यस्ताे छ कमल थापाको कथा
नेपालबहस संवाददाता
मंसिर २१, २०७८ मंगलबार १३:२:५५
आफूलाई ‘परम्परागत शक्तिको धरोहर बोकेको पार्टी’ भनी दावी गर्ने राष्ट्रिय प्रजातन्त्र पार्टी (राप्रपा) मा हालै भएको महाधिवेशनले राष्ट्रिय राजनीतिमा सकारात्मक र उत्साहजनक सन्देश दिंदै नौलो तरङ्ग उठायो, जुन तरङ्गलाई राजनीतिक लहरको रुपमा हेर्न चाहन्छन आमनागरिकहरू । विगत डेढ दशकदेखि राप्रपाको अध्यक्षको आसनमा एकछत्र ढलीमली गर्दै आएका कमल थापालाई उनीभन्दा १० वर्ष कान्छा जनजाति–पुत्र राजेन्द्र लिङ्देनले १९९ मतले हराएर नेतृत्व आफ्नो हातमा लिन सफल भएका छन् ।
राप्रपा भन्ने पार्टी कमल थापा प्रवृत्तिको ‘उद्योग’ भईरहेको अवस्थामा राजेन्द्रले त्यो हैसियत खोसिदिए । कमल थापा आफूले सांसद पद बेचेर बनाइएका एक झुन्ड मानिसको बलमा संविधानसभा भित्र सौदावाजी र संविधानविरोधी जोरजुलुममा लागेका थिए । किनकि उनलाई यो लोकतन्त्रको संवाहक हुनु छैन, उनी यस लोकतन्त्रका फगत उपभोक्ता हुन् र त्यसको लागि राप्रपा उनको उद्योग ।
उनलाई चाकरी अति मनपर्छ र चम्चागिरी चाहिन्छ । पार्टीलाई एक मालिक र सहस्र दासको अखडा बनाउन कसरत गर्दै आएका तिनै कमल थापाको कथा हो यो, जसको छोटकरी नाम पनि ‘क.था.’ हुन्छ । आफूले पार्टी कुनै हालतमा नफुटाउने भन्दै सार्वजनिक सभामा श्रीमद भागवदगिता हातमा लिएर कसम खाएका कमल थापा त्यसलाई पालन गर्न तयार छन् ? भन्ने अब अर्को परीक्षामा उनी उभिएका छन् ।
कमल थापाको ‘एको ऽहम् द्वितियो नास्ति, न भूतो न भविष्यति’ भन्ने खालको मान्यताले गर्दा यसले दोस्रो संविधानसभामा जनताबाट पाएको जनसमर्थन चौथो पार्टीको हैसियत सदावहार नदी होइन, मनसूनभरि उर्लिने खहरेजस्तो हुनपुग्यो । अहिलेको नेपालमा राजावादीले बनाएका गणतन्त्रवादी र गणतन्त्रवादीले आर्जेका राजावादी छन् । राजतन्त्रका कतिपय पिशाचहरू ‘राजावादी’ को कल्की लगाइरहेका छन्, जसका नाइके हुन् कमल थापा ।
के नेपाललाई हिन्दुराज्य बनाउनुपर्छ भन्ने नारा राप्रपाको मौलिक एजेन्डा हो ? भ्रममा नपरौँ, होइन । एमाओवादीको टाङ्मुनि छिरिसकेका संसदवादी दलहरूले ०४७ को संविधानलाई च्यातेर रद्दीको टोकरीमा पुर्याएपछि ८१ प्रतिशत हिन्दुबहुल जनताको प्रिय भए पनि यो एजेन्डालाई राज्यले बेवारिश बनाइदियो । ‘सडकमा आप लिएकोलाई औँलो दिनेले लैजान्छ’ भन्ने उखान झैँ ठूलो जनाधार बोकेको यस एजेन्डालाई ‘प्रतिगमनको इन्जिन’ बन्न दिने त एमाओवादीलगायत आजका ‘परिवर्तनकारी शक्ति’हरू नै हुन् । त्यसैले ०४७ को संविधानले प्रत्याभूत गरेका यी प्रावधान कमल थापा प्रवृत्तिको कमाइ होइन, यसबाट उनीहरू भाग्यमानी भएका मात्र हुन् ।
