बढ्दैछ ट्याक्सी चालकको ठगीधन्दाः सरकारका मन्त्री र ट्राफिक प्रहरी नै व्यवसायीका पक्षमा
नेपालबहस संवाददाता
साउन २७, २०७९ शुक्रबार २२:२५:१८
♦ अनुसा थापा / भक्तपुर
काठमाडौंको बौद्धमा हिजो दिउँसो तीनजना विदेशीहरु ठमेल जानका लागि ट्याक्सीको खोजीमा थिए । बौद्ध गेटअघि पाँच वटा ट्याक्सी रोकिरहेको थियो । नेपाली भाषा बोल्न जान्ने विदेशीले पाँच वटै ट्याक्सीलाई मिटरमा ठमेल लगिदिन आग्रह गरे । तीमध्ये एउटा ट्याक्सीले पनि मिटरमा जान मानेन् । बौद्धबाट ठमेल गएको १५ सय रुपैयाँ मागिरहेका थिए । बौद्धबाट चाबहिल, कालोपुल, नक्साल र नागपोखरी हुँदै ठमेल पुग्ने बाटो बढीमा पाँच किलोमिटर होला ।
पाँच किलोमिटर बाटो भएपनि ट्याक्सी चढ्नेबित्तिकै ५० रुपैयाँ आँउछ । प्रति किमी ५० रुपैयाँ तोकिएको छ । मिटरमा गएको भए तीनदेखि चार सय रुपैयाँ भए पुग्छ । चार सय रुपैयाँ आउने बाटोमा १५ रुपैयाँ खुलेआम माग्छन्, ट्याक्सी चालक । मिटरमा यात्रु नबोक्ने भए मिटर किन चाहियो ? यता, विदेशी र स्वदेशीलाई दिनदहाडै ठग्दा पनि ट्राफिक प्रहरी महाशाखा के हेरेर बसिरहेको छ ? नेपालीहरू त ट्याक्सी चालकबाट आजित भइसकेका छन् ।
साथै, बढी भाडा लिएर लुट्नु उनीहरुका लागि स्वाभाविकै भइसकेको छ । तर, विदेशीलाई पनि यसरी मोलमोलाई गर्नु कति लज्जास्पद विषय हो । दिउँसै विदेशीसँग भाडाको विषयमा किचकिच गर्नु, सरकारले तोकेभन्दा चौब्बर भाडा असुल्न खोज्नुले उनीहरुको मनोबल घटाइरहेको छ । विदेशीहरु नेपाल आँउदा प्राय बौद्ध, ठमेल, ललितपुर र भक्तपुर घुम्न रुचाँउछन् । विदेशी भन्नेबित्तिकै यहाँ लुट सुरु हुन्छ ।
उनीहरुलाई देख्यो कि मुर्गा बनाउने कामको सुरुवात हुन्छ । ट्याक्सीहरुको लुट र ठगीधन्दा बन्द गर्न सम्बन्धित निकायको ध्यान गएको छैन् । न ट्राफिक महाशाखाले चासो दिएको छ न त यातायात व्यवस्था विभाग, भौतिक पूर्वाधार तथा यातायात मन्त्रालय र प्रदेशको श्रम, रोजगार तथा यातायात मन्त्रालयले पनि हात बाँधेर बसेको छ । अहिलेको ट्राफिक प्रमुख मीरा चौधरीलाई मिडियाबाजी गर्न टाइम छ तर जनताको काम गर्नुपर्दा उनी व्यस्त भइहाल्छिन् । ट्याक्सीले मात्र नभई अन्य सार्वजनिक यातायातले पनि यात्रु ठगेको छ ।
तर, उनले त्यस्तो सवारीलाई चेकजाँच गरेर कारबाही गर्न निर्देशन दिएकी छैनन् । मिडियामा ठूल्ठूला कुरा गर्ने तर काम केही नगर्ने । यस्तो ट्राफिक प्रमुखलाई गृह मन्त्रालयले तुरुन्तै सरुवा गर्नुपर्छ । हालको ट्राफिक प्रमुखको पाराले ट्याक्सी चालकको ठगीधन्दा रोकिएला जस्तो देखिदैन् । उता, ट्राफिक व्यवस्थापनमा पनि उनी असमर्थ छिन् । राज्यको ढुकुटीमा आउने राजश्व पनि उनकै कारणले गुमेको छ । ट्राफिक प्रहरीले जति अनुगमन गरेर कारबाही गर्यो त्यति नै राजश्व आउने हो ।
