधिमा गत वर्ष प्रदेश नं १ मा ८६.२९ प्रतिशत रोपाइँ सम्पन्न भएकामा यस वर्ष ८०.१३ प्रतिशतमात्र सम्पन्न भएको छ । त्यसैगरी प्रदेश नं २ मा गत वर्ष ८४.४६ प्रतिशत रोपाइँ भएकामा यस वर्ष ८१.९९ प्रतिशत र प्रदेश नं ३ मा गत वर्ष ८९.३६ प्रतिशत रोपाइँ भएकामा यस वर्ष ८८.६७ प्रतिशत रोपाइँ भएको केन्द्रले जनाएको छ ।

गण्डकी प्रदेशमा पनि गत वर्षको तुलनामा यस वर्ष रोपाइँ घटेको छ । सो अवधिमा गण्डकी प्रदेशमा ९६.५९ प्रतिशत रोपाइँ भएकामा यस वर्ष ८६.५९ प्रतिशतमात्र रोपाइँ हुन सकेको छ । प्रदेश नं ५ मा गत वर्ष ९१.३९ प्रतिशत र यस वर्ष ८८.८६ तथा सुदूरपश्चिम प्रदेशमा गत वर्ष ९९ प्रतिशत रोपाइँ भए पनि यस वर्ष ९५.३३ प्रतिशतमात्र रोपाइँ सम्पन्न भएको छ ।

कर्णाली प्रदेशमा भने गत वर्षको तुलनामा केही मात्रामा रोपाइँको दर बढेको छ । सो अवधिमा गत वर्ष ९१.५५ प्रतिशत रोपाइँ सम्पन्न भएको कर्णाली प्रदेशमा यस वर्ष ९४.१० प्रतिशत रोपाइँ भएको केन्द्रका वरिष्ठ बाली विकास अधिकृत प्रकाश आचार्यले जानकारी दिए।

भौगोलिक अवस्थाका अनुसार उच्च पहाडमा ०.९२, मध्य पहाडमा ३ र तराईमा ३.९७ प्रतिशतले घटेको छ । उच्च पहाडमा गत वर्ष साउन १८ गतेसम्म ८९.७६ प्रतिशत रोपाइँ भएकामा यस वर्ष ८८.८४ प्रतिशतमात्र रोपाइँ सम्पन्न भएको छ ।

यस्तै मध्य पहाड र तराईमा क्रमशः गत वर्ष ८९.६५ र ८९।६० प्रतिशत रोपाइँ भएकामा यस वर्ष क्रमशः ८६.६५ र ८५.६३ प्रतिशत रोपाइँ भएको केन्द्रले जनाएको छ । तराईका जिल्लामा साउन मसान्तसम्म रोपाइँ गर्न सकिने भएकाले गत वर्षकै अनुपातमा रोपाइँ हुन सक्ने केन्द्रले जनाएको छ ।

पर्याप्त सिँचाइको सुविधा नहुँदा रोपाइँका लागि आकाशे पानीको भर पर्नुपर्ने अवस्था छ । ठूला क्षेत्रमा एकैसाथ सिँचाइ सुविधा पु¥याउने लक्ष्यका साथ निर्माण शुरु गरिएको सिँचाइ आयोजना सम्पन्न हुन सकेका छैनन् ।