जसपाभित्रको सहमतिले हल्लियो ओलीको सत्ता

४ जेठ, कठमाडौं । नाटकीय रुपमा मिलेको जनता समाजवादी पार्टीले गरेको पछिल्लो निर्णयले प्रधानमन्त्री केपी ओलीको सत्ताको बाग्डोर फेरि हल्लिएको छ । गत वैशाख ३१ मा अल्पमत सरकार बनाउन सफल ओली अब भने लामो समय सत्तामा टिक्न नसक्ने अवस्था निर्माण भएको हो । जसपाका अध्यक्षद्वय महन्थ ठाकुर र उपेन्द्र यादवबीच आज ओली सरकारमा नजाने बरु आफ्नै नेतृत्वमा नयाँ सरकार बनाउने सहमति भएसँगै ओलीको सत्ता डग्मगाएको छ ।

जसपाभित्र राम्रोसँग खेलेका ओलीको चतु¥याईं अब लामो समय नटिक्ने अवस्था छ । ओलीले तत्कालै विश्वासको मत नलिई बजेट पेश गर्ने अवस्था छैन । किनभने जसपाको सहयोग बिना बजेट पास हुने सम्भावना छैन् । जसपाप्रति सहानुभूति राख्ने धेरैले पार्टीको भूमिका प्रभावकारी हुनुपर्ने भन्दै ठाकुर र यादवलाई दबाव दिएका थिए । ओलीले लिएको विश्वासको मतका बेला एमाले लगायत अन्य राजनीतिक दललाई फाइदा पुगेको र जसपाले मात्रै क्षति बेहोर्नुपरेको निश्कर्ष शुभेच्छुकहरुले राखेका थिए ।

विश्वासको मत लिने क्रममा एमालेले पार्टी भित्रको विवादसमेत मिलाउने अवसर पायो, तर जसपाले भने उल्टो विभाजनको रेखा कोर्नुपरेको थियो–मधेसवादी चिन्तक तुलानारायण साहले भने । पार्टी शुभेच्छुकहरुको चर्काे दबाबकै कारण जसपाभित्र आजको सहमति भएको हुनुपर्ने ठम्याई उनको छ । सधैं अरुको भरिया बन्ने कि आफूपनि केही गर्ने भन्ने मूल चुनौती रहेको उनले बताए । मधेसका मुद्धाको हल खोज्न किन ओली वा अरु कसैको भर पर्ने भन्दै उनले आफैं सत्ताको नेतृत्व गर्नेतिर पहल गर्न उनले सुझाए ।

मौका जु¥यो भने अहिले जसपाले सत्ताको नेतृत्व सम्हाल्ने अवसर आउन सक्ने भन्दै उनले त्यसका लागि सग्लो जसपा नै हुनु आवश्यक रहेको बताए । जसपाभित्र विकसित नयाँ समीकरणले मुलुकी राजनीतिलाई फेरि तरंगित पार्ने विश्वास अर्का विश्लेषक पुरञ्जन आचार्यको छ । ओलीले सत्तामा रहँदा कस्तो सम्म कुकर्म गर्दा रहेछन् भन्ने सायद जसपाले पनि बुझेको हुनुपर्छ भन्दै अहिले बनेको सहमति पनि ओलीबाट मुक्ती खोज्ने प्रयास रहेको उनले बताए ।

ओलीले तत्कालै विश्वासको मत लिएर फेरि एकलौटी गर्न खोजेको संकेत पाएपछि शक्ति केन्द्रहरुले जसपामा मेल गराएको उनको अनुमान छ । यसबाट के प्रष्ट भयो भने–अब ओलीको औचित्व समाप्त भइसक्यो । नेपाली जनताले त पहिल्यै विकल्प खोजेका हुन् , तर शक्ति केन्द्रले समेत अब ओली नचाहिने निश्कर्ष निकालेको देखियो –आचार्यले भने ।

जसपाले ओलीको विकल्प दिने समझदारी बनाएपछि त्यसको प्रभाव एमालेको आन्तरिक राजनीतिमा समेत पर्ने देखिएको छ । पार्टी भित्रको विवाद मिलाउने भन्दै ओली र माधव नेपाल पक्षबीच विकसित परिवेश विस्तारै निस्तेज हुने अवस्था छ । ओली र नेपाल पक्षबीच सहमति जुट्न अब अझै गाह्रो हुने ठम्याई वाम विश्लेषक डा. सुरेन्द्र केसीको रहेको छ ।

ओलीले सरकार टिकाउनका लागि मात्रै नेपाल पक्षसँग अस्थायी युद्धविराम गरेको भन्दै उनले अब जसपाले ओलीको विकल्प खोज्यो भने एमालेमा नेपालको सहज इन्ट्री हुन मुश्किल रहेको बताए । नेपालको आवश्यकता पार्टी भन्दा पनि सरकार जोगाउन ओलीलाई चाहिएको हो, त्यो अवस्था रहेन भने नेपाललाई सम्मानका साथ पार्टीमा भित्र्याउनुको कुनै अर्थ नरहने बुझाई ओलीको रहने उनले प्रष्ट्याए ।

त्यसको सुरुआत पर्सिबाटै हुने उनको तर्क छ । बाग्मती प्रदेशबाट निर्वाचित राष्ट्रियसभा सदस्य पदमा नेपाल पक्षले एमालेका आधिकारिक उमेदवार रामबहादुर थापा बादललाई सघाउने अवस्था छैन । नेपालकै उमेदवारका रुपमा रहेका डा. खिमलाल देवकोटाले जित्ने छन् भन्दै विश्लेषक केसीले भने–त्यही निहुँबाट सबै प्रकृया अवरुद्ध हुनेछ र ओलीले आफ्नै गति सुरु गर्ने छन् ।

जसपाभित्र अब कुरा मिलेको जानकारी ओलीले पाइसकेका छन् । त्यसैले अब ओलीको ध्यान माधव नेपाललाई सम्मान दिने भन्दा मध्यावधिमै जानेतिर केन्द्रित हुने हो ।

जसपाले सबै विवाद आपसी सहमतिका टुंग्याउने गरी सहमति जनाएको छ । लगत्तै कार्यकारिणी परिषदको बैठकसमेत डाकिसकेको छ । यस्तै एकपक्षीय रुपमा संसदीय दलको नेता बनाइएका राजेन्द्र महतोलाई अहिले पदमुक्त गरिएको छ । यसबारे पछि प्रकृया पूरा गरेर निर्णय गर्ने समझदारीसमेत बनेको छ ।