राप्रपाले बोकेका एजेण्डालाई जनताले मन पराएका छन् । सामान्य जनताका मनमा एकनासले बसेको धारणा के हो भने यहाँ कुनै न कुनै राजतन्त्र रहे मुलुकको भलै हुने थियो । ‘गणतन्त्रवादी’ हरूको बाह्रमासे रत्यौली हेर्दाहेर्दा वाक्कदिक्क भएका जनतामा यो धारणा प्रगाढ हुनु स्वाभाविक हो ।
जब राजावादीको नसुध्रेको मति देखिन्छ, तब गणतन्त्र नै ठीक भन्न थाल्छन् जनता । कमल थापाको ‘एको ऽहम् द्वितियो नास्ति, न भूतो न भविष्यति’ भन्ने खालको मान्यताले गर्दा यसले दोस्रो संविधानसभामा जनताबाट पाएको जनसमर्थन चौथो पार्टीको हैसियत सदावहार नदी होइन, मनसूनभरि उर्लिने खहरेजस्तो हुनपुग्यो । अहिलेको नेपालमा राजावादीले बनाएका गणतन्त्रवादी र गणतन्त्रवादीले आर्जेका राजावादी छन् । राजतन्त्रका कतिपय पिशाचहरू ‘राजावादी’ को कल्की लगाइरहेका छन्, जसका नाइके हुन् कमल थापा ।
हो, देशमा राजतन्त्रबारे अभावको प्रभाव देखिन थालेको छ । मानिसहरू राजसंस्था खोजिरहेका छन् र खोजी बढिरहेको छ । एमाओवादीबाट फुटेर बनेको मोहन वैद्य नेतृत्वको नेकपा–माओवादी, नारायणमान बिजुक्छें नेतृत्वको नेपाल मजदूर किसान पार्टी (नेमकिपा), एमालेका संस्थापक तर आजकाल नेकपा (माले) नामक एक सानो पार्टीका नेता सीपी मैनालीले कुनै न कुनै रुपको राजतन्त्र चाहिएको आशय व्यक्त गरिसके ।
पार्टी महामन्त्री हुँदै यिनले अध्यक्ष राणासँग गम्भीर मतभेद देखाए, पार्टी अफिस नारायणचौर (नक्साल) स्थित भवनमा आफ्नो कार्यकक्षमा लगाएको ताला यिनले एक हुल समर्थक र डनहरू लगी फुटाएर पार्टीप्रति जबरजस्तीको ब्यवहार देखाएका थिए ।
यसबाट अहिलेका नालायक नेताहरूको होस–हवास खाइदिने कारक बनेको हो । त्यसैले उनीहरू पूर्वराजा ज्ञानेन्द्रलाई जेल हाल्नुपर्छ भन्नेसम्मका कुरा गरेर रन्थनिएको हालत देखाइरेका छन् । कमल थापाले पनि पार्टी अध्यक्षमा आफ्नो पराजयको कारण आफ्ना अन्तवर्ती बेइमानी, कमजोरी, भ्रष्टाचारी चरित्र र तानाशाही शैलीलाई स्वीकार्न चाहेनन् । पराजयको दोष राजा ज्ञानेन्द्रतिर ईंगित गर्दै ‘निर्मल निवास’ तिर थोपरे ।
