सोह्र वर्ष पुगेकाले मात्र यार्सा गुम्बा संकलन गर्न पाइने प्रावधान ल्याइँदै

२२ भदौ, काठमाडौं । बहुमूल्य जडिबुटी यार्सागुम्बा संकलन गर्नकाे लागी उमेर हद तोक्ने तयारी भएको छ । वन तथा वातावरण मन्त्रालयले ल्याउने तयारी गरेको निर्देशिकामा यार्सागुम्बा संकलन गर्न १६ वर्ष उमेर पूरा भएको हुनुपर्ने र त्यस्ता नागरिकलाई मात्र अनुमति पत्र (इजाजत) दिने प्रावधान राख्ने प्रस्ताव गरिएको छ । 

मन्त्रालयले माली क्षेत्रमा रहेका राष्ट्रिय निकुञ्‍ज, आरक्ष, संरक्षण क्षेत्र र मध्यवर्ती क्षेत्रमा यार्सा गुम्बा व्यवस्थापन (संकलन तथा ओसारपसार) निर्देशिका, २०८०’ ल्याउने तयारी गरेको छ । अहिले मस्यौदा बनाउने क्रम चलिरहेको बताइएको छ । 

मस्यौदा बमोजिम निर्देशिका जारी भएको खण्डमा यार्सा गुम्बा संकलनका लागि १६ वर्ष उमेर पूरा भएको हुनुपर्नेछ भने यसको ओसारपसार गर्न चाहने व्यक्ति, फर्म वा कम्पनीले रीतपूर्वक सम्बन्धित कार्यालयमा निवेदन दिनुपर्ने हुन्छ । 

प्राप्त निवेदनमाथि संरक्षक, प्रमुख वा परिषदको अध्यक्षले दफा ३ को उपदफा (२) बमोजिम प्राप्त संकलन इजाजतपत्रसँग भिडान गरी संकलनको गरेको परिमाण जाँची प्रचलित कानुन बमोजिम दस्तुर लिई सम्बन्धित व्यक्ति, फर्म वा कम्पनीलाई यार्सा गुम्बा ओसारपसार गर्न ३० दिने छोडपूर्जी दिन सक्नेछ ।

संकलन अवधि प्रत्येक वैशाखदेखि असार महिनाभित्र बढीमा ३० दिनको हुने भनिएको छ । संरक्षक, प्रमुख वा परिषदको अध्यक्षको अनुमतिले तोकिएको क्षेत्रमा बाहेक अन्यत्र टेण्ट वा पाल राख्न नपाइने व्यवस्था ल्याइँदैछ । 

संकलन क्षेत्रमा ४० माइक्रोनभन्दा कमको प्लाष्टिकजन्य वस्तु लैजान वा प्रयोग गर्न तथा तोकिएका बाहेक अन्य औजार लैजान पाइँदैन । जथाभाबी फोहोर फाल्न, आगो बाल्न र खाल्टो खन्‍न निषेध गरिनेछ । यार्सा गुम्बा लगायत हिमाली क्षेत्रका जडिबुटी संकलन तथा व्यवस्थित गर्ने उद्देश्यले निर्देशिका ल्याउन लागिएको मन्त्रालयको दाबी छ ।

डोल्पा, हुम्ला, मनाङ, जु्म्ला लगायत जिल्लाका उच्च हिमाली क्षेत्रमा पाइने यार्सा गुम्बा टिप्न जाने क्रममा स्थानीय बुढापाका, दुधेबालक बाेकेका महिला, केटाकेटी घर छाडेर २/३ महिनासम्मा पाटन (हिमाली पाखा)मा पाल टाँगेर बस्ने र वर्षेनि दर्जनौंको ज्यान गुमाउने क्रम नरोकिएपछि निर्देशिका ल्याएर व्यवस्थित गराउने तयारी गरिएको बताइन्छ ।यार्सा गुम्बा सरकारले प्रति केजी १२ लाख रूपैयाँ ताेकिएकाे छ । यसबाट सरकारले राश्व लिँदै आएकाे छ ।