कोरोना भित्रको पीडा

१८ चैत्र, काठमाडौं । कोरोना भाइरस शव्द यतिखेर यमदूत जस्तै भएको छ सर्वत्र । मानौं कोरोना भाइरस लाग्यो भने उ निश्चितै मरिहाल्छ । आफू मर्ने मात्र होइन, संसर्गमा आएका सबैको इहलीला समाप्तै हुने बुझाई आम रुपमा फैलिएको छ । महाशक्ति अमेरिकामा समेत मानिसको बुझाई लगभग यस्तै छ ।

अझै नेपालको कुरा गर्ने हो भने अवस्था अत्यासलाग्दो छ । नेपालमा त कोरोनाको संक्रमण हुनै पर्दैन, सामान्य रुघाखोकी मात्रै किन नलागोस् उसका प्रति हेर्ने दृष्टिकोण नै नकारात्मक हुने गरेको पाइन्छ । अझ विदेशबाट आएको मानिसले हाछ्युँ मात्रै के गरोस् कोरोना लागिसक्यो भने जस्तो व्यवहार हुने गरेको छ । कतिपय गाउँठाउँमा विदेशबाट आएका व्यक्तिप्रति गरिने व्यवहार अछुतकै जस्तो लाग्ने गरेको छ । आखिर किन त यस्तो व्यवहार ? जब की कोरोनाको संक्रमण भएका मध्ये केवल पाँच प्रतिसतको मात्रै मृत्यु भइरहेको तथ्याङ्क विश्व स्वास्थ संगठनले दिएको छ ।

कोरोना जस्तो महामारीको निहुँमा भ्रष्टाचार गर्न नलजाउने के पी ओली नेतृत्व सरकारका मन्त्री र कर्मचारीले जनतालाई सेवा सुविधा देलान् भन्ने कल्पना गर्नु नै मूर्खता हुने छ ।

यस्तो अवस्था निर्माण गर्ने काम समाजले नै गरिरहेको छ । भनौं कोरोनाबारे यथार्थ र भ्रम के हो भनेर सरकारी संयन्त्रले नै राम्ररी बुझाउन सकेनन् वा चाहेनन् । जे भएपनि कोरोना संक्रमणको चर्चा मात्रैले पनि कतिपय मानिसलाई ठूलो चोट पर्ने गरेको छ । सामान्य रुघाखोकीको समेत उपचार नहुने स्थिति बनेको छ । अझ विदेशबाट फर्किएको भन्ने थाहा भयो भने त उपचार त के बोल्नसमेत झिंझो मान्छन् स्वास्थकर्मीहरु ।

नेपालमा अहिलेसम्म देखिएको कोरोना पोजेटिभ हुनेमा विदेशबाट फर्किएकै मात्र छन् । सरकार भन्छ– कोरोनाको संक्रमण देखिए निशुल्क उपचार गरिने छ । तर कुनै पनि अस्पताल बिरामी हेर्न समेत चाहँदैनन् । सबै कोरोना डेडिकेटेड अस्पताल नै लैजान रेफर गर्छन् । विदेशबाट फकिएकाले त अहिले सामान्य बिरामी हुने छुट पाउने अवस्था रहेन । निजी त के सरकारी अस्पताललेसमेत कोरोना संक्रमितको आशंका हुने वित्तिकै फरक व्यवहार गर्ने गरेको छ । विदेशबाट आएका कसैलाई सामान्य रुघाखोकी लाग्यो भने कोरोना कै आशंका गर्नेको ठूलो भीड देखापर्छ । जब त्यस्ता व्यक्ति परीक्षणका लागि अस्पताल पुगिहाले भने उनीहरु प्रति ज्यादै अमानवीय व्यवहार गर्न थालिन्छ ।

कसैसँग न भेट न कुरा नै गर्न पाए । चौथो दिन उनको रिपोर्ट आयो – नेगेटिभ । अनि अस्पतालले तत्कालै डिस्चार्ज गरिदियो । तर जाने ठाउँ थिएन ।

