गठबन्धनको सीट भागबण्डामा उपेन्द्र यादव बिच्किदा माओवादीलाई घाटा

१४ असोज, काठमाडौं । सत्तारुढ दलहरुबीच सीट बाँडफाँटको औपचारिक निर्णय सार्वजनिक नभएपनि कर्णाली र मधेश प्रदेशमा भागबण्डामा विभेद भएको गुनासो आएको छ । मधेशमा जसपा र कर्णालीमा माओवादीलाई बढी सीट दिएपछि विभेद भएको गुनासो आएको हो । मधेशमा उपेन्द्र यादव अझैपनि सीट थोरै भएको गुनासो गरेर बिच्किरहेका छन् ।

सात मध्ये ५ प्रदेशको प्रतिनिधिसभाको सीट संख्यामा कांग्रेसले अन्य दलको तुलनामा बढी सीट पाउने भएपनि कांग्रेसभित्र व्यापक असन्तुष्टि देखिएको छ । दुईवटा प्रदेशमा भने कांग्रेस भन्दा अन्य दलले बढी सीटमा प्रतिनिधिसभा तर्फको सीट पाउने गरी सहमति बनेको हल्ला चलेपछि कांग्रेस र एस पार्टीमा असन्तुष्टि बढेको हो । गठबन्धन दलका कार्यदलका एक सदस्यका अनुसार, मधेसप्रदेशमा उपेन्द्र यादव नेतृत्वको जनता समाजवादी पार्टी (जसपा) र कर्णाली प्रदेशमा पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’ नेतृत्वको नेकपा (माओवादी केन्द्र) ले टिकट बाँडफाँटमा बढी सीट पाउने समझदारी बनेपछि त्यहाँ असन्तुष्टि उत्पन्न भएको हो । त्यसबाहेकका प्रदेश १, बागमती प्रदेश, गण्डकी प्रदेश, लुम्बिनी प्रदेश र सूदुरपश्चिम प्रदेशमा भने अन्य गठबन्धन दलको तुलनामा कांग्रेसका उम्मेदवारहरु प्रतिनिधिसभातर्फ बढी देखिएका छन् ।

मधेस प्रदेशमा जनता समाजवादी पार्टी जसपाका १३, त्यसपछिको दोस्रो स्थानमा कांग्रेस १२, माओवादी केन्द्र ५ र एकीकृत समाजवादी पार्टीले २ सीट पाउने भएका छन् । जसपाले अझै पनि मधेसमा आफुले केही सीट थप पाउनुपर्ने अडान छोडेको छैन । जसपाले १४ या १५ सीट मधेशमै पाउनुपर्ने दावी गरिरहेको छ । जसपाले मधेसमा सीट संख्या बढाउने काम गर्यो भने माओवादीको ५ सीटबाट पनि मधेशमा घटाउनु पर्नेछ । कांग्रेसले १२ र एकीकृत समाजवादीले २ सीट मधेशमा नछोडने अडान लिएका छन् ।

माओवादीले पाउने मधेसका ५ सीट भनेको धनुषा १, सर्लाही ३, सिराहमा एउटा क्षेत्र, महोत्तरी १ र रौतहटको एउटा निर्वाचन क्षेत्र हो । जसपाले १३ बाट पनि थप अडान लिईरहेमा माओवादीले रौतहटमा पाउने एउटा निर्वाचन क्षेत्र छाड्नु पर्ने अवस्था आउने बताइएको छ । माओवादीले मधेशमा ५ सीटबाट तल नओर्लने अडान लिइरहेको छ ।

माओवादीले रौतहट ३ छोडेर ४ मा दावी गरेको छ । तर कांग्रेसले ४ मा आफनो दावी छोडेको छैन । २०७४ को चुनावमा पनि मधेसमा माओवादीले प्रतिनिधिसभातर्फ ५ वटै सीट जितेको थियो । उपेन्द्र यादव बिच्किएपछि कार्यदलको बैठकले अझै सीट संख्या तोक्न सकेको छैन । उपेन्द्रको पार्टी जसपाले मधेसमा अन्य दलको तुलनामा सबैभन्दा बढी सीट पाउनेछ । प्रतिनिधिसभामा मात्र होइन, प्रदेशसभातिर पनि उपेन्द्रको पार्टीलाई प्रदेश सरकार बनाउन दिने गरी सीट बाँडफाँटमा कुरा मिलाइएको कार्यदलका एक सदस्यले बताए ।

