शंकर पोखरेल ओलीकाे उत्तराधिकारीको रुपमा उदाउँदै

९ माघ, काठमाडौं । विभाजित सत्तारुढ नेकपाका अध्यक्ष तथा प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीले आफ्नो उत्तराधिकारीमा युवापुस्ताका नेताहरुलाई अघि सार्ने तयारी गरेका छन् ।

ईश्वर पोखरेल तथा सुवास नेम्वाङलाई विश्वास गर्न र पार्टी हाँक्ने नेताको रुपमा कार्यकर्ताले नरुचाएपछि उनले युवापुस्ताबाट आफ्ना अति विश्वसनीय नेता शंकर पोखरेललाई पार्टी अध्यक्ष बनाउने गरी तयारी थालेका हुन् ।

पार्टी विभाजनपछि ओलीले पोखरेललाई अघि सार्ने गरी कार्ययोजना बनाउन आफू निकटका युवा नेताहरुलाई निर्देशन दिइसकेका छन् । पार्टी विभाजन नहुँदै अबको नेत्तृत्व ६० बर्ष वरिपरिको दोस्रो पुस्तामा हस्तान्तर गर्ने प्रस्ताव सार्बजनिक गरेर सो तयारी थालेको भएपनि पार्टी विभाजनपछि पनि अहिले त्यसको कसरत जारी रहेको बताइएकाे छ ।

पार्टी विभाजन नहुँदै आफूपछि पार्टीको नेत्तृत्व दोस्रो पुस्तालाई दिनुपर्ने ओलीको प्रस्तावमा थियो । ६० बर्ष उमेरको प्रस्ताव शंकर पोखरेलको उमेरलाई हेरेर गरिएको स्रोतले बताएको छ । यो उमेर कायम भए ओली समूहका नेत्तृत्वका आकांक्षीहरु ईश्वर पोखरेल र सुबास नेम्वाङ स्वतः प्रतिश्पर्धाबाट बाहिरिने छन् ।

ओलीले शंकर पोखरेललाई नेत्तृत्वमा लैजान सबै प्रकारका गतिबिधि गरिरहेका छन् । पोखरेललाई बलियो बनाउनैका लागि उनले बिष्णु पौडेललाई अर्थमन्त्री बनाएर राजधानी दाङ जिल्लामा लैजाने वातावरण बनाएका थिए । पोखरेलले प्रदेशको राजधानी दाङमै बनाउने चुनावताका प्रतिबद्धता जनाएका थिए ।

विभाजनपछि अध्यक्ष प्रचण्ड, वरिष्ठ नेता माधव नेपाल र झलनाथ खनाल पुनः नेत्तृत्वको आकांक्षाबाट बाहिरिएपछि ओलीका लागि सहज समेत भएको छ । ओलीकाे यस्तो प्रस्तावले यसअघि उक्त पार्टीभित्र नयाँ हलचल ल्याएको थियो । यो प्रस्तावले ओली अर्का अध्यक्ष प्रचण्ड, वरिष्ठ नेताद्वय नेपाल र खनालभन्दा एक कदम अघि देखिएका थिए । यसले पहिलो पुस्ताका नेता रक्षात्मक बनेका थिए ।

त्यतिबेला नयाँ पुस्ताका नेता तथा कार्यकर्ताहरु भने उत्साहित बनेका थिए । ओलीको यो प्रस्तावले पार्टीभित्र नयाँ त्यतिबेला ध्रुवीकरण हुने निस्चित देखिएको भएपनि अहिले ओली समूहमा पनि ध्रुवीकृतको खतरा बढिरहेको छ ।

यसअघि तत्कालीन नेकपा एमालेको नवौं महाधिवेशनमा पनि ओलीले नेत्तृत्व हस्तान्तरणको एजेण्डा अघि सारेका थिए । त्यसबेला ओलीलाई नेत्तृत्व दिन नहुने पार्टीभित्र बलियो जनमत थियो । तर नेत्तृत्व हस्तान्तरको एजेण्डा अघि सारेपछि उनका प्रतिश्पर्धी माधव नेपाल रक्षात्मक हुन पुगेका थिए । प्रतिनिधि छनोट गर्दासम्म बलियो देखिएका माधव नेपाल यही नेत्तृत्व हस्तान्तरको एजेण्डाका कारण कमजोर बन्न पुगे र ओलीले पार्टी नेत्तृत्वमा बाजी मारे ।

अहिले पनि ओलीले नेत्तृत्व हस्तान्तरणको एजेण्डा अघि सारेर प्रचण्ड–माधव समूहलाई रक्षात्मक बनाई मात्रै दिएनन पार्टी विभाजनको अवस्थामा पुर्याइदिए । ओली समूहमा यो एजेण्डा पार्टीभित्र स्वस्फूर्त ढंगले अनुमोदन हुने अन्य नेता तथा कार्यकर्ताहरु बताउँछन् । पहिलो पुस्ताका नेताहरुले नेत्तृत्व सुम्पेर अविभावक बन्नुपर्छ भन्ने मान्यता राख्ने नेता, कार्यकर्ताहरुले यो एजेण्डालाई अन्तरआत्मादेखि स्वीकार गर्ने परिस्थिति निर्माण हुने देखिएको छ । यो एजेण्डाले पार्टीमा अहिलेको समीकरण परिवर्तन हुने पनि देखिन्छ । पार्टीभित्र अब नयाँ पुस्तामा नेत्तृत्व हस्तान्तरको बिषयले नयाँ समीकरण बन्ने नेता, कार्यकर्ताहरुको अनुमान छ ।

