नेकपाभित्रको रडाकोले निम्त्याउदै छ पाटी विभाजन

◊ कुसुम विश्वकर्मा

११ असार, काठमाडौं । सत्तारुढ नेकपा भित्रको अविश्वास र मतभिन्नताको तह र हद पहिल्याउन हिजो सुरु भएको स्थायी कमिटी बैठकको पहिलो सत्रको एउटा दृश्य नै काफी थियो । पार्टी भित्रको अविश्वास र मतभेदले निकास पाएन भने विभाजनसम्मको सामना गर्नुपर्ने परिस्थिति निर्माण भइसकेको संकेत मिलेको छ ।

बैठकको पहिलो अजेण्डाका रुपमा रहेको दुबै अध्यक्षको मन्तव्य अन्तर्गत प्रधानमन्त्रीसमेत रहेका केपी ओलीले सरकारी कामको जमेर रक्षा गर्दै थिए । यसैक्रममा उनले आफू नेतृत्वको सरकारले धेरै राम्रा काम गरेको बखान गर्दै भने– सडकका खाल्डाखुल्डी पुर्न समेत मेरै नेतृत्वको सरकार आउनु प¥यो ।

प्रधानमन्त्री ओलीले यति के भनिभ्याथे, पछिल्तिर बसेका पार्टी नेता माधवकुमार नेपालले प्याच्चै थपे– धेरै नखोकौं, सडकका खाल्डा हेर्न मेरो निर्वाचन क्षेत्रको साँखु गए पुग्छ । त्यसपछि परिस्थितिले नयाँ मोड लियो । ओलीले कटाक्ष गर्दै भने– आफ्ना पालाका कुरा गरौं, धेरै नबोल्नुहोस् । तपाईंको पालोमा बोल्नुहोला । दुबै नेताबीचको कटाक्ष सुनेका मञ्चमा आसिन नेताहरु लाजले भुतुक्कै भए । तर तल बसेका सदस्यहरुले भने त्यति भेउ पाएनन् ।

सरकारले यति राम्रो काम गर्दासमेत केही साथीहरुलाई पचेको छैन, बाहिर त विरोधी हुने नै भए, आफ्नै पार्टी भित्रको अवस्थाले नराम्रो संकेत गरेको छ– ओलीले गुनासो गरे । नेता नेपालले फेरि प्याच्चै भने– आत्मप्रशंसा धेरै नगरौं, हामीले तपाईको सरकारको कामको राम्रो मूल्याङकन गरेका छौं ।

प्रधानमन्त्रीले भाषण गर्दागर्दै नेता नेपालले यस्तो टिप्पणी गर्नु असभ्यता त हुँदै हो, साथै पार्टी अध्यक्ष र प्रधानमन्त्रीको अपमानसमेत हो – ओली निकट एक स्थायी कमिटी सदस्यले भने । औपचारिक कार्यक्रममा यसरी आरोप प्रत्यारोपमा उत्रनु भनेको अविश्वास र संकटको पराकाष्ठा हो भन्दै ती नेताले भने – यस्तै अवस्था रह्यो भने पार्टी भित्र ठूलै रडाको हुन सक्छ । हिजोको असभ्यता र गैह्रराजनीतिक चरित्रले कम्रेड माधवकै उँचाई घटाएको पनि उनले आरोप लगाए । पार्टी अध्यक्षसमेत रहेका प्रधानमन्त्रीप्रति यति रुखो व्यवहार गरिनु भनेको सिंगो कम्युनिष्ट पार्टीको अपमान र अबमूल्यन हो भन्दै उनले यो घटनाको राम्रै मूल्य नेता नेपालले चुकाउनुपर्ने बताए ।

यो त प्रतिनिधि घटना मात्र हो । नेकपा भित्रको गाँड कोराकोरको अवस्था भयानक छ । समय क्रममा सबै छलाछुल्ल हुने अवस्था छ । स्थायी कमिटी बैठकमा यस्तो भनाभनको अवस्था आउनुले पार्टी भित्र चरम विवाद रहेको छर्लङ्ग भएको छ । तर ती विवाद पनि व्यवस्थित रुपमा मिलाउन सकिने अवस्थामा खुलेआम बाझाबाझको दृश्यले नेकपा भित्रको आगामी संघर्षको एउटा संकेत भने गरेको छ ।

हिजोको बैठकमा दुई अध्यक्ष मात्रै बोले । अर्का अध्यक्ष पुष्पकमल दाहाल बिगतभन्दा ज्यादै व्यवस्थित तर आक्रमक देखिए । ०७३ साल जेठ २ गते ओलीसँग गरेको आलोपालो प्रधानमन्त्री बन्ने सम्झौताबाट पछाडि हटेर आफूले पार्टी एकताका लागि गरेको त्यागले ओलीमा अहंकार बढाएको आरोप लगाए । ओलीविरुद्ध जमेर भनाई राख्दै उनले यो अविश्वास भोलि अझै चुलिन सक्ने सम्भावनासमेत औैंल्याए । प्रचण्डको यस्तो भनाई र नेपालको कटाक्षले ओलीको भोलि कष्टप्रद रहेको सोझै बुझ्न सकिन्छ । धेरै नै पापड बेलेपछि बसेको स्थायी कमिटी बैठकको पहिलो सत्रमै ओलीप्रति बर्षाइएको क्षेप्यास्त्रले धरै नै अफ्ठेरो अवस्थाको संकेत गरेको नेकपाकै अर्का नेताले बताए ।