तर, बाटोमा कतै अनुगमन भइरहेको देखिदैन् । जथाभावी पार्किङ भइरहेको छ, त्यसलाई हटाउन ट्राफिकलाई निर्देशन पनि दिएको छैन् । साउन १४ ट्याक्सी चालक संघले बुद्धनगरस्थित एक पार्टी प्यालेसमा भेला गरेको थियाे । सम्पूर्ण ट्याक्सी चालकहरु त्यहाँ भेला भएका थिए । भेलामा ट्याक्सीको संख्या धेरै देखाउनका लागि यात्रा गरिरहेको यात्रु झारेर ट्याक्सी चालक सहभागी हुन पुगेका थिए । उपत्यकाभित्र यात्रु बोकेर गुडेका ट्याक्सीबाट यात्रु झारेर कार्यक्रममा ल्याउने काम भएको थियो ।
आपतविपत पर्दाको सवारी हो, ट्याक्सी । बिरामी हुँदा, हतारो पर्दा त ट्याक्सी चढ्ने हो । विडम्वना, यी सब कुरा बिर्सिएर यात्रुलाई बीच बाटोमा ओरालेर ट्याक्सी भेलामा लैजाने काम भयो । भेला हुनका लागि यातायातका नेताहरुले चोकचोकबाट ट्याक्सी समातेर लगेका थिए । भाडाको गाडी दर्ता गर्ने बेलामा आन्दोलन गर्दिन्, सरकारले तोकको भाडामा जनतालाई सेवा दिन्छु र सम्पूर्ण ऐनकानून मान्छु भनिएको हुन्छ । अति आवश्यकीय क्षेत्रमा पर्ने भएकाले उनीहरुले बन्दहड्ताल गर्न पाउँदैनन् ।
तर, सरकारको ऐनकानूनलाई यातायात व्यवसायीले धोती लगाइदिएका छन् । यसरी बीच बाटोमा यात्रु ओरालेर दुःख दिदाँसमेत सरकार लाचार भएर टुलुटुलु हेरेर बस्यो । न त्यो गाडीको रोड परमिट खारेज भयो न दर्ता । कारबाही गर्नबाट सरकार नै पछि हट्यो । भेलामा मन्त्री आउने भनेर जनतालाई दुःख दिन मिल्छ ? मन्त्रीको अगाडी धेरै ट्याक्सी देखाउनका लागि जनतालाई सास्ती दिन मिल्छ ? भेलाको उद्घाटन बागमती प्रदेशका आन्तरिक मामिला तथा कानूनमन्त्री कृष्णप्रसाद शर्मा खनालले गरेका थिए ।
ट्याक्सीको ठगीधन्दा नियन्त्रण गर्छु भन्नुको साटो उनले व्यवसायीको पक्षमा लामो भाषण दिए । गलाभरि माला लगाउन र ताली सुन्नका निम्ति सिण्डिकेट हटाउने, जनतालाई सेवासुविधा दिने कुरै गरेनन् । बरु, नयाँ ट्याक्सीको पाँच वर्ष दर्ता खोल्न दिदैंनौ । एक साताभित्र ट्याक्सीको व्यवसायीको माग पूरा गरिदिन्छु भने । यता, यातायात व्यवस्था कार्यालय, एकान्तकुनाका प्रमुख मदन पोखरेलसमेत भेलामा अनुहार देखाउन पुगेका थिए । ट्याक्सी व्यवसायीको सम्पूर्ण माग पूरा गरिदिन्छौं भनेर उनले दाबी गरे । उनीहरुका लागि छुट्टै कमिटी गठन गर्ने कुरासमेत भयो ।
