आजदेखि बजेट अधिवेशन, अर्थमन्त्रीले विनियोजन विधेयकमाथि छलफलका लागि प्रस्ताव पेस गर्ने

२४ वैशाख, काठमाडौं । आजदेखि संघीय संसद्को बजेट अधिवेशन सुरु हुँदै छ । सरकारको सिफारिसमा राष्ट्रपति रामचन्द्र पौडेलले बैशाख २४ गते आइतबारदेखि संसदको बजेट अधिवेशन आह्वान गरेका थिए । आगामी आर्थिक वर्षको बजेट जेठ १५ मा संसदमा पेस गर्नुपर्ने संवैधानिक प्रावधान छ । त्यसअघि नै वार्षिक नीति तथा कार्यक्रम पेस हुनेछ । 

बजेटपूर्वको छलफल वैशाख २७ सम्ममा सक्ने सरकारको योजना छ । अधिवेशन सुरुहुनु पूर्व शुक्रबार सभामुख देवराज घिमिरेले बजेट अधिवेशनलाई कसरी प्रभावकारी बनाउन सकिन्छ भनेर राजनीतिक दलहरूका प्रमुख सचेतकहरूसँग छलफल गरेका थिए । संसद् सचिवालयका अनुसार अधिवेशनको पहिलो दिन मुलुकी संहितासम्बन्धी केही नेपाल ऐनलाई संशोधन गर्ने अध्यादेश पेस हुने कार्यसूची छ । 

अर्थमन्त्री प्रकाशशरण महतले आउँदो आर्थिक वर्षका लागि विनियोजन विधेयकका सिद्धान्त र प्राथमिकता सम्बन्धमा छलफल गरियोस् भन्ने प्रस्ताव पनि पेस गर्नेछन् । पहिलो अधिवेशन एक सय १० दिन चलेको थियो । यो अधिवेशनले एउटा पनि विधेयक पारित गर्न सकेन । प्रतिनिधिसभाको नियमावली पारित गर्ने र प्रधानमन्त्रीलाई दुई पटक विश्वासको मत लिनेबाहेक केही उल्लेख्य काम हुन सकेन । 

आइतबार पेस हुने मुलुकी संहितासम्बन्धी केही ऐनलाई संशोधन गर्ने अध्यादेशमा मिटरब्याजमा ठगी गर्ने व्यक्तिलाई कडा कारबाही गर्ने व्यवस्था छ । यो अधिवेशनले यसलाई स्वीकार गर्दै ६० दिनभित्र प्रतिस्थापन विधेयक पारित गर्नुपर्नेछ । नागरिकता विधेयकलाई पनि यही अधिवेशनमा अघि बढाउनुपर्ने दवावमा सरकारलाई छ । 

जन्मका आधारमा नागरिकता लिएका दम्पतीका सन्तानले वंशजका आधारमा नागरिकता पाउने संवैधानिक व्यवस्था छ । तर कानुनी व्यवस्था नभएकै कारण एक लाख ९० हजार व्यक्तिका सन्तान नागरिकताबाट वञ्चित छन् । अघिल्लो संसद्ले पारित गरेको विधेयक राष्ट्रपतिले प्रमाणीकरण नगरेकै कारण कार्यान्वयन हुन सकेन । यसबारे राष्ट्रपतिले आज कानुविद्सँग परामर्श गर्दैछन् । 

निजामती कर्मचारी विधेयकलाई अघिल्लो संसद्को समितिले पारित गरेर पनि सरकारले फिर्ता लिएको थियो । यो विधेयक पारित नभएकै कारण कर्मचारी व्यवस्थापनमा उल्झन छ । त्यसैले आउँदो अधिवेशनमै यसलाई अघि बढाउनुपर्ने दबाब सरकारलाई छ । संघीय संरचनाअनुसारको शिक्षा र प्रहरीसम्बन्धी कानुन पनि ल्याउन बाँकी छ ।