यो त पहिलो गाँसमै ढुँगा भने जस्तो भयो– उनले भने शीर्ष नेताहरु नै मुख छोडाछोडमा उत्रिएपछि कार्यकर्ता तहमा कस्तो सन्देश जाला ? यसले पार्टी भित्रको विवाद र तिक्तता उच्च बिन्दूमा पुगेको सन्देश सम्प्रेषण भएको छ – उनको ठहर छ । अध्यक्ष प्रचण्डको आक्रमक प्रस्तुती र नेपालको घोचपेचबाट ओली आजित भएको छनक मिलेको थियो ।

भाषणकै क्रममा ओलीले भने– पार्टी भित्रको यो असमझदारीले पार्टी फुटको बिन्दूमा पुगेको हो की भन्ने बुझ्नुपर्ने अवस्था छ । साथै, प्रचण्डले ओलीप्रति नरम भाषामा तर कडा सन्देश दिन खोजेको पाइयो । अब त्यागको राजनीति गरौं भन्दै उनले एक व्यक्ति एक पदतर्फ ओलीको ध्यान आकृष्ट गर्न चाहे । ओलीबाट न त पार्टी नै राम्रो चल्यो, न सरकार । त्यसैले उहाँले एउटा पद त्याग्नैपर्छ– प्रचण्डको निश्कर्ष थियो ।

यसरी पार्टीको सबैभन्दा शक्तिशाली निकाय स्थायी कमिटी बैठकमै नेताहरुबीच यो ढंगको घोचपेच र कटाक्ष हुुन थालेकाले पार्टी एकताका बाँकी काम कसरी अगाडि बढ्ला ? धेरैलाई सशंकित बनाएको छ । हिजो सुरु भएको बैठकले दिएको सबैभन्दा महत्वपूर्ण सन्देश के थियो भने अब ओली पक्षसँग प्रचण्ड र माधव नेपाल खुलेरै संघर्षको मैदानमा ओर्लिएका छन् । ओलीसँग चोचोमोचो जोडेर तत्कालका लागि कुनै रणनीति तयार हुने अवस्था रहेन । त्यसैले ओलीमाथि संकटको कालो बादल झनै मडारिएको छ । त्यसको छनक ओलीले पहिल्यै पाइसकेका थिए । त्यसैले उनी सकेसम्म बैठक छल्न चाहन्थे । अहिले पनि ठूलै दबाब झेल्न नसकेर मात्रै बैठक डाकिएको हो । खासगरी एमसीसीलाई जसरी भएपनि टुंग्याउनै पर्ने वाध्यताका कारण बैठक डाकिएको हो ।

त्यसैले हिजोको बैठकमा ओलीले भनेका थिए– नेतृत्वलाई खुइल्याएर रमाउने काम हुन थालेको छ,यो घातक हो । ओलीले करिब एक घण्टाको भाषणमा अधिकाशं समय गुनासा र असन्तुष्टिमै बिताए । उनले पार्टी भित्र अनुशासनहिनता र अराजकता मौलाएको दुखेसो पोखे । साथै, पार्टी भित्र गुटबन्दी र बहुमतको खेल खेल्न थालिएको भन्दै उनले शीर्ष नेताहरुको कार्यशैलीको खिल्ली उडाए । उनले भने – मलाई खुइल्याएर आफ्नो कद बढ्छ भन्ने भ्रममा कोही पनि नपरौं, सरकारलाई बद्नाम गर्न खोज्दा आफैं बद्नाम भइन्छ भनेर पनि बुझौं । नेकपा भित्रको यो घटनाक्रम नौलो त होइन, तर अब चाहिं एउटा सीमानै पार गरिसक्यो– एकजना पूर्व एमाले नेताले भने ।

तत्काललाई ओली पक्ष बचाउको अवस्थामा रहेकाले जस्तो सुकै अवस्था पनि आउन सक्ने सम्भावना उनले औंल्याए । त्यस्तै प¥यो भने पार्टी विभाजनसमेत हुुन सक्ने अवस्था कायमै छ– उनले भने । प्रचण्ड र नेपाल मिलेर ओलीलाई पाखा लगाउन खोजे भने परिस्थिति भिडन्तमा पुग्न सक्नेतर्फ उनले संकेत गरे । अहिलेको अवस्थामा ओलीलाई बलपूर्वक अपदस्थ गर्नेतिर जाने अवस्था आयो भने पार्टी विभाजन अवश्यम्भावी छ – उनको ठहर छ ।