जनताले पाएको सास्तीको बारेमा कसैले पनि कुरा उठाएनन् । सार्वजनिक केन्द्रीय यातायात महासंघ अध्यक्ष डोलनाथ खनाल र महासचिव भरत नेपालले पनि ट्याक्सीको दर्ता खोल्न नहुने विषय उठाएका थिए । अघिल्लो सरकारको मुख्यमन्त्री अष्टलक्ष्मी शाक्यले जाने बेलामा नयाँ ट्याक्सीको दर्ता खोलिदिने तयार पारिसकेकी थिइन् । २०७८ कात्तिक ८ गते मुख्यमन्त्री शाक्यले नयाँ ट्याक्सीको दर्ता खोलिदिने निर्णय गरिसकेकी थिइन् । तर त्यसको दुई दिनपछि उनी पदमुक्त भइन् र मुख्यमन्त्रीका रुपमा राजेन्द्र पाण्डे आए ।
मुख्यमन्त्री पाण्डे आएको खुशीयालीमा यातायात व्यवसायीहरु फुलमाला बोकेर पुगेका थिए । मुख्यमन्त्री र यातायातमन्त्री घनश्याम दाहालको सम्मानमा माला लगाइदिए र आफ्नो स्वार्थ पूरा गरे । ट्याक्सीको भाडा पनि नबढाउने र नयाँ ट्याक्सीको दर्ता पनि खोल्ने पक्कापक्की भइसकेको थियो । तर, मुख्यमन्त्री पाण्डेको सरकारले उथुलपुथुल बनाइदियो । ट्याक्सीको दर्ता खुलेन् तर भाडाचाहि तेब्बरले बढाइयो । १४ बाट ५० फ्लगडाउन, भाडा पनि ३९ बाट ५० । यसको मार त सिधैं जनता र राज्यलाई पर्यो ।
नयाँ ट्याक्सीको दर्ता नखुल्दा यात्रुले आवश्यकता परेको बेलामा ट्याक्सी पाएनन् । गुणस्तरहीन सेवाका लागि मँहगो भाडा तिर्नुपरेको छ । देशमै रोजगारी गर्छु भन्नेले पनि विदेश जान बाध्य भए । ट्याक्सी किनेर चलाउछु, घरपरिवार पाल्छु भनेर सोच्नेहरु बेरोजगार छन् । राष्ट्र र जनतामाथि मुख्यमन्त्री पाण्डेले गद्दारी गरेका छन् । कानूनमा सिण्डिकेट लगाउन पाइदैन् भनेर स्पष्ट उल्लेख छ । खुला प्रतिस्पर्धा गर्नुपर्छ भनिएको छ । तर, कानूनमन्त्रीकै अगाडि ट्याक्सी व्यवसायीले हामी नयाँ ट्याक्सीको दर्ता खोल्न दिदैंनौ भनेर निर्डर भएर आफ्नो कुरा राखे ।
नयाँ ट्याक्सीको दर्ता खोल्न सरकार अघि बढ्यो भने सबै ट्याक्सी बाटोमा ल्याएर तेस्य्राउछौं भन्दा कानूनमन्त्री र यातायात कार्यालयका प्रमुख लाचार भएर सुनिरहे । यता, डोलनाथ खनालले पनि सोही अवसर पारेर सरकारको खिचातानी गरिहाले । हाम्रो दबाबमा सरकारले ट्याक्सी भाडा बढाएको र नयाँ ट्याक्सीको दर्ता रोकेको उनको भनाइ थियो । विभिन्न मजदुर संगठनका नेताहरु पनि सरकारलाई नयाँ ट्याक्सीको दर्ता खोल्न नदिने अडानमा थिए ।
ट्याक्सीमा भएको बेतिथिबारे कोही पनि बोलेनन् । उपत्यकामा सञ्चालित ट्याक्सी सबै थोत्रा पुराना छन् । तर, यो कुरा कसैले पनि उठाएनन् । यात्रुको पक्षमा कसैले पनि कुरा राखेनन् । अहिले भएका ७९६ सीसीको ट्याक्सीले यात्रुलाई रत्तिभर पनि सेवासुविधा दिएको छैन् । ट्याक्सी चढेका यात्रुलाई ट्याक्टर चढेजस्तो अनुभव हुने गरेको छ । सलाईको बट्टा आकारमा ट्याक्सी उपत्यकाका सडकमा गुडिरहेका छन् । स्वदेशी र विदेशीलाई राम्रो सेवासुविधा दिने विषय कसैले पनि उठाएनन् ।
