जातीय द्वेष फैलाएर दोस्रो सशस्त्र युद्धको तयारीमा प्रचण्ड !
केदार भट्टराई (काका)
भदौ १२, २०८० मंगलबार १७:२८:५९
१२ भदौ, काठमाडौं । देशमा जातीय र धार्मिक आस्थामाथि प्रहार गरेर विगतभन्दा खतरनाक अशान्ति र युद्ध निम्त्याउने प्रपञ्च भइरहेको कुरा यतिबेला सतहमा आइरहेका छन् । यसको नेतृत्व अहिलेका प्रधानमन्त्रीको जिम्मेवारीमा रहेका नेकपा माओवादीका अध्यक्ष पुष्पकमल दाहाल प्रचण्डले गर्नेछन् । अब हुने युद्ध यस अघिको १० वर्षे सशस्त्र युद्धभन्दा फरक, धर्मका आधारमा जातजाति र भाषाभाषी बीचमा हुनेछ । यो आम बुझाई हैन, स्वयं प्रचण्डले भनिरहेको विषय हो ।
दोस्रो सशस्त्र युद्धको नेतृत्व गर्न खोजिरहेका प्रचण्डले विगत जसरी अशान्ति मच्चाउन सकिँदै भन्ने बुझेका छन् । अब गृहयुद्धका लागि धर्ममा र जातिमा प्रहार गर्नुपर्छ । जातीय राज्य दिने कुरा यसै सन्दर्भमा प्रचण्डले उठाएका हुन् । माओवादीले आयोजना गरेका हरेक जसो कार्यक्रममा प्रचण्डले दोस्रो जनयुद्धको कुरा उठाइरहेकै छन् । मंगलबार मात्र उनले आफूले नयाँ जनयुद्धको थालनी गरिसकेको भन्दै पार्टीले निर्देशन गरे अनुसार देशभर फैलिन कार्यकर्तालाई निर्देशन दिएका छन् ।
उनले परिवर्तन उल्टिने खतरा देखेपछि आफूले नयाँ जनयुद्धको थालनी गरेको बताए । जनयुद्धमा हिंसा फैलाउन पहिले जस्तो माओवादीले बन्दुक बाेक्न आवश्यक छैन, पार्टी कार्यकर्ता प्रशिक्षण कार्यक्रममा सम्बोधन गर्ने क्रममा उनले माओवादीहरुले म माओवादी हुँ भन्न पनि अप्ठ्यारो भएको तर, परिवर्तनका विरोधीहरु छाती फुलाएर हिँडेकाले उनीहरूलाई जवाफ दिनुपर्ने बेला आएको बताए ।
प्रशिक्षणमा उनले भने, ‘हामी चाहिँ चुपचाप हिँडेर सुन्न परेजस्तो, जो अवस्था छ । यो अवस्था बदल्नको लागि मैले नेतृत्व तहबाट एउटा आन्दोलन र मेरो दृष्टिबाट एउटा नयाँ जनयुद्धको सुरुवात गरेको छु । यो नयाँ जनयुद्ध हो । यसमा हिंसाका लागि पहिले जस्तो बन्दुक उठाइरहन पदैन । हतियारको प्रयोग हुँदैन । तर, यो यस्तो युद्ध हुनेछ जसले कल्पनासम्म पनि गरेका छैनन् ।’
यो युद्धको सुरुवात लिडरसिपबाट नै हुनुपर्यो भनेर सुरु गरिएको भन्दै उनले भने, ‘मलाई विश्वास छ, आउने दिनमा यो हजारौं, लाखौं र करोडौं जनताको यसमा सहभागिता रहने छ । तपाईँहरूले पनि आत्मविश्वासको साथ हामी यो परिवर्तनको बाहक हौं, हामी देश निर्माणका अभियन्ता पनि हौं । र, हामीले नै देशलाई समाजवादतर्फ लैजाने भनेर जनताको घरघरमा हामी पुग्नुपर्छ । हाम्रा विरोधीको घरमा पनि जानुहोस् । हाम्रा एजेन्डा, हामीले गर्न खोजेका काम र सरकारले गरेका राम्रा कामहरू जनतालाई बताउनुहोस् । र, त्यहाँबाट फिडब्याक लिएर आउनुहोस् । ३ महिनापछि आउँदा हामी केही न केही नयाँ लिएर आउँछौँ ।’