माओवादी केन्द्रले भने कर्णाली प्रदेशका प्रतिनिधिसभातर्फको सीटमा अन्य दलको तुलनामा बढी सीट पाउने भएको छ । कर्णालीका प्रतिनिधिसभातर्फका कुल १२ सीट मध्ये माओवादी केन्द्रले ५, नेकपा एकीकृत समाजवादीले ४ र कांग्रेसले ३ वटा निर्वाचन क्षेत्र लिने गरी करिब समझदारी भएपनि त्यहाँ एस पार्टीले धेरै सीट पाउनुपर्ने दावी गरेको छ । तर कांग्रेसले एकीकृत समाजवादी भन्दा आफु कर्णाली प्रदेशमा सीट संख्यामा बढी हुनुपर्ने अडान लिईरहेको छ । कर्णालीमा माओवादीले रुकुम पश्चिम, जुम्ला, कालिकोट, हुम्ला र जाजरकोटको निर्वाचन क्षेत्र पाउने समझदारी बनेको छ । यी जिल्लामा एउटामात्रै निर्वाचन क्षेत्र छ ।

कांग्रेसले भने सुर्खेतको दुवै निर्वाचन क्षेत्र र दैलेखको क्षेत्र नम्बर २ पाउनेगरी अघि बढेको स्रोतको दावी छ । डोल्पा, मुगु, सल्यान र दैलेख १ एकीकृत समाजवादीले आफुले पाउनुपर्ने दावी गरिरहेको छ । मुगु र दैलेखको निर्वाचन क्षेत्र १ मा कांग्रेसले पनि दावी गरिरहेको कारण एकीकृत समाजवादी कर्णालीमा सीट बाँडफाँटमा कांग्रेस भन्दा ठूलो हुने या सानो भन्नेमा कार्यादल तहमा र पार्टीका शीर्ष नेताहरुको बीचमा अझै पनि विवाद रहेको छ । प्रदेश १ मा कांग्रेसले १९ क्षेत्रमा दावी गरिरहेको छ । माओवादी केन्द्रले ७ निर्वाचन क्षेत्र प्रदेश १ मा पाउने देखिन्छ भने नेकपा एकीकृत समाजवादीले २ क्षेत्रमा दावी गरिरहेको छ ।

बागमती प्रदेशमा भने कांग्रेस १८, माओवादी केन्द्र १० सीट पाउने गरी प्रकृया अघि बढेपनि टुंगिएको छैन । एकीकृत समाजवादीले काठमाडौं ८, ललितपुर २, मकवानपुर २ र धादिङ १ मा दावी गरिरहेकाले समस्या उत्पन्न भएको स्रोतले जनाएको छ । धादिङ १ मा माओवादीले पनि दावी गरिरहेको छ । मकवानपुर २ मा पनि माओवादीको छ । मकवानपुरमा भन्दा पनि धादिङमा एकीकृत समाजवादी र माओवादीकै बीचमा विवाद देखिएको छ ।

गण्डकी प्रदेशमा भने कांग्रेसले ११ सीट दावी गरेको छ । माओवादीले उक्त प्रदेशमा ५ सीट भन्दा कममा झर्न नसकिने बताईरहेको छ । लुम्बिनीमा कांग्रेसले १४ सीटको दावी छोडेको छैन । माओवादीले पनि त्यहाँ ६ सीट भन्दा तल नझर्ने बताएको छ । एकीकृत समाजवादीले पनि त्यहाँ ४ वटा सीटमा दावी गरेको छ । सुदरपश्चिममा कांग्रेसले ९, माओवादीले ३ सीट पाउने देखिन्छ । तर एकीकृत समाजवादीले पनि त्यहाँ ४ सीटमा दावी गरेको छ । एकीकृत समाजवादीलाई केही बढी सीट सुदुरपश्चिम प्रदेशमा दिने भन्नेमा गठबन्धन दलहरुका बीचमा अझै छलफल बाँकी नै छ ।