ट्याक्सीको समस्या सुनेका मन्त्री र कार्यालय प्रमुखले जनताका समस्या नियालेका छन् ? फूलमालामा बिकेका व्यक्तिहरुसFग के अपेक्षा राख्ने ? ट्याक्सीप्रति जनताको समस्या पनि सुनिदिनुपर्यो । यात्रुलाई ट्याक्सी चालकले कहिल्यै राम्रो बोली व्यवहार गर्दैनन् । कानूनमन्त्रीले खुलेर यात्रुको पक्षमा बोल्न सक्नुपथ्र्यो । तर, ट्याक्सी व्यवसायीको कुटाइ पो खाने हो कि भन्ने डरले मन्त्री नै थुरुरु भइहाले । पछाडि सुरक्षाकर्मी हुँदा पनि उनले आँट देखाएनन् । अहिले भएका ट्याक्सीहरुले प्रदुषण पनि उत्तिकै गरिरहेका छन् । अनि उल्टो त्यही ट्याक्सी व्यवसायीको पक्षमा कुरा उठाउने मन्त्रीलाई लाज लागेन् । ट्याक्सीमा विगत ३३ वर्षदेखि सिण्डिकेट छ । उपत्यकामा नौ हजार ट्याक्सी छ । अन्य जिल्लामा ट्याक्सी नै छैनन् ।
नेपालबहस संवाददाता
नेपालबहस डटकमको अंग्रेजी संस्करणका साथै अनलाइन टीभी पनि सञ्चालित छ । फेसबुक र ट्वीटरमार्फत पनि हामीसँग जोडिन सकिनेछ । नेपालबहसमा प्रकाशित कुनै सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई [email protected] मा पठाउनु होला । धन्यवाद ।
लेखकबाट थपगठबन्धनका नेताहरु सरकार जागोउन जे पनि गर्न तयार हुने, जनता रोइरहने ?
बैशाख २९, २०८१ शनिबार
प्रचण्डको यूटर्नले जोगिएको रवि लामिछानेको पद
बैशाख २७, २०८१ बिहिबार
कम्युनिष्टहरूले अरूको अस्तित्व समाप्त पारेर कस्तो लोकतन्त्र स्थापना गर्न चाहेका होलान् ?
बैशाख २५, २०८१ मंगलबार
बजेट बनाउन अर्थमन्त्रीको टीम भन्दा गिरोह सक्रिय, करका दरमा खेल्ने प्रयास
नेपालबहस संवाददाता
बैशाख २९, २०८१ शनिबार
उडिरहेको विमानमा एयर होस्टेसलाई यात्रुले दुर्व्यवहार गरेपछि...
नेपालबहस संवाददाता
बैशाख ३०, २०८१ आइतबार
यस वर्ष पनि एनएमबी बैंकका शेयरधनीको हात खाली, वितरण योग्य मुनाफा ऋणात्मक
नेपालबहस संवाददाता
बैशाख ३०, २०८१ आइतबार
उदघाटन गरेको ९ दिन नपुग्दै हावाले भत्कायो इलाका प्रहरी कार्यालय जयनगरको पर्खाल
बैशाख ३१, २०८१ सोमबार
मधेशमा नयाँ सरकार गठनका लागि आज ४ दलले एमालेको नेतृत्वमा दाबी पेश गर्दै
बैशाख ३१, २०८१ सोमबार
सतर्कताले अख्तियारलाई बुझायो प्रतिवेदन, सम्पति विवरण नबुझाउनेको संख्या ६ हजार ७०५
बैशाख ३१, २०८१ सोमबार
सन् २०२४ मा अस्ट्रेलियाको मुद्रास्फीति तीन प्रतिशतभन्दा कम हुने अनुमान
बैशाख ३१, २०८१ सोमबार
सत्ता गठबन्धन फेरिन सक्छः नेपाल
बैशाख ३१, २०८१ सोमबार
टर्की पठाउने भन्दै ४ करोड ३४ लाख रूपैयाँ ठगी गर्ने पक्राउ
बैशाख ३१, २०८१ सोमबार
देउवा र लामिछानेलाई सभामुखले भनेः आजै मिल्नुस
बैशाख ३१, २०८१ सोमबार
प्लाष्टिकजन्य निषेधित वस्तु प्रयोगमा रोक लगाउने तयारी
बैशाख ३१, २०८१ सोमबार