नेपाली कांग्रेसका वरिष्ठ नेता डा. शेखर कोइरालाले नेपालमा धार्मिक सद्भाव भड्काउने प्रयास भइरहेको र यसको नेतृत्व प्रधानमन्त्री प्रचण्डले नै गर्नु दुर्भाग्य भएको पछिल्लो समय धेरै सार्वजनिक मञ्चहरु मै बताएका छन् । कोइरालाले प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल प्रचण्डले आफूलाई बहुमत दिए जातीय पहिचानको प्रदेश दिने भनेर बोलेका कुराले अहिले अप्ठ्यारो परिस्थिति सिर्जना गरेको बताएका थिए । प्रधानमन्त्री जस्तो पदमा बसेको व्यक्तिले एकत्रित भएर बसेको समाजलाई भड्काउने काम गरेको उनको भनाइ छ ।
नेता कोइरालाले धार्मिक सद्भाव बिग्रिन नदिन र कायम राख्न आवश्यक भएको उनको भनाइ छ । नेपाल प्रेस युनियन मोरङको पदस्थापन कार्यक्रममा कोइरालाले संविधानमा धर्मबारे प्रष्ट लेखिएको र यो सद्भाव खल्बल्याउने काम स्वीकार्य नहुने बताए ।
यसको सुईको पाएका सांसदले मंगलबारको संसदमा पनि कुरा उठाएका छन् । प्रचण्डको अभिव्यक्तिपछि धरान घटना भएको भन्ने बुझाइ सांसदहरुको छ । मंगलबार प्रतिनिधिसभाको बैठकमा एमालेका सांसद पदम गिरीले प्रधानमन्त्री प्रचण्डले ‘जातीय राज्यको पक्षमा छु, हाम्रो पार्टीलाई बहुमत दिनुस्, म यो देशमा जातीय राज्य स्थापित गराई छाड्छु’ भन्ने जस्ता अभिव्यक्ति दिएको कारण मुलुकमा त्रासदीपूर्ण अवस्था सिर्जना भएको बताए ।
गिरीले भने जस्तै पछिल्ला दिनमा प्रधानमन्त्री प्रचण्डका भनाइहरु यस्तै छन्, ‘म जातीय राज्यको पक्षमा छु, तपाईँहरू जाग्नुस्, उठ्नुस्, तपाईँहरूले मलाई बल दिनुपर्ने बेला आएको छ, बल दिनुस् । हाम्रो पार्टीलाई बहुमत दिनुस्, म यो देशमा जातीय राज्य स्थापित गराई छाड्छु’ जस्ता कुराहरू कार्यकर्तालाई गाउँमा गएर भन्न लगाइरहेका छन् । मुलुकमा हिंसा भड्काएर र अराजकता मच्चाएर मात्र आफ्नो उद्देश्यमा पुग्न सकिन्छ भन्ने कुरा प्रचण्डले बुझेको विषय हो । यसैले त्रासदीपूर्ण अवस्था सिर्जना गन कार्यकर्तालाई उनको निर्देशन छ ।
सामाजिक अभियन्ताहरु भन्छन्, ‘गणतन्त्र, धर्मनिरपेक्षता, संघीयता र समावेशी समानुपातिक जस्ता विषयहरू प्राप्त भइसकेको अवस्थामा अब अतिवादीहरुको साथ प्रचण्डले खोजेका छन् । जसको प्रयोगले मात्र समाजमा हिंसा भड्काउन सकिन्छ । धरान घटनामा सामाजिक सद्भाव बिथोल्ने तथा राजनीतिक सहकार्य र सद्भाव बिथोल्ने गरी आएका तथ्यहरूले पनि यही भनिरहेको छ । खस आर्य र मंगोलबीच द्वन्द्व बढाउने एक कडी मात्र हो, धरान घटना ।’
उनीहरूको भनाइमा धार्मिक तथा साम्प्रदायिक सद्भावमा धेरै बल छ । यसलाई नतोडेसम्म प्रचण्डले भनेजस्तो दोसो जनयुद्ध सम्भव पनि छैन । नेपाल बहुजातीय, बहुधार्मिक, बहुसांस्कृतिक विविधतायुक्त देश भएकाले यहाँ हिंसा भड्काउन धर्म र जातिमै प्रहार गर्नुपर्छ । २००७ साल, ०४६ साल तथा ०६२-०६३ सालको आन्दोलनले आदिवासी, जनजाति र धर्मका विषयमा केही दिन नसकेकाले दोस्रो जनयुद्धमा जानुपरेको तर्क कार्यक्रममा प्रचण्डले गरेका छन् ।
उनले विगतमा धेरै प्रकारका विभेदहरुलाई संविधानले समेट्न नसकेको र त्यस अनुसार समाजको परिकल्पना हुन नसकेको भन्दै अब हुने जनयुद्धले मात्र सबै जाति, नश्ल, लिंग, भाषा, धर्म वा राजनीतिक आस्थाका आधारमा विभेद झेल्नुपर्दैन भन्ने भ्रम फैलाइरहेका छन् । जातीय, धार्मिक वा भाषिक अल्पसंख्यक समुदायमा विभेद भइरहेको र उनीहरूले मान्ने आफ्नो संस्कृति, धर्मको रक्षा, भाषाको प्रयोग आदिको अधिकार प्राप्त गर्न दोस्रो जनआन्दोलनमा घोषित रुपमा लाग्नुपर्ने तर्क प्रचण्डको छ ।