त्यसैले वाध्य भएरपनि कतिपय बिरामी अस्पताल जानै नमान्ने स्थिति छ । यस्तै पीडा भोगेका सिरहाका एकजनाको कारुणिक कथा यस्तो छ – गएको चैत ७ गते कतारबाट फर्किएका एकजना मधेशी मूलका युवा एकरात काठमाडौं बसेर विहानै सिरहास्थित घर लागे । विमानस्थल उत्रिंदा उनको सामान्य स्वास्थ जाँच गरिएको थियो । सबै ठीक थियो । घर पुगेको तीन दिनपछि सामान्य खोकी र हल्का ज्वरो आयो । परिवार र गाउँलेले एकपटक जँचाउन भने । गाउँकै एउटा मेडिकलमा ज्वरो परीक्षण गर्दा १०० डिग्री देखियो । एउटा लाल बुझक्कडले ए उसलाई त कोरोना छ भनेर हल्ला गरिदियो । अनि गाउँले सबै उनीसँग बोल्न वा हेर्न समेत डराए ।

बिहान १० बजे अस्पतालबाट डिस्चार्ज भएका उनी राति ९ बजेसम्म सडकमै भौंतारिए । बल्ल एम्बुलेन्स त आयो, तर उस्तै व्यवहार । दुई मिटर टाढैबाट कुरा गर्न भन्दै हप्काउँथे चालक ।

वाध्य भएर ती युवक एम्बुलेन्स बोलाएर जनकपुर अस्पताल पुगे । तर कतारबाट आएको र ज्वरो पनि छ भनेकाले कुनै डाक्टरले उनको थप परीक्षण गरेनन् । सबैले दुत्कार्न थाले । कसैले भनिदियो काठमाडौंमा मात्रै कोरोनाको परीक्षण हुन्छ । स्वास्थकर्मीको दवावमा उनी काठमाडौं जान वाध्य पारिए । तर लैजान कोही तयार थिएन । बल्ल बल्ल एउटा एम्बुलेन्स तयार भयो । तर ९ हजार रुपियाँ लिन्छु भन्यो । वाध्य भएर उनी जाने भए । तर चालकले उनलाई पछाडि बस्न भन्यो । एक्लै उनी रातारात काठमाडौं ल्याइए । टेकु अस्पताल छाडियो उनलाई ।

यहाँ पनि ती युवाप्रति गरिने व्यावहार जनकपुरभन्दा फरक थिएन । अर्थात छि छि दूर दूर । जसो तसो उनलाई भर्ना गरियो । स्वाबको परीक्षण गर्न ल्याब पठाइयो । तीन दिन उनी छटपटीमा बसे । कसैसँग न भेट न कुरा नै गर्न पाए । चौथो दिन उनको रिपोर्ट आयो – नेगेटिभ । अनि अस्पतालले तत्कालै डिस्चार्ज गरिदियो । तर जाने ठाउँ थिएन । काठमाडौंमा रहेका एकजना आफन्तलाई फोन गरे, सबै कथा सुनाए । तर उनले घरमा बोलाएनन् । बरु एउटा एम्बुलेन्सको व्यवस्था गरिदिने आश्वासन दिए ।

बिहान १० बजे अस्पतालबाट डिस्चार्ज भएका उनी राति ९ बजेसम्म सडकमै भौंतारिए । बल्ल एम्बुलेन्स त आयो, तर उस्तै व्यवहार । दुई मिटर टाढैबाट कुरा गर्न भन्दै हप्काउँथे चालक । पैसा पनि ११ हजार दिनुपर्ने त्यो पनि अग्रिम । आफूसँग अहिले नभएको घर पुगेपछि दिन्छु भन्दा चालक मानेनन् । फेरि वाध्य भएर उनै गाउँलेलाई भने । चालक सहमत भए । बल्ल भोलिपल्ट बिहानी पख घर पुगे उनी ।

अब ती युवाको कथाले धेरै कुराको अस्तव्यस्तता दर्शाएको छ । सरकार भन्छ – संक्रमितलाई निशुल्क उपचार हुन्छ । तर संक्रमण नै नभएका ती युवकको कथाव्यथाले सरकारी घोषणा गलत भएको पुष्टी गर्छ । अझ उनले पाएको सास्ती र आर्थिक भारको क्षतिपूर्ति कसले देला सरकार ? कोरोना जस्तो महामारीको निहुँमा भ्रष्टाचार गर्न नलजाउने के पी ओली नेतृत्व सरकारका मन्त्री र कर्मचारीले जनतालाई सेवा सुविधा देलान् भन्ने कल्पना गर्नु नै मूर्खता हुने छ ।