पञ्चायतकालमा यिनलाई ‘ब्यवस्थाको प्रोडक्टलाई नै मुलुकको पहिलो प्रधानमन्त्री बनाउने’ भनी शरच्चन्द्र शाहहरूले राजा वीरेन्द्रलाई विन्ती गरेर यिनलाई प्रधानमन्त्रीमा ग्रुम गर्ने सिलसिलामा नेतृत्व कुशलताबारे अध्ययन र तालिमका लागि बेलायत पठाइएको थियो । त्यो बेलाका हार्डलाइनर दरबारियाहरूको मान्यता थियो, पञ्चायतकालमा जति पनि प्रधानमन्त्री भए ती सबै कांग्रेस वा कम्युनिष्टबाट आएका सेकेण्डह्याण्ड कार्यकर्ता मात्र प्रधानमन्त्री बने । पञ्चायतले उत्पादन गरेको मान्छे प्रधानमन्त्री नै भएन । यसका लागि कमल थापालाई अगाडि सारियो । तर त्यो अवसर नआउँदै पञ्चायत ढल्यो ।
राजतन्त्रको सम्भावनामा चुमजुम्रा टाँसिएजस्तो भएका छन् ‘राजावादी पिशाच’ हरू जो मालिकको नाकमा झिँगा बस्यो भनेर त्यसलाई धपाउन तरबार चलाउने खालका नोकर भएपछि मालिकको के गति हुनु ! पूर्वराजा ज्ञानेन्द्रको समस्या नै यही भयो । राजतन्त्रको सम्भावनामा राजावादी पिशाचको घात परिरहेको अहिलेको अवस्था हो ।
राष्ट्रिय प्रजातन्त्र पार्टीको २०५४ सालमा भएको दोस्रो (वीरगञ्ज) महाधिवेशनले सूर्यबहादुर थापालाई अध्यक्ष निर्वाचित गरेको थियो भने प्रकाशचन्द्र लोहनी, पशुपति शम्शेर राणा र कमल थापालाई क्रमशः उपाध्यक्ष, महासचिव र प्रवक्तामा नियुक्त गरियो । २०५९ सालमा पोखरामा भएको राप्रपाको तेस्रो महाधिवेशनबाट पशुपति शम्शेर अध्यक्ष र कमल थापा महामन्त्री भएका थिए । पार्टी महामन्त्री हुँदै यिनले अध्यक्ष राणासँग गम्भीर मतभेद देखाए, पार्टी अफिस नारायणचौर (नक्साल) स्थित भवनमा आफ्नो कार्यकक्षमा लगाएको ताला यिनले एक हुल समर्थक र डनहरू लगी फुटाएर पार्टीप्रति जबरजस्तीको ब्यवहार देखाएका थिए ।
२०६२ सालमा राप्रपाको विशेष महाधिवेशन काठमाडौंमा बोलाइयो । यो उनकै समुहको हर्कत थियो । त्यो महाधिवेशनमा अध्यक्ष पशुपति शम्शेरमाथि अविश्वास प्रस्ताव पारित गरियो, र सोही महाधिवेशनबाट यिनी पार्टी अध्यक्ष र पद्मसुन्दर लावती उपाध्यक्ष भए । २०६३ साल कार्तिकमा क.था.ले अध्यक्ष पदबाट राजीनामा दिए र पार्टी अध्यक्षमा ल्याइयो २०३६ सालमा जनमत संग्रहको अभियानमा बहुदल पक्षमा लागेका पूर्वपञ्च तथा गिरिजाप्रसाद कोइरालाका नातेदार रवीन्द्रनाथ शर्मालाई । तर उनको कमजोर स्वास्थ्य स्थितिका कारण २०६४ को फागुनमा शर्मा अध्यक्ष पदबाट हटे र सो पद पुनः क.था.लाई नै दिइयो ।
कमल थापा जाँड–रक्सी, चुरोट खैनी सेवन गर्दैनन् । नेपाली राजनीतिमा खुव प्रचलित सुन्दरी मोह पनि यिनमा छैन । लेख–पढ र चिन्तनमा यिनी औसतभन्दा माथि नै छन्, खेलकूदमा त कुरै भएन । फुटबल र टेनिसका राम्रा खेलाडी हुन् यी । राजनीतिक संस्कारमा यिनी प्रजातन्त्रवादी होइनन् । त्यो संस्कार पाउन यिनले अझै दश पाथी नून खानुपर्छ ।