आफ्नो समूहमा शंकरलाई नेत्तृत्व दिन अवरोधका रुपमा बामदेब गौतम, बिष्णु पौडेल र ईश्वर पोखरेल हुन भन्ने ओलीलाई सुरुदेखि नै ज्ञान थियो । सुवास नेम्वाङ् लामो समय सभामुख भएकाले उनको संगठनमा पकड नभएकाले उनलाई पार्टीबाहिर नै व्यवस्थापन गर्ने ओलीको सोच देखिन्छ । नेम्वाङबाहेक गौतम, पौडेल र ईश्वर नै शंकरका बाधक हुन भनेर ओलीले पालैपालो सबैलाई अत्यन्तै बिबादित बनाई सकेका छन् ।

पहिलो पुस्ताबाट नेत्तृत्व हस्तान्तरणको कसरत पहिलेदेखि नै हुँदै आएको थियो । पहिलो पुस्ताका नेताहरुबीच अनेकता र ब्यक्तित्व टकरावका कारण पार्टीमा ठूलो क्षति हुने सक्ने भएकाले अब नयाँ पुस्तालाई पार्टीको जिम्मा लगाएर पहिलो पुस्ता अभिभावकको भूमिकामा रहनुपर्छ भन्ने कुरा त्यतिबेलै प्रचारमा ल्याइएको थियो । यसमा सुरेन्द्र पाण्डे, भीम रावल, शंकर पोखरेल, योगेश भटराई, घनश्याम भुसाल, जनार्दन शर्मा, रामबहादुर थापा र बर्षमान पुनहरु सक्रिय थिए । तर विभाजनपछि ओलीका लागि थप सहज बन्दै गएको छ । यसको योजना पनि ओलीले तयार पारेका थिए । उनकै योजनामा शंकर पोखरेलहरुको सक्रियता बढेको थियो ।

ओली आफूपछि जसरी भएपनि पार्टीलाई शंकर पोखरेलको जिम्मा लगाउन चाहन्छन् । सुरुमा ओली समूहले आफूपछि राष्ट्रपति बिद्यादेवी भण्डारीलाई राजनीतिमा सक्रिय बनाउने रणनीति बनाएको थियो । राष्ट्रपति भण्डारीको दुई कार्यकालको अबधि पनि सकिने, गुट पनि प्रभावकारी ढंगले संचालन गर्न सक्ने र उमेर पनि पर्याप्त रहने हुनाले ओलीले पार्टीको आफ्नो उत्तराधिकारी भण्डारीलाई बनाउने तयारी गरेका थिए । तर देशको राष्ट्राध्यक्ष भइसकेको ब्यक्तिलाई राजनीतिमा सक्रिय बनाउँदा नराम्रो सन्देश जाने र यसको फाइदा प्रचण्ड माधव समूहले उठाउने संभावना देखिएपछि यो रणनीति अन्त्य गरेर ओली शंकरतिर लागेका थिए ।

कालन्तरमा प्रचण्ड र नेपाल पनि बाहिरिएपछि ओलीले पोखरेललाई अघि बढाउन झन सहज परिस्थिति बन्दै गएको सो समूहभित्र चर्चा चल्न थालेको छ । ओलीले शंकर पोखरेललाई नेत्तृत्वमा लैजान सबै प्रकारका गतिबिधि गरिरहेका छन् । पोखरेललाई बलियो बनाउनैका लागि उनले बिष्णु पौडेललाई अर्थमन्त्री बनाएर राजधानी दाङ जिल्लामा लैजाने वातावरण बनाएका थिए । पोखरेलले प्रदेशको राजधानी दाङमै बनाउने चुनावताका प्रतिबद्धता जनाएका थिए ।

तर बिष्णु पौडेलको असहयोगले उनी सफल हुन सकेका थिएनन् । यसले पोखरेललाई निकै नै रक्षात्मक बनाएको थियो । पोखरेलको अबस्था राम्रोसँग बुझेका ओलीले बिष्णुलाई अर्थमन्त्रालय दिएर राजधानी भालुवाङ लगेर पोखरेलको प्रतिबद्धता पुरा गराई दिए । यसले पोखरेललाई राजनीतिकरुपमा निकै शक्तिशाली बनाएको छ ।

आफ्नो समूहमा शंकरलाई नेत्तृत्व दिन अवरोधका रुपमा बामदेब गौतम, बिष्णु पौडेल र ईश्वर पोखरेल हुन भन्ने ओलीलाई सुरुदेखि नै ज्ञान थियो । सुवास नेम्वाङ् लामो समय सभामुख भएकाले उनको संगठनमा पकड नभएकाले उनलाई पार्टीबाहिर नै व्यवस्थापन गर्ने ओलीको सोच देखिन्छ । नेम्वाङबाहेक गौतम, पौडेल र ईश्वर नै शंकरका बाधक हुन भनेर ओलीले पालैपालो सबैलाई अत्यन्तै बिबादित बनाई सकेका छन् भने गौतम अहिले पार्टी एकताको नाममा कुनै समूहमा छैनन् ।