यो संविधानको धारा ३२ मा नेपालमा बसोबास गर्ने प्रत्येक नेपाली समुदायलाई आफ्नो भाषा, लिपी, धर्म, संस्कृति, सांस्कृतिक सभ्यता र सम्पदाको सम्वर्द्धन गर्ने र संरक्षण गर्ने हक हुनेछ भनी राखेका यसका विविधताहरु माथि उनले प्रहार गर्न खोजिरहेका छन् । प्रत्येक समुदायको धार्मिक र सांस्कृतिक स्वायत्तता प्राप्त गर्न अब सबै जनयुद्धमा होमिनुपर्छ भन्ने उनको भनाइ छ । प्रचण्डले यति सजिलै सबैले बुझ्ने भाषमा नै आफ्ना आगामी कार्यक्रमहरू बताइरहेका छन् । तर, यसलाई बुझेर पनि दलहरूको प्रतिक्रिया भने आउन सकेको छैन ।
केदार भट्टराई (काका)
नेपालबहस डटकमका कार्यकारी सम्पादक केदार भट्टराई दुई दशकदेखि नेपाली पत्रकारितामा क्रियाशील छन् । भूगोल साप्ताहिकबाट पत्रकारिता शुरु गरेका पत्रकार भट्टराईले साप्ताहिक विमर्श, देशान्तर, रेडियो नेपाल वाणी नेटवर्कमा काम गरिसकेका छन् । भट्टराईले आर्थिक, राजनीतिक, भ्रष्टाचार एवं विकृति र विसंगतिका विरुद्ध तीखो कलम चलाउँदै आएका छन् ।
लेखकबाट थपप्रहरीले म्याद थप्ने भएपछि बयान नसकी नउठ्ने रविको बठ्याई
कात्तिक ७, २०८१ बुधबार
रविलाई भैरहवा लगिँदै, जोशीलाई पुनः कास्की ल्याइँदै, अनुसन्धान थप फराकिलो बन्दै
कात्तिक ७, २०८१ बुधबार
सर्वोच्चमा चार सीट खाली, अदालत छिर्न शक्तिकेन्द्रतिर लागे उम्मेदवार
कात्तिक ६, २०८१ मंगलबार
रविलाई भैरहवा लगिँदै, जोशीलाई पुनः कास्की ल्याइँदै, अनुसन्धान थप फराकिलो बन्दै
कुसुम सेञ्चुरी
कात्तिक ७, २०८१ बुधबार
गृहमन्त्री र आईजीपीबीच खटपट ?
नेपालबहस संवाददाता
कात्तिक ६, २०८१ मंगलबार
प्रहरीले म्याद थप्ने भएपछि बयान नसकी नउठ्ने रविको बठ्याई
नेपालबहस संवाददाता
कात्तिक ७, २०८१ बुधबार
प्रहरीले म्याद थप्ने भएपछि बयान नसकी नउठ्ने रविको बठ्याई
कात्तिक ७, २०८१ बुधबार
प्रहरीले २५ दिन माग्दा पौडेलले ७ दिनमा मात्र थपे म्याद, हिरासतमै वित्ने भो रविको तिहार
कात्तिक ८, २०८१ बिहिबार
सीडीओ र एसपीलाई तानियो, कमाण्ड कन्ट्रोल गर्न नसकेको आरोप
कात्तिक ७, २०८१ बुधबार
लामखुट्टेको प्रजननस्थल नष्ट गर्ने अभियान देशव्यापी सञ्चालन गर्न प्रधानमन्त्रीको आह्वान
कात्तिक ८, २०८१ बिहिबार
इजरायली आक्रमणमा गाजाको उत्तरी क्षेत्रमा ७७० जनाको मृत्यु
कात्तिक ८, २०८१ बिहिबार
महिलालाई बन्धक बनाइएको अभियोगमा दुई पक्राउ
कात्तिक ८, २०८१ बिहिबार
परराष्ट्रको पत्रअनुसार नै एकताको महाधिवेशन हुनुपर्छ : उपेन्द्र महतो
कात्तिक ८, २०८१ बिहिबार
जलवायु न्यायका लागि संवेदनशील बन्न उपप्रधानमन्त्री पौडेलको विश्व समुदायलाई आग्रह
कात्तिक ८, २०८१ बिहिबार
स्वास्थ्यमा महसुस हुने गरी सुधार हुँदैछ, बीमा ५ लाख पुग्छ पुग्छ : स्वास्थ्यमन्त्री पौडेल
कात्तिक ८, २०८१ बिहिबार