नेपालमा राजतन्त्रको सम्भावना नरहेको होइन । राजतन्त्र फर्कियो भने जनताले त्यसलाई सहज रुपमा लिनसक्छन्, तर फर्काइदिने कसले ? राजतन्त्र फर्किने फर्काउने कुरा अब यहाँका जनताका हातमा त रहेन भने विदेशीका दास भइसकेका दलहरूबाट होला भन्न झन् सकिन्न ।
राजतन्त्रको सम्भावनामा चुमजुम्रा टाँसिएजस्तो भएका छन् ‘राजावादी पिशाच’ हरू जो मालिकको नाकमा झिँगा बस्यो भनेर त्यसलाई धपाउन तरबार चलाउने खालका नोकर भएपछि मालिकको के गति हुनु ! पूर्वराजा ज्ञानेन्द्रको समस्या नै यही भयो । राजतन्त्रको सम्भावनामा राजावादी पिशाचको घात परिरहेको अहिलेको अवस्था हो । कमल थापाको अवस्था त्यही भयो कि यिनी राजतन्त्रको सम्भावनामा खेल्नसक्ने खेलाडी बन्लान् भनेको त राजावादी पिशाचका नाइके मात्र बन्नपुगे ।
नेपालबहस संवाददाता
नेपालबहस डटकमको अंग्रेजी संस्करणका साथै अनलाइन टीभी पनि सञ्चालित छ । फेसबुक र ट्वीटरमार्फत पनि हामीसँग जोडिन सकिनेछ । नेपालबहसमा प्रकाशित कुनै सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई [email protected] मा पठाउनु होला । धन्यवाद ।
लेखकबाट थपयस वर्ष पनि एनएमबी बैंकका शेयरधनीको हात खाली, वितरण योग्य मुनाफा ऋणात्मक
बैशाख ३०, २०८१ आइतबार
बाल मन्दिरपछि सीआईबीको नजरः टीकापुर, तारागाउँ र हरिसिद्धि तिर
बैशाख ३०, २०८१ आइतबार
सहकारी प्रकरण: रवि विरुद्ध के छ काग्रेससँग प्रमाण ?
बैशाख २९, २०८१ शनिबार
बजेट बनाउन अर्थमन्त्रीको टीम भन्दा गिरोह सक्रिय, करका दरमा खेल्ने प्रयास
नेपालबहस संवाददाता
बैशाख २९, २०८१ शनिबार
उडिरहेको विमानमा एयर होस्टेसलाई यात्रुले दुर्व्यवहार गरेपछि...
नेपालबहस संवाददाता
बैशाख ३०, २०८१ आइतबार
उडिरहेको विमानमा एयर होस्टेसलाई यात्रुले दुर्व्यवहार गरेपछि...
बैशाख ३०, २०८१ आइतबार
यस वर्ष पनि एनएमबी बैंकका शेयरधनीको हात खाली, वितरण योग्य मुनाफा ऋणात्मक
बैशाख ३०, २०८१ आइतबार
गुडिरहेको ट्र्याक्टरबाट खसेर हुम्लामा महिलाको मृत्यु
बैशाख ३०, २०८१ आइतबार
मधेशमा नयाँ सरकार, एमाले नेतृत्वमा माओवादी, जनमत र लोसपाको समर्थन
बैशाख ३०, २०८१ आइतबार
उपेन्द्र यादवलाई राजीनामा दिन प्रधानमन्त्रीको निर्देशन
बैशाख ३०, २०८१ आइतबार
सरकारबाट बाहिरिने उपेन्द्र यादवको तयारी, निर्णय गर्न कार्यकारिणीे बैठक जारी
बैशाख ३०, २०८१ आइतबार
नागरिकलाई केन्द्रबिन्दुमा राखेर कार्यसम्पादन गरौँ : आईजीपी कुँवर
बैशाख ३०, २०८१ आइतबार
मधेश सरकार अल्पमतमा, एमाले पनि बाहिरियो
बैशाख ३०, २०